در این رابطه rt بازدهی شاخص کل است.
پیشبینی بازده منفی سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران
1 گروه حسابداری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 گروه حسابداری، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
چکیده
ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان و داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺣﻮزه ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮی و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﺑﺎ آن روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺮ ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﺼﻤﯿﻢ و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﮔﺮ ﺑﺘﻮان ﺑﺎزده ﺳﻬﺎم را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮد و ﻣﺪلﻫﺎیی ﺑﺮای آن اراﺋﻪ داد در واﻗﻊ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺗﺮی در ﺑﺎزار ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ اﻣﺮ ﮔﺴﺘﺮش ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری در ﺑﺎزارﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد. از اینرو هدف مقاله حاضر بررسی پیشبینی بازده منفی سهام در بازار سرمایه ایران است. جهت دستیابی به این هدف دادههای مربوط به 180 شرکت در دوره زمانی 89 الی 95 که از طریق روش حذف سیستماتیک جمعآوری گردیده است که از معیارهای اهرمی، عملکرد، گردش، نوسان، کیفیت و تورپیدو جهت پیش بینی بازده منفی باستفاده گردید که نتایج بیانگر آن است که تمامی این تمامی این معیارها در پیش بینی بازده منفی سهام در بورس تهران جز معیارهای کارآمدی هستند.
کلیدواژهها
موضوعات
- استراتژی های بازاریابی مالی
عنوان مقاله [English]
Predicting negative stock returns of companies listed on Iran Market Capital
نویسندگان [English]
- Mohsen Hamidian 1
- sara boostani 1
- Hadi Mashhadi ghareh ghieih 2
1 Department of Accounting, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Department of Accounting, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.
چکیده [English]
One of the important issues that researchers and scientists face in the area of decision making and Predicting are choosing the variables that influence decision output and prediction. Therefore, if you can predict stock returns with appropriate variables and provide models for it, there will actually be more secure conditions in the capital market, which will help expand investment in financial markets. Therefore, the purpose of this paper is to examine the prediction of negative stock returns in Iran's capital market. In order to achieve this goal, data about 180 companies over the period 2010 to 2016 that was collected through a systematic elimination method that uses leverage, performance, turnover, volatility, quality, and Torpedo criteria to predict negative returns The results indicate that all of these criteria are all effective measures to predict the negative returns of shares in Tehran Stock Exchange.
کلیدواژهها [English]
- stock returns
- Predicting
- Tehran Stock Exchange
مراجع
برزگری خانقاه، ج؛ جمالی، ز. (1395). پیشبینی بازده سهام با استفاده از نسبتهای مالی؛ کنکاشی در پژوهشهای اخیر. پژوهش حسابداری، 6(1)،71-92.
جان جانی، ر؛ خدادادی، و. (1394). بررسی ارتباط بین سود و اجزای آن با بازده سهام با تاکید بر کیفیت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مالی، 3(9)، 84-113.
رحیمی، م؛ شاه آبادی، ا. (1394). جریان اطلاعات و پیش بینی پذیری بازده سهام. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 8(27)، 15-33.
شریعت پناهی، س. م؛ عبادی، ج؛ پیمانی، م. (1390). پیشبینی بازده با استفاده از معیارهای مختلف ریسک؛ بر اساس شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 31، 101- 119.
شمس، ن؛ پارساییان، س. (1391). مقایسه عملکرد مدل فاما و فرنچ و شبکههای عصبی مصنوعی در پیشبینی بازده سهام در بورس تهران. مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 11، 103- 118.
عباسی، ا؛ باقری، س. (1390). پیشبینی بازده سهام با استفاده از مدلهای غیرخطی آستانهای و بررسی نقش حجم معاملات در بهبود عملکرد این مدلها. فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات مالی، 32، 91- 108.
علی آب بر، س.(1390). پیشبینی بازده سهام با استفاده از مدلهای خطی و غیرخطی (مطالعه موردی صنعت پتروشیمی)(پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه سیستان و بلوچستان).
کاویانی، م . (1397). پیشبینی بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران در چارچوب الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE) و خودرگرسیون برداری (VAR). (پایان نامه دکترا مدیریت مالی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول).
Fama, E. F., & French, K. R. (1992). The cross‐section of expected stock returns. The journal of finance, 47(2), 427-465.
Mukherji, S., Jeong, J. G., & Kundagrami, N. (2017). Predicting stock market returns with time-varyingmodels and parameters. The journal of wealth management, 19(4), 72-84.
McMillan, D. G. (2017). Stock return predictability: the role of inflation and threshold dynamics. International review of applied economics, 31(3), 357-375.
Kambouroudis, D. S., McMillan, D. G., & Tsakou, K. (2016). Forecasting stock return volatility: a comparison of GARCH, Implied volatility, and realized volatility models. Journal of futures markets, 36(12), 1127-1163.
بازده نسبی چیست؟ + نحوه محاسبه بازده نسبی
هدف اصلی سرمایهگذاری در هر حوزهای، کسب سود است. آشنایی با انواع سود و بازده، لازمه شروع سرمایهگذاری به شمار میرود. بازده نسبی یکی از مهمترین معیارها در این زمینه است. در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک با مفهوم بازده نسبی و اهمیت آن آشنا میشویم.
فهرست مطالب
بازده چیست؟
بازده عبارت است از سود یا زیانی که از طریق سرمایهگذاری نصیب یک سرمایهگذار میشود. همانطور که میدانیم افراد برای کسب سود و افزایش ثروت خود، در بسترها و حوزههای مالی مختلفی سرمایهگذاری میکنند. برخی از گزینههای سرمایهگذاری دارای سود مشخص و تضمین شده هستند و برخی دیگر هیچ سودی را تضمین نمیکنند. هر فرد با توجه به اهدافی که در نظر دارد، در این گزینهها سرمایهگذاری میکند.
بازده در فرایند سرمایهگذاری همواره نیروی محرکی است که علاوه بر ایجاد انگیزه به عنوان پاداشی برای سرمایهگذاران محسوب میشود. در مقابل بازده سرمایهگذاری، مفهومی به نام ریسک وجود دارد. ریسک و بازده دو عنصر جداییناپذیر در بازارهای مالی و سرمایهگذاری هستند. هر چه میزان بازدهی مورد انتظار از دارایی بیشتر باشد، سرمایهگذاری در آن با ریسک بیشتری همراه خواهد بود.
اجزای تشکیل دهنده بازده چیست؟
بازده را میتوان به دو جزء سود دریافتی و سود (زیان) سرمایه تقسیم کرد. در ادامه با بررسی هر یک میپردازیم:
1.سود دریافتی
سود دریافتی، سودی است که از محل جریانهای نقدی دورهای به دست میآید. این سود را میتوان مهمترین بخش بازده قلمداد کرد. سود دریافتی به صورت بهره یا سود تقسیمی در اختیار سرمایهگذاران قرار میگیرد.
2.سود یا زیان سرمایه
دومین جزء بازده، سود یا زیان سرمایه است که با سهام عادی، اوراق مشارکت و یا سایر اوراق بهادار مرتبط است. این بخش از بازده به دلیل افزایش یا کاهش قیمت دارایی و اختلاف میان قیمت خرید و قیمت فعلی به وجود میآید.
بازده نسبی چیست؟
در امور مالی، اصطلاح بازده نسبی معیاری از بازدهی در یک سرمایهگذاری است که نشان میدهد سود یا زیان یک سبد سرمایهگذاری یا یک صندوق سرمایهگذاری نسبت به یک یا چند شاخص بازار چگونه است. امروزه بسیاری از مدیرانی که عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری را بررسی میکنند، معمولاً برای دستیابی به بازدهی بالاتر از بازدهی نسبی استفاده میکنند. بازده نسبی همواره عدد مثبتی است و بر روی نتایج بلند مدت تمرکز دارد از این رو از اهمیت بالایی در بازارهای مالی برخوردار است.
استفاده از بازده نسبی چه مزیتهایی دارند؟
- بازده نسبی میتواند عملکرد و بازدهی یک صندوق را در هر دو بازار نزولی و صعودی اندازه گیری کند.
- این بازده به شناسایی آن دسته از وجوهی که بازدهی بهتری نسبت به شاخص دارند کمک میکند.
- این بازده در تصمیم گیری به مدیران صندوقهای سرمایهگذاری کمک میکند.
- این بازده روندهای بازار صعودی و نزولی را در نظر میگیرد.
- بازدهی نسبی افق زمانی بلندمدت را برای تعیین بازدهی در نظر میگیرد.
بازده مطلق چیست؟
بازده مطلق، بازدهی یک دارایی یا صندوق سرمایهگذاری را در یک دوره مشخص نشان میدهد. این بازدهی افزایش یا کاهشی که به صورت درصدی بر روی سهام یا صندوق سرمایهگذاری اتفاق میافتد را در نظر میگیرد. بازده مطلق میتواند مثبت یا منفی باشد و ممکن است غیر مرتبط با سایر فعالیتهای بازار در نظر گرفته شود.
بازده نسبی با بازده مطلق چه تفاوتی دارد؟
- بازده مطلق، بر خلاف بازده نسبی، هیچ مقایسهای با سایر سرمایهگذاریهای احتمالی انجام نمیدهد.
- بازده مطلق مربوط به بازدهی یک دارایی خاص است و آن را با هیچ معیار یا شاخصی مقایسه نمیکند. در حالی که بازده نسبی داراییهای مختلف را با معیارهای مشخص مقایسه میکند.
- بازدهی مطلق افق زمانی کوتاه مدتی دارد و به روندهای طولانی مدت متکی نیست. این در حالی است که بازده نسبی افق زمانی بلند مدتی دارد.
- بازدهی مطلق اطلاعات زیادی در رابطه با مفید بودن سرمایهگذاری ارائه نمیدهد. شما باید به بازده نسبی نگاه کنید تا دریابید بازده یک سرمایهگذاری در مقایسه با سایر سرمایهگذاریهای مشابه چگونه است. هنگامی که معیار قابل مقایسهای برای اندازه گیری بازده سرمایهگذاری خود داشته باشد، میتوانید تصمیم بگیرید که آیا سرمایهگذاری شما سودده است یا خیر است و مطابق با آن عمل کنید.
عوامل موثر بر بازده نسبی کداماند؟
بازده نسبی تحت تأثیر عوامل مختلفی ممکن است تغییر کند. در ادامه با برخی از این عوامل آشنا میشویم:
1.هزینهی تراکنشها
هزینه تراکنشها به طور قابل توجهی بر بازده نسبی صندوقهای سرمایهگذاری تأثیر میگذارد. هر چه این هزینه پایینتر باشد، بازده نسبی افزایش مییابد. به عنوان مثال، صندوق Invesco یک صندوق سرمایهگذاری جهانی با مدیریت فعال است که بازده یکساله آن از 30 سپتامبر 2017، به طور قابل توجهی بهتر از شاخص جهانی MSCI بود. در این سال مدیران این صندوق، بازدهی عملکرد خود را با احتساب هزینه تراکنشها و بدون هزینه تراکنشها ارائه کردند. بر اساس گزارشهای منتشر شده برای دوره یکساله، سهام کلاس A این صندوق بدون احتساب هزینههای تراکنشها، 30.48 درصد بازدهی داشته است.
2.بازده کل
بازده کل نیز جزو عوامل مؤثر بر بازدهی نسبی است. برای محاسبه بهتر بازده نسبی، یک سرمایهگذار میتواند از بازده کل استفاده کند. بازده کل توزیعهای صندوق را هنگام محاسبه بازده نسبی در نظر میگیرد. از این رو در افزایش بازدهی نسبی بسیار مؤثر است.
3.کارمزد معاملات
کارمزد صندوق یکی دیگر از عواملی است که میتواند بر بازده نسبی تأثیر بگذارد. کارمزد صندوق باید هر سال به طور جمعی توسط سهامداران صندوق پرداخت شود. شرکتهای سرمایهگذاری هنگام محاسبه ارزش خالص دارایی خود، این کارمزد را به عنوان بدهی ثبت میکنند. از این رو میتوان گفت که کارمزد صندوق بر ارزش خالص دارایی صندوق که بازده نسبی بر اساس آن محاسبه میشود، تأثیر میگذارد.
نحوه محاسبه بازده نسبی
برای محاسبه بازده نسبی میتوان از فرمول زیر استفاده کرد:
در مواقعی که بازده کلی محاسبه شده برای یک دارایی یا سرمایهگذاری عدد منفی باشد میتوان از فرمول بالا به منظور محاسبه بازده استفاده کرد.
سخن آخر
در این مطلب با مفهوم بازده نسبی و اهمیت آن در بررسی و سنجش عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری آشنا شدیم. برای محاسبه دقیق میزان بازدهی داراییها و پروژههای سرمایهگذاری، یکی از بهترین راهکارها استفاده از نرم افزار حسابداری است. نرم افزار حسابداری محک به شما کمک میکند تا علاوه بر مدیریت داراییها، سود و زیان هر یک از پروژهها را به صورت دقیق محاسبه کنید.
بازار سرمایه یا بازار مالی چیست؟
تحلیل تکنیکال بورس چیست؟ اصول تحلیل تکنیکال، مزایا و معایب آن کدامند؟ ما در این مطلب از سایت sdbroke .
چرا دانستن اصطلاحات بورسی مهم است؟ مهمترین اصطلاحات بورسی کدامند؟ ما در این مطلب مهمترین و پر کارب .
ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست؟ ارزشهای اسمی و بازاری سهام هرکدام چه ویژگیها و تفاوتهایی دا .
اهمیت بازار اولیه و ثانویه چیست؟ چه تفاوتهایی دارند؟ ما در این مقاله از شرکت سرمایهگذاری سرمایه و .
منظور از ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک چیست؟ چه تفاوتی با هم دارند؟ در این مقاله از شرکت کارگزاری س .
بورس انرژی چیست؟ انواع بازار بورس انرژی ایران کدامند؟ چه افرادی می توانند وارد بورس انرژی شوند؟ در ا .
بورس کالا چیست و چه مزایایی دارد؟ نحوه انجام معامله در بورس کالای ایران به چه صورت است؟ در این مطلب .
یکی از دیگر از بازارها برای معامله سهام، بازار فرابورس است. در این مطلب به معرفی فرابورس و انواع باز .
انواع اوراق بهادار کدامند؟ نحوه سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار به چه صورت است؟ برای آشنایی و نحو .
بخش مهمی از اقتصاد هر کشور را بازار مالی آن تشکیل میدهد که طیف گستردهای از بازارهای دیگر را شامل میشود. بسیاری از افراد با حضور و فعالیت در این بازارها به ثروتها و موفقیتهای بزرگی دست پیداکردهاند. یکی از معروفترین انواع بازار سرمایه یا بازار مالی ، بازار بورس است.
تمام سرمایهگذاران به امید افزایش سرمایه و دریافت سود چشمگیر به بازارهای مالی قدم میگذارند؛ اما سودآوری و بازدهی بالای هر سرمایهگذاری ، تنها به کمک شناخت کافی از بازار، اصطلاحات و قوانین آن میسر میشود.
«بازار سرمایه» نیز یکی از اصطلاحاتی است که احتمالاً به دفعات آن را شنیده و درباره آن خواندهاید. این بازار به نوبه خود بازارهای دیگری را شامل میشود و نقش بسیار مهمی در رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته دارد. به منظور آشنایی با بازار سرمایه ، در ادامه مطلب انواع بازار مالی و سرمایه و ویژگی آنها را بیشتر موردبررسی قرار میدهیم.
بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه به انواعی از بازارهای مالی یا Financial Market میگویند که به پل ارتباطی میان خریداران و فروشندگان اوراق بهادار تبدیل میشوند. این بازار را معمولاً با نام بازار بورس اوراق بهادار میشناسند. سرمایه مورد نیاز شرکتها و سازمانها و بودجه لازم برای راهاندازی، تکمیل یا توسعه پروژههای مختلف دولت را میتوان به واسطه سرمایهگذاریهای میان مدت و بلند مدت (یک سال یا بیشتر) در بازار بورس تأمین کرد.
در واقع بازار سرمایه تنها یکی از بازارهای مالی است. بازار مالی شامل بازار پول و بازارهای سرمایه است که تفاوت آنها در مدت زمان و ابزارهای سرمایهگذاری در این بازارها است. هر سرمایهگذاری با مدت کمتر از یک سال، قدرت نقدشوندگی بالایی دارد و جزو بازار پول به شمار میآید. برخلاف انواع بازار سرمایه در ایران که از ابزارهایی مانند اوراق بهادار (سهام)، اوراق مشارکت و اوراق قرضه بهره میگیرند، بازار پولی با استفاده از ابزارهایی مانند سپردهها، حواله، بروات و وام با وثیقه به حیات خود ادامه میدهد.
سرمایه جاری در بازار بورس یا سرمایه، پول افرادی است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به سرمایهگذاری در این بازار مشغول هستند ؛ یا به بانکها، شرکتهای بیمه، شرکتهای لیزینگ و . تعلق دارند. در واقع کارگزاریها نیز یکی از اجزاء این پل ارتباطی میان خریداران و فروشندگان اوراق بهادار به شمار میآیند که با پذیرهنویسی اوراق قرضه و بهادار، در فروش آنها به شرکتها کمک میکنند.
ویژگیهای بازار سرمایه
مدت زمان و ابزارهای مورد استفاده این بازار را میتوان از جمله مشخصههای آن به شمار آورد. سهام، اوراق بهادار و اوراق قرضهای که توسط شرکتها در بازار به فروش گذاشته میشوند، توسط سرمایهگذاران خریداری شده و بودجه مورد نیاز انتشاردهندگان اوراق را تأمین میکنند. به این ترتیب، بازار سرمایهگذاری قادر است واحدهای مازاد یا سرمایههای بدون بازده را به سمت واحدهای کسری که همان شرکتهای تجاری، صنایع و دولت هستند، سوق دهد. برخی از ویژگیهای ترغیبکننده سرمایهگذاری در بازار بورس، شامل موارد زیر هستند:
یکی از ویژگیهای بارز این بازار، بازدهی عالی و سود زیادی است که در مدتی کوتاه از طریق آن به سرمایهگذاران تعلق میگیرد. فعالان و سرمایهگذاران بازار بورس شرایط بازار را تحلیل و بررسی میکنند و با استفاده از نوسانات قیمت سهام و سرمایهگذاریهای منطقی در زمان درست، سرمایه خود را افزایش میدهند. این در حالی است که سود سپردههای بانکی ثابت و بسیار کمتر از سود سرمایهگذاری در بازار بورس است.
سرمایهگذاری در ملک، خودرو، ارز و طلا دارای نوسانات غیرقابل پیشبینی هستند و نمیتوان میزان سوددهی و مدت زمان بازدهی را برای آنها مشخص کرد. این در حالی است که بازار بورس اوراق بهادار، آگاهی لازم برای کسب سود از سرمایهگذاری را در اختیار شما قرار میدهد.
سرمایهگذاری بلند مدت
پسانداز بلند مدت شما میتواند در این بازار به سرمایهگذاری بلند مدت تبدیل شود. در بازار ایران، پساندازهای بانکی بلند مدت میتوانند ارزش خود را از دست بدهند. این در حالی است که قرار دادن آنها در بازار سرمایهگذاری میتواند راهی برای حفظ ارزش پسانداز و افزایش آن در بلند مدت باشد.
تمام فعالیتها و سرمایهگذاریها در بازار سرمایه به روشهای قانونی و بر اساس قوانین مشخص حاکم بر کسب سود و معاملات انجام میگیرند. بنابراین، امنیت بازار بسیار بالا است. حتی بازار فرابورس که نظارتهای کمتری شامل حال آن میشود نیز بر اساس قوانین ثابت پیش میرود و قابل اطمینان است.
یکی از ویژگیهای این نوع بازار مالی، قدرت نقدشوندگی بالای آن است. شما میتوانید سهام و اوراق مشارکت خود را هر زمان که بخواهید به فروش گذاشته و به پول تبدیل کنید. سهامداران میتوانند سهم خود را به صورت آنلاین در صف فروش قرار داده و بسته به شرایط بازار و شرکت، سهام خود را با قیمت مورد نظر خود بفروشند.
اوراق مشارکت را نیز میتوان به راحتی پیش از موعد سررسید به فروش رساند. این برخلاف بازار مسکن و ارز است که ناگهان دچار رکود شده و تا مدتی، هیچ بازاری برای فروش آنها وجود ندارد.
جهتدهی سرمایه به سمت چرخه تولید
تمایل بالای افراد برای سرمایهگذاری و کسب سود بیشتر، سرمایه بیشتری را به بازارهای سرمایه وارد میکند. به این ترتیب، سرمایه مورد نیاز بخش تولید و بودجه لازم برای توسعه و راهاندازی پروژههای عمرانی و. از طریق سرمایهگذاریهای میان مدت و بلند مدت تأمین میشود.
به این ترتیب، رونق ملی، اشتغالزایی و رشد اقتصادی توسط بهبود عملکرد چرخه تولید میسر میشود. این امر در بازار پول که سرمایهگذاریهای کوتاه مدت و کمتر از یک سال در آن صورت میگیرد، رخ نمیدهد.
یکی از ویژگیهای بازار بورس اوراق بهادار، شفافیت بالای آن است که اعتماد و اشتیاق به سرمایهگذاری را افزایش میدهد. تمام اطلاعات شرکتها، تاریخچه هر سهم، میزان رشد، نزول و نحوه نوسانات قیمت و . در سایت کدال در اختیار سرمایهگذاران، تحلیلگران، سهامداران و عموم مردم قرار میگیرند تا امکان سرمایهگذاری آگاهانه برای آنها ایجاد شود.
سایت کدال در واقع به منظور حمایت از فعالان انواع بازار سرمایه در ایران ایجاد شده است و گزارشهای متعددی از ناشران یا همان شرکتهای عضو بازارهای سرمایه به صورت دورههای ماهانه، سه ماهه و سالانه در آن قرار میگیرد. تمام اطلاعات منتشر شده در این سایت توسط سازمانهای مختلفی از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار بهطور کامل بررسی شده و اعتبار آنها تأیید شده است.
انواع بازار سرمایه یا بازار مالی
تمامی بازارهای سرمایه تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر قانونگذاران مالی قرار دارند؛ اما معمولاً بازار سرمایه ایران را تحت عنوان بورس اوراق بهادار تهران میشناسند. امروزه دسترسی به این بازارها به صورت اینترنتی میسر میشود و برای سرمایهگذاری، نیازی به مراجعه حضوری شما به کارگزاریها یا تالار بورس نیست. بازارهای سرمایه را میتوان به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم کرد که شامل موارد زیر هستند:
بازار اولیه همان بازاری است که ناشران به صورت مستقیم، اوراق مشارکت و سهام خود را تحت عنوان عرضه عمومی اولیه توزیع کرده و به فروش میگذارند. به این ترتیب، شرکتها و سازمانها میتوانند بدون وام گرفتن از بانکها و تنها با فروش بخشی از سهام خود به سرمایهگذاران و مردم، سرمایه و بودجه مورد نیاز برای توسعه شرکت یا پروژه خود را تأمین کنند.
اطلاعات کامل عرضه اولیه و شرکت یا سازمان به صورت کامل توسط کارگزاریها و سایت کدال در اختیار فعالان بازار بورس شامل سرمایهگذاران و سایر شرکتها قرار میگیرد تا در زمان مشخص شده بتوانند آنها را خریداری کنند. این سرمایهگذاران میتوانند معاملهگران حقیقی یا حقوقی، شرکتها، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، مؤسسات مالی یا سایر نهادها را شامل شوند.
در صورت اتمام عرضه عمومی اولیه، مابقی معاملات در بازار ثانویه صورت میگیرد. در بازار ثانویه، تمامی اوراق و سهام منتشر شده توسط شرکتها معامله میشوند تا سرمایهگذاران بتوانند سهام خود را به پول نقد تبدیل کنند. بنابراین، سهام و اوراق بهادار در این بازار مالی میان فعالان بازار بورس دستبهدست میشوند.
به این ترتیب، نوسانات قیمت سهام در این بازار بالا است و به نسبت آن، ریسک سرمایهگذاری نیز بالا میرود. فعالیت در این بازار نیازمند اطلاعات، روحیه ریسکپذیر، مهارت و قدرت تحلیل بالا است.
کارکردهای بازار مالی
همانطور که میدانید، بازارهای 4 گانه اقتصاد کشور اجزای بازده در سرمایه گذاری از بازار کالا، بازار کار، بازار پول و بازار سرمایه ایران تشکیل میشوند که بازار مالی، 2 مورد از آنها را در برمیگیرد. بنابراین، عملکردها و فعالیتهای این بازار در تحقق رشد اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردارند. این عملکردها را میتوان در قالب چند مورد زیر بیان کرد:
انتقال سرمایه میان واحدهای اقتصادی
همانطور که اشاره شد، بخش مالی اقتصاد از دو واحد مازاد و کسری تشکیل شده است. واحدهای مازاد در دست پساندازکنندهها قرار دارند و تا پیش از سرمایهگذاری، به صورت پسانداز بلند مدت نگهداری میشوند. وجود انواع بازار مالی موجب تشکیل یک پل ارتباطی میان بخش مازاد و کسری میشود و این پساندازهای بلند مدت به صورت وامهای میان مدت یا بلند مدت در اختیار وامگیرندهها قرار میگیرند که شرکتهای تجاری، دولت و فعالان بخش صنعت کشور را شامل میشوند.
با توجه به اینکه همه واحدهای مازاد و سرمایهگذاران مهارت و دانش کافی برای فعالیت در انواع بازار سرمایهگذاری اجزای بازده در سرمایه گذاری را ندارند، زمینه لازم برای سرمایهگذاری غیر مستقیم نیز توسط صندوقهای سرمایهگذاری، شرکتهای سبدگردان و. ایجاد شده است. به این ترتیب، فرصت حضور در بازارهای مالی برای همه یک اندازه خواهد بود.
تعیین قیمت وجوه و سرمایه
بازارهای مالی در واقع تعیینکننده قیمت وجوه و سرمایه هستند و از این طریق میتوانند در تصمیمگیریهای سرمایهگذاران و شرکتها باشند. تعیین سرمایه از یک جهت میتواند به شرکتها که وامگیرنده از پساندازکنندهها هستند کمک کند تا برنامهریزیهای مالی و سرمایهگذاریهای خود را با بازدهی بیشتر یا مساوی سرمایه خود انجام دهند.
از جهت دیگر، سرمایهگذاران میتوانند با توجه به قیمتها به تحلیل و تصمیمگیری بپردازند. زیرا در بازارهای رقابتی، عرضه و تقاضا است که قیمت وجوه و سرمایه را مشخص میکند. بنابراین، این کارکرد بازار مالی میتواند به اتخاذ بهترین تصمیمات توسط هردو طرف کمک کند.
انتشار و تحلیل دادهها
جمعآوری و انتشار اطلاعات در قالب قیمتها، یکی دیگر از کارکردهای بازار مالی است. ارزیابی شرکتهای عضو بازار سرمایه، مدیران و شرایط حاکم بر بازار سهام فرآیندی پرهزینه و نیازمند دانش و مهارت است که از توان بسیاری از فعالان این بازار خارج است. انتشار و تحلیل این اطلاعات و دسترسی عموم به این اطلاعات با حداقل هزینه، یکی دیگر از روشهای افزایش تمایل واحدهای مازاد به سرمایهگذاری در بازار بورس و سوق دادن منابع به سمت واحدهای کسری است که توسط بازارهای مالی میسر میشود.
تسهیل خرید و فروش
بازارهای مالی و انواع بازار سرمایه در ایران درواقع پل ارتباطی یا نهادهای واسطهای هستند که موجب کاهش هزینه معاملات و سادهتر و روانتر شدن خریدوفروش میان واحدهای اقتصادی میشوند. در این میان، هرچه هزینه معاملات کاهش پیدا کند، فعالیتها تخصصیتر شده و کارایی سیستم بهتر میشود. به این ترتیب، با وجود نهادهای واسطه شاهد رشد اقتصادی بیشتر و سریعتر خواهیم بود.
توزیع و مدیریت ریسک
بازارهای مالی میتوانند ریسک یا خطرات اقتصادی که متوجه یک شرکت هستند را میان سرمایهگذارانی با روحیه ریسکپذیری بالا توزیع کنند. افرادی که در رأس یک شرکت با فعالیتهای اقتصادی پرخطر و بزرگ قرار دارند، با استفاده از انواع بازار مالی میتوانند بخشی از سرمایه مورد نیاز خود را از طریق بازار پول و سرمایه تأمین کرده و از این طریق، سرمایهگذاران را در سود و زیان خود سهیم کنند. به این ترتیب، بخشی از بازدهی منفی یا مثبت شرکت میان سرمایهگذاران توزیع میشود.
از جهت دیگر، این بازار امکان تنوع در سرمایهگذاری و کاهش ریسک سرمایهگذاری را در اختیار فعالان بازار بورس قرار داده است. به این معنی که هر سرمایهگذار با ایجاد یک سبد شامل سهام چندین شرکت میتواند ریسک سرمایهگذاری خود را از طریق سود ناشی از سایر سرمایهگذاریها کاهش دهد. به این ترتیب، بازدهی منفی سرمایهگذاری در یک شرکت میتواند از طریق سود سرمایهگذاریهای دیگر جبران شود.
بازارهای مالی میتوانند ریسک عدم نقدشوندگی اوراق بهادار را نیز از طریق تسهیل معاملات و انتشار و تحلیل دادهها کاهش دهند. نقدشوندگی به معنای امکان تبدیل آسان سهام و اوراق بهادار به پول نقد و قدرت خرید است . ریسک عدم نقدینگی با افزایش هزینههای مبادلاتی و عدم تقارن اطلاعات افزایش یافته و توسط کارکرد بازارهای مالی در جهت مخالف این روند، کاهش پیدا میکند.
بازار سرمایه به شما این امکان را میدهد در مدتی کوتاه به سودهای بزرگ دست پیدا کنید و سرمایه خود را چند برابر کنید. بنابراین، آشنایی با بازار سرمایه و کارکردهای بازار مالی به شما کمک میکند تا یک سرمایهگذاری پربازده و منطقی با ریسک کمتر انجام دهید. اطلاعات این بازارها را میتوانید از طریق سامانه کدال به دست آورده و در جهت نفع بیشتر خود به کار بگیرید.
اندازه گیری ریسک سیستماتیک و ضریب الفا
به هنگام سرمایه گذاری در بورس وقتی سهامی را خریداری می کنید در واقع سرمایه خود را وارد انواع ریسک ها کرده اید که یکی از آن ها ریسک سیستماتیک است. اما قبل از آن که به تعریف ریسک سیستماتیک بپردازیم باید بدانیم ریسک چیست؟
از آنجایی که ریسک یک عامل مهم و اثرگذار در سرمایه گذاری محسوب می شود، می توانید این موضوع را در مقالات تحلیل بنیادی صفر تا صد بورس وب سایت مطالعه کنید.
ریسک چیست؟
اصولا بار معنایی ریسک از خطر و ترس می آید. اما همیشه به این معنا است. در بازار های مالی هرگاه از آینده ی پیش رو و اتفاقات آن اطمینان نداشته باشیم از کلمه ریسک استفاده می کنیم. اگر ما ریسک های ممکن را پیش بینی کنیم و برای آن ها برنامه ریزی کنیم، احتمال ضرر و زیان را کاهش خواهیم داد. بنابراین نیاز است تا با انواع ریسک های ممکن در بازارهای مالی آشنا شویم.
معرفی انواع ریسک
ریسک فقط مربوط به بازار مالی نیست. بلکه در تمامی مسائل روزمره خود و تمامی کارهایی که در طی روز انجام می دهیم به نوعی ریسک می کنیم، ریسکی که میزان آن در ضمیر ناخودآگاه ما اندازه گیری می شود! فرض کنید قصد دارید با ماشین خود به محل کارتان بروید. احتمال مشکلات فنی برای خودروی شما وجود دارد، احتمال ترافیک سنگین و یا حتی احتمال جریمه شدنتان. پس لازم است قبل از حرکت به آن ها فکر کنید و برایشان برنامه ریزی کنید.
ریسک ها در بازارهای مالی انواعی دارند اما دو دسته ی اصلی آن ها ریسک سیستماتیک و ریسک غیرسیستماتیک است.
ریسک غیر سیستماتیک و روش به حداقل رساندن آن را در مقاله تنوع بخشی و کاهش ریسک توضیح دادیم اما ریسک سیستماتیک نیاز به بررسی بیشتری دارد.
تعریف ریسک سیستماتیک
هنگامی که تحولی در کل بازار رخ می دهد یا ناگهان خبر مهمی منتشر می شود و کل بازار را تحت تأثیر خود قرار می دهد به آن ریسک سیستماتیک می گوییم. در واقع ریسک سیستماتیک مربوط به اقتصاد کلان است و اندازی گیری آن تقریبا کار دشواری است. از آن جا که این نوع ریسک مربوط به تحولات سیاسی، اقتصادی و یا اجتماعی است کاهش آن با روش های مدیریت سبد سهام غیر ممکن است. اما برای اندازه گیری آن از ابزاری به نام ضریب بتا و یا شاخص بتا کمک می گیریم.
ضریب بتا چیست؟
ضریب بتا یکی از مواردی است که به هنگام ارزیابی ریسک های سرمایه گذاری اندازه گیری می شود. بر اساس اعدادی که از این ضریب بدست می آید می توان نتایجی گرفت که پس از روش اندازه گیری به آن می پردازیم.
- ضریب بتا تغییرات قیمت سهام را در مقایسه با تغییرات کل بازار نشان می دهد
- شاخص کل را برای بازه زمان مدنظر را مشخص و لیست کرد.
در قدم دوم باید بازده نماد و شاخص کل را بدست آورد که فرمول آن به قرار زیر است:
در اجزای بازده در سرمایه گذاری این رابطه rn بازدهی نماد مدنظر و یا بازده شاخص است. Pn و Pn-1 قیمت هر روز و روز قبلی نماد و یا شاخص است.
قدم آخر محاسبه ضریب بتا است. که از یک رابطه آماری به شکل زیر قابل محاسبه است:
در این رابطه rt بازدهی شاخص کل است.
پس از محاسبه ضریب بتا ممکن است حالات زیر رخ دهد:
- اگر بتا دقیقاً یک باشد، نوسانات سهم مطابق نوسانات و بازدهی بازار است.
- اگر بتا بزرگ تر یک باشد، نوسانات و بازدهی سهم بیشتر از شاخص است. باید دقت کرد که بازدهی بیشتر سهم متناظر با افزایش ریسک آن است.
- اگر بتا بین صفر و یک باشد یعنی ریسک سهم و همچنین بازدهی آن نسبت به بازدهی شاخص کم تر است.
- اگر برابر صفر باشد یعنی نوسانات سهم نسبت به نوسانات و بازدهی بازار مستقل است و هیچ ارتباطی با آن ندارد.
- و در نهایت اگر کوچک تر از یک باشد بدین معنی است که نماد خلاف جهت بازار حرکت می کند و اگر شاخص در حال رشد باشد، این نماد در حال زیان دهی است.
ضریب آلفا چیست؟
در محاسبات ریسک سرمایه گذاری ضریب دیگری به نام ضریب آلفا نیز وجود دارد که محاسبه آن می تواند به تحلیل سرمایه گذار کمک کند. ضریب آلفا نشان می دهد سرمایه گذاری انجام شده نسبت به بازدهی آن چه میزان متحمل ریسک شده است.
یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از ضریب آلفا در صندوق های سرمایه گذاری است. بنابراین هنگام بررسی صندوق ها اگر ضریب آلفای آن ها به حد مطلوبی بالا بود نشانگر عملکرد مناسب صندوق است. شما می توانید ضریب آلفای صندوق های سرمایه گذاری را در وبسایت fibiran.ir مشاهده و با هم مقایسه کنید. اندازه گیری ریسک سیستماتیک و ضریب آلفا یکی از مباحث اصلی آموزش کامل تحلیل بنیادی بورس است که در وب سایت ما قرار دارد.
تعریف بازده حقوق صاحبان سهام چیست؟
نسبت درآمد خالصی که یک شرکت برای سهامدارانش ایجاد میکند، به کل حقوق صاحبان سهام، بازده حقوق صاحبان سهام گفته میشود. بازده حقوق صاحبان سهام میزان سودآوری شرکت را با آشکار کردن نحوه تولید سود آن شرکت با استفاده از سرمایه سهامداران، اندازهگیری میکند.
بازده حقوق صاحبان سهام به شکل درصدی بیان شده و طبق فرمول زیر محاسبه میگردد:
در فرمول بالا درآمد خالص برای یک سال کامل مالی است و قبل از پرداخت سود سهام به سهامداران عادی و بعد از پرداخت سود سهام به سهامداران ممتاز محاسبه میشود. در مجموع حقوق صاحبان سهام، سهام ممتاز منظور نمیشود.
بازده حقوق صاحبان سهـام برای مقایسه سودآوری یک شرکت با سایر شرکت ها، در یک صنعت خاص، کاربرد دارد.
چند نوع دیگر از این فرمول نیز وجود دارد که سرمایه گذاران میتوانند از آن استفاده نمایند:
یک. سرمایه گذارانی که مایل هستند تا بازده حاصل از سهام عادی را ببینند میتوانند فرمول بالا را با کسر سود سهام ممتاز از درآمد خالص و همینطور کسر حقوق سهامداران ممتاز از مجموع حقوق صاحبان سهام به شکلی که در ادامه میآید، تغییر دهند:
دو. بازده حقوق صاحبان سهام ممکن است با تقسیم درآمد خالص بر میانگین حقوق صاحبان سهام به دست آید. به این منظور میانگین حقوق صاحبان سهام در ابتدا و انتهای دوره محاسبه میشود و با تقسیم درآمد خالص بر میانگین حقوق صاحبان سهام، بازده سهامداران عادی محاسبه میشود.
سه. همچنین این امکان وجود دارد که سرمایه گذاران تغییرات بازده حقوق صاحبان سهام برای یک دوره را محاسبه کنند. به این صورت که در ابتدا و انتهای دوره بازده حقوق سهامداران به طور مجزا محاسبه شده و با کسر این دو عدد، تغییرات بازده محاسبه شود. این کار تغییرات سودآوری شرکت را در طول یک دوره مشخص میکند.
دیدگاه شما