تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت
«اوراق قرضه» و «اوراق مشارکت» هر دو از ابزارهای تأمین مالی در بازار سرمایه هستند که در شرایط مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند و البته به لحاظ کارکردهای اقتصادی‌شان بسیار نزدیک به‌هم هستند. در ادامه بیشتر با این دو مفهوم و تفاوت‌هایشان آشنا خواهیم شد .
اوراق قرضه
پیش از هر چیز لازم است بدانید در ایران اوراق قرضه منتشر نمی‌شود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصنا و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر می‌گردد. در ادامه به برخی از ویژگی‌های اوراق قرضه که سابقا در کشورمان منتشر می‌شدند و هم اکنون نیز در کشورهای دنیا رایج است، اشاره خواهیم کرد .
اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آنها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی(بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کند و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند. اوراق قرضه در کشورهای خارجی یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت‌ها و شرکتها بوده و با تعهدات مشخصی همراه است .
دارندگان این اوراق برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در واقع فقط وام‌دهندگان به ناشر هستند. آنها پول خود را به ناشر قرض می‌دهند و در عوض بهره دریافت می‌کنند و در سررسید نیز اصل سرمایه خود را پس می‌گیرند .
اوراق قرضه از طریق پذیره‌نویسی به عموم ارائه می‌شوند. پذیره‌نویسی معمولاً به‌صورت مذاکره‌ای و گاهی به‌صورت رقابتی است. در پذیره‌نویسی مذاکره‌ای، مدیریت شرکت و پذیره‌نویسان با بررسی وضعیت شرکت و بازار، در مورد انتشار اوراق قرضه تصمیم می‌گیرند .
این اوراق عمدتاً در بازار های خارج از بورس (OTC) دادوستد می‌شوند. بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام از ثبات قیمتی بیشتری برخوردار است و عموما نوسانات آن تحت تأثیر نرخ بهره قرار دارد .
این اوراق دو ویژگی قابل‌توجه دارند؛ اول اینکه در بازارهای بسیار بزرگ بدهی معامله می‌شوند و ثانیا حجم آنها با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است .
اوراق قرضه در دنیا برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، ۱۰ و حتی ۳۰ ساله دارند و اعتبار آنها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به پایان می‌رسد. اگرچه ورقه قرضه تاریخ‌های معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه(مبلغ اسمی ورقه قرضه) فقط در تاریخ سررسید بازپرداخت می‌شود .
ویژگی‌های اوراق قرضه
- دارنده اوراق قرضه در واقع بستانکار شرکت است. او به‌عنوان بستانکار، حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین‌شده است. دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم - که به سهامداران پرداخت می‌شود - دریافت نمی‌کند.
- اوراق قرضه دارای سر رسید مشخص است. برخی از این اوراق در یک مقطع معین زمانی سررسید می‌شوند و برخی دیگر به‌تدریج سررسید می‌شوند.
- معمولاً اوراق قرضه دارای ارزش اسمی مشخص هستند.
- اگر ناشر اوراق قرضه ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه در دریافت اصل‌وفرع سرمایه خود بر صاحبان سهام حق تقدم دارند. اگر شرکتی چند نوع اوراق قرضه منتشر کند، ترتیب اولویت آنها در قراردادهای مربوط، قید می‌شود.
- بعضی از شرکتها برای ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه‌گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه با وثیقه می‌کنند؛ مثلاً ممکن است شرکت، زمین یا ساختمان خود را وثیقه اوراق قرضه قرار دهند. هرچند شرکتهای مشهور و معتبر معمولاً اوراق قرضه بدون وثیقه منتشر می‌کنند.
- به‌طورکلی دارندگان اوراق قرضه در زمینه تصمیم‌گیری شرکت حق رأی ندارند، هرچند ممکن است که دارندگان انواع خاصی از این اوراق در مواردی از تصمیم‌گیری‌های شرکت(مثل انتشار و فروش اوراق قرضه‌های دیگر یا در موارد ادغام شرکت در شرکتهای دیگر) حق رأی داشته باشند. البته اگر شرکتی شرایط مندرج در قرارداد اوراق قرضه را رعایت نکند، دارندگان اوراق مذکور می‌توانند بر بسیاری از فعالیت‌های شرکت اعمال قدرت کنند.
- اگر اوراق قرضه در قالب عرضه خصوصی به خریدار فروخته شود، فقط ناشر و خریدار، طرف‌های قرارداد هستند، ولی اگر اوراق قرضه به‌طور عمومی به تعدادی زیادی از خریداران فروخته شود، غیر از طرف‌های قرارداد شخص دیگری نیز به‌عنوان امین به نمایندگی از دارندگان اوراق مذکور بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می‌کند.
اوراق مشارکت
اوراق مشارکت (Participation Papers) ، اوراق بهاداری است که بیانگر مشارکت دارنده آن در یک طرح است. در واقع شخص سرمایه خود را به یک شرکت، کارخانه و. می‌دهد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرا و سود سرمایه‌گذار را نیز پرداخت کند .
مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است
به‌بیان‌دیگر اوراق مشارکت، اوراق بهادار معمولا با نامی است که با قیمت و مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های مورد نظر دولت، شهرداری‌ها، شرکتهای بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی جهت تأمین مالی آنها منتشر شده و بازپرداخت آن توسط دولت یا بانک‌ها تضمین می‌شود؛ اوراق مذکور از طریق عرضه عمومی به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود .
تضمین پرداخت سود
مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است، به این معنا که دارنده این اوراق اطمینان دارد که سود مشخص و تضمین شده‌ای را به‌عنوان سود علی‌الحساب، در فواصل زمانی معین، دریافت می‌کند .
ویژگی‌های اوراق مشارکت
- قابلیت خریدوفروش در بازار ثانویه
- بازده بدون ریسک برای سرمایه‌گذاران
- مالکیت بدون حق رأی برای دارندگان اوراق
- معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت
- تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه‌گذاری برای دارندگان اوراق
- پرداخت سود دوره‌های معین با کوپن‌های ماهیانه، سه ماهانه یا سالانه
- پرداخت سود به‌صورت علی‌الحساب و سود قطعی در سررسید
- تعیین سود ۱۸ تا ۲۲ درصد برای اوراق مشارکت(ممکن است ارقامی دیگری نیز ارائه شود)
تفاوت‌های اوراق قرضه با اوراق مشارکت
تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت در این است که اولا در اوراق قرضه به‌دلیل تعیین بهره مشخص، ماهیت آن مطابق تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت با قوانین بانکداری اسلامی نیست و ثانیا در اوراق قرضه برای وام گیرنده، محدودیت خاصی ایجاد نمی‌کنند، در حالی‌که وجوه دریافتی در اوراق مشارکت حتما باید در طرح‌های مشخص تولیدی، عمرانی یا خدماتی به کار گرفته شود و سود قطعی آن پس از پایان طرح، محاسبه و به سرمایه‌گذار پرداخت شود .
توجه داشته باشید که ناشران اوراق قرضه در بازارهای جهانی دارای رتبه‌بندی ریسک سرمایه‌گذاری هستند؛ اوراق قرضه دولتی معمولا کم‌ریسک و با بهره پایین است و در مقابل اوراق قرضه شرکتهای خصوصی، با توجه به رتبه‌بندی آن شرکتها، دارای نرخ بهره بالاتری نسبت به اوراق دولتی هستند. بدیهی است شرکت‌هایی که ریسک بالاتری دارند، نرخ بهره اوراق قرضه آنها بالاتر و احتمال «نکول» آنها نیز بیشتر است .
اوراق قرضه چیست؟
اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آنها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کرده و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند.
به گزارش سایت طلا ،سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.
پیش از هر چیز لازم است بدانید در ایران اوراق قرضه منتشر نمی‌شود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصنا و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر می شود.
اوراق قرضه اسنادی هستند که به موجب آنها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کرده و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند. اوراق قرضه در کشورهای خارجی یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت‌ها و شرکتها بوده و با تعهدات مشخصی همراه است.
دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم که به سهامداران پرداخت می‌شود دریافت نمی‌کند.
دارندگان این اوراق برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در واقع فقط وام‌دهندگان به ناشر هستند. آنها پول خود را به ناشر قرض می‌دهند و در عوض بهره دریافت می‌کنند و در سر رسید نیز اصل سرمایه خود را پس می‌گیرند.
اوراق قرضه از طریق پذیره‌نویسی به عموم ارائه می‌شود. پذیره‌نویسی معمولاً به‌صورت مذاکره‌ای و گاهی به‌صورت رقابتی است. در پذیره‌نویسی مذاکره‌ای، مدیریت شرکت و پذیره‌نویسان با بررسی وضعیت شرکت و بازاردر مورد انتشار اوراق قرضه تصمیم می‌گیرند.
این اوراق به طور عمده در بازارهای خارج از بورس (OTC) دادوستد می‌شوند. بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام از ثبات قیمتی بیشتری برخوردار است و عموما نوسانات آن تحت تأثیر نرخ بهره قرار دارد.
این اوراق دو ویژگی قابل‌توجه دارند؛ اول اینکه در بازارهای بسیار بزرگ بدهی معامله می‌شوند و ثانیا حجم آنها با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است.
اوراق قرضه در دنیا برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، ۱۰ و حتی ۳۰ ساله دارند و اعتبار آنها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به پایان می‌رسد. اگرچه تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت ورقه قرضه تاریخ‌های معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه (مبلغ اسمی ورقه قرضه) فقط در تاریخ سررسید بازپرداخت می‌شود.
ویژگی‌های اوراق قرضه
دارنده اوراق قرضه در واقع بستانکار شرکت است. او به‌عنوان بستانکار، حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین‌شده است. دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم - که به سهامداران پرداخت می‌شود - دریافت نمی‌کند.
اوراق قرضه دارای سر رسید مشخص است. برخی از این اوراق در یک مقطع معین زمانی سررسید می‌شوند و برخی دیگر به‌تدریج سررسید می‌شوند. اگر ناشر اوراق قرضه ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه در دریافت اصل‌وفرع سرمایه خود بر صاحبان سهام حق تقدم دارند. اگر شرکتی چند نوع اوراق قرضه منتشر کند، ترتیب اولویت آنها در قراردادهای مربوط، قید می‌شود.
بعضی از شرکتها برای ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه‌گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه با وثیقه می‌کنند؛ مثلاً ممکن است شرکت، زمین یا ساختمان خود را وثیقه اوراق قرضه قرار دهند. هرچند شرکتهای مشهور و معتبر معمولاً اوراق قرضه را بدون وثیقه منتشر می‌کنند.
به‌طورکلی دارندگان اوراق قرضه در زمینه تصمیم‌گیری شرکت حق رأی ندارند، هرچند ممکن است که دارندگان انواع خاصی از این اوراق در مواردی از تصمیم‌گیری‌های شرکت (مثل انتشار و فروش اوراق قرضه‌های دیگر یا در موارد ادغام شرکت در شرکتهای دیگر) حق رأی داشته باشند. البته اگر شرکتی شرایط مندرج در قرارداد اوراق قرضه را رعایت نکند، دارندگان اوراق مذکور می‌توانند بر بسیاری از فعالیت‌های شرکت اعمال قدرت کنند.
اگر اوراق تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت قرضه در قالب عرضه خصوصی به خریدار فروخته شود، فقط ناشر و خریدار، طرف‌های قرارداد هستند، ولی اگر اوراق قرضه به‌طور عمومی به تعدادی زیادی از خریداران فروخته شود، غیر از طرف‌های قرارداد شخص دیگری نیز به‌عنوان امین به نمایندگی از دارندگان اوراق مذکور بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می‌کند.
اوراق مشارکت
اوراق مشارکت (Participation Papers)، اوراق بهاداری است که بیانگر مشارکت دارنده آن در یک طرح است. در واقع شخص سرمایه خود را به یک شرکت، کارخانه و. می‌دهد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرا و سود سرمایه‌گذار را نیز پرداخت کند.
مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است
به‌بیان‌دیگر اوراق مشارکت، اوراق بهادار معمولا با نامی است که با قیمت و مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های مورد نظر دولت، شهرداری‌ها، شرکتهای بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی جهت تأمین مالی آنها منتشر شده و بازپرداخت آن توسط دولت یا بانک‌ها تضمین می‌شود؛ اوراق مذکور از طریق عرضه عمومی به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود.
تضمین پرداخت سود
مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است، به این معنا که دارنده این اوراق اطمینان دارد که سود مشخص و تضمین شده‌ای را به‌عنوان سود علی‌الحساب، در فواصل زمانی معین، دریافت می‌کند.
ویژگی‌های اوراق مشارکت
قابلیت خریدوفروش در بازار ثانویه
بازده بدون ریسک برای سرمایه‌گذاران
مالکیت بدون حق رأی برای دارندگان اوراق
معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت
تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه‌گذاری برای دارندگان اوراق
پرداخت سود دوره‌های معین با کوپن‌های ماهیانه، سه ماهانه یا سالانه
پرداخت سود به‌صورت علی‌الحساب و سود قطعی در سررسید
تعیین سود ۱۸ تا ۲۲ درصد برای اوراق مشارکت (ممکن است ارقامی دیگری نیز ارائه شود)
تفاوت‌های اوراق قرضه با اوراق مشارکت
تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت در این است که اولا در اوراق قرضه به‌دلیل تعیین بهره مشخص، ماهیت آن مطابق با قوانین بانکداری اسلامی نیست و ثانیا در اوراق قرضه برای وام گیرنده، محدودیت خاصی ایجاد نمی‌کنند، در حالی‌که وجوه دریافتی در اوراق مشارکت حتما باید در طرح‌های مشخص تولیدی، عمرانی یا خدماتی به کار گرفته شود و سود قطعی آن پس از پایان طرح، محاسبه و به سرمایه‌گذار پرداخت شود.
توجه داشته باشید که ناشران اوراق قرضه در بازارهای جهانی دارای رتبه‌بندی ریسک سرمایه‌گذاری هستند؛ اوراق قرضه دولتی معمولا کم‌ریسک و با بهره پایین است و در مقابل اوراق قرضه شرکتهای خصوصی، با توجه به رتبه‌بندی آن شرکتها، دارای نرخ بهره بالاتری نسبت به اوراق دولتی هستند. بدیهی است شرکت‌هایی که ریسک بالاتری دارند، نرخ بهره اوراق قرضه آنها بالاتر و احتمال «نکول» آنها نیز بیشتر است.
اوراق قرضه چه تفاوت‌هایی با اوراق مشارکت دارد؟
اوراق قرضه
پیش از هر چیز لازم است بدانید در ایران اوراق قرضه منتشر نمی‌شود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت اوراق استصناع و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر می‌گردد. در ادامه به برخی از ویژگی‌های اوراق قرضه که سابقا در کشورمان منتشر می‌شدند و هم اکنون نیز در کشورهای دنیا رایج است، اشاره خواهیم کرد.
اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آنها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کند و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند. اوراق قرضه در کشورهای خارجی یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت‌ها و شرکتها بوده و با تعهدات مشخصی همراه است.
دارندگان این اوراق برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در واقع فقط وام‌دهندگان به ناشر هستند. آنها پول خود را به ناشر قرض می‌دهند و در عوض بهره دریافت می‌کنند و در سررسید نیز اصل سرمایه خود را پس می‌گیرند.
تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت
info [ at ] kararegister.com
ونک، خیابان ملاصدرا، تقاطع پل کردستان، ضلع شمال غربی تقاطع، بن بست فرشید، پلاک 8، واحد 1
- شما اینجا هستید:
- حقوق اعضاء هیأت مدیره و مدیرعامل درشرکت سهامی
اوراق قرضه قابل تعویض یا قابل تبدیل به سهام شرکت چیست ؟
منابع مالی و سرمایه شرکت در شرکت های سهامی (عام) از طریق سرمایه گذاری شرکاء و خرید سهام توسط آنها تأمین می تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت گردد،شرکت چنانچه احتیاج به سرمایه گذاری بیشتری داشته باشد می تواند با افزایش سرمایه از طریق صدور سهام نسبت به تأمین منابع مالی مورد احتیاج خود اقدام نماید در این صورت سهامداران شرکت در خرید سهام جدید حق تقدم و یا رجحان دارند. حال چنانچه شرکت سهامی عام احتیاج فوری به سرمایه بیشتری داشته باشد و به دلایلی اطمینان حاصل نماید که این افزایش سرمایه از طریق سرمایه گذاری بیشتر سهامداران عملی نخواهد شد. قانون تجارت مکانیسمی برای شرکت فراهم ساخته که از این طریق بتواند هم سرمایه مورد درخواست خود را تأمین نماید و هم متعاقباً افراد بیشتری را به عنوان سهامدار جذب شرکت نموده (مردم) را در شرکت های سهامی عام شریک و سهیم سازد. بدین
منظور قانون گذار به شرکت های سهامی عام اجازه داده است که نوعی اوراق قرضه صادر نمایند که این اوراق قابل تعویض به سهام شرکت باشد و چون مقصود از انتشار این گونه اوراق تأمین فوری منابع مالی مورد احتیاج شرکت است قانونگذار به بانک ها و مؤسسات مالی اجازه داده است که با تصویب شورای پول و اعتبار و با انعقاد قراردادی پول مورد احتیاج را به این گونه شرکت ها اعطا نماید. مشروط بر این که قرارداد مزبور و مصوبه مجمع عمومی فوق العاده دایر بر افزایش سرمایه شرکت را همزمان با انتشار اوراق قرضه قابل تعویض به سهام شرکت تصویب نماید. در صورت تحصیل اجازه مجمع عمومی فوق العاده، سهامداران شرکت حق تقدم خود را در خرید سهام فوق الذکر از دست می دهند. بنابراین و بدواً سهام صادره در نتیجه افزایش سرمایه شرکت، بنام مؤسسه مالی یا بانکی که وام دراختیار شرکت گذاشته است صادر می شود ولی این سهام در اختیار آنها قرار نمی گیرد بلکه به عنوان وثیقه تعویض اوراق قرضه به سهام در شرکت نگهداری می شود، از طرف دیگر بانک یا مؤسسه تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت مالی مذکور نمی توانند این گونه سهام را به دیگری منتقل و واگذار نمایند، بلکه باید تعهد نمایند که در صورت مراجعه دارندگان اوراق قرضه، این گونه سهام با اوراق قرضه آنها تعویض شود.
- ثبت شرکت سهامی خاص بهتر است یا ثبت شرکت با مسئولیت محدود ؟
• موعد یا مواعد معینه جهت تعویض اوراق قرضه قابل تعویض به سهام شرکت :
موعد یا مواعد معینه جهت تعویض اوراق قرضه قابل تعویض به سهام شرکت را مجمع عمومی فوق العاده تعیین می نماید. این موعد تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت یا سررسید باید برابر با موعد و سررسید بازپرداخت وام و اصل بهره باشد که بر روی اوراق قرضه قید می گردد. دارنده اوراق قرضه قابل تعویض با سهام اختیار دارد در موعد و سررسید بازپرداخت به شرکت مراجعه و اصل وام و بهره خود را دریافت دارد و یا اوراق قرضه را با سهام تعویض نماید. این است که قسمت دوم و سوم ماده 64 قانون تجارت مقرر می دارد تعویض ورقه قرضه با سهم تابع میل و رضایت دارنده ورقه قرضه است و تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت یا دارنده ورقه قرضه درهر موقع قبل از سررسید ورقه می تواند تحت شرایط و ترتیبی که در ورقه قید شده است آن را با سهم شرکت تعویض کند و بر همین اساس پائین ماده 67 قانون تجارت مقرر نموده : این گونه سهام تا انقضاء موعد یا مواعد اوراق فقط قابل انتقال به دارندگان اوراق قرضه مزبور بوده و نقل و انتقال اینگونه سهام در دفاتر شرکت ثبت نخواهد شد مگر وقتی که تعویض ورقه مواعد قرضه با سهم احراز گردد. بنابراین پس از انقضای مواعد قرضه، شرکت یا مؤسسه مالی اعطا کننده وام، دارنده سهام شرکت محسوب شده می تواند سهام مزبور را بنام خود در دفاتر شرکت ثبت و یا آنرا به دیگران منتقل سازد.
• افزایش سرمایه شرکت همزمان با انتشار اوراق قرضه قابل تعویض به سهام شرکت :
شرکت های سهامی عام می توانند همزمان با افزایش سرمایه شرکت نسبت به انتشار اوراق قرضه قابل تعویض به سهام شرکت اقدام نمایند اما قبل از انتشار اوراق قرضه باید موضوع را با چند بانک یا مؤسسه مالی مطرح و موافقت آنها را با کسب اجازه از شورای پول و اعتبار جهت پذیره نویسی کلیه این اوراق تحصیل و قراردادی با بانک یا مؤسسه مالی پذیره نویس منعقد سازند که این گونه سهام را با دارندگان اوراق قرضه تعویض نماید در این صورت شرکت باید قرارداد منعقده و هم چنین مصوبه مجمع عمومی فوق العاده را مبنی بر افزایش سرمایه شرکت به تصویب مجمع عمومی فوق العاده برساند. قانون تجارت برای بالا بردن امکانات و تأمین مالی شرکت جهت اجرای تعهدات به عمل آمده و بازپرداخت وام و بهره به دارندگان و خریداران اوراق قرضه مقرر نموده که شرکت پس از انتشار اوراق قرضه قابل تعویض به سهام نمی تواند اوراق جدید قابل تعویض یا قابل تبدیل به سهام منتشر کند یا سرمایه خود را به جهتی از جهات مستهلک سازد یا نسبت به تقسیم اندوخته شرکت اقدام یا در نحوه تقسیم منافع تغییراتی بدهد، به علاوه طبق ماده 66 قانون تجارت از تاریخ تصمیم مجمع مذکور تا انقضای موعد یا مواعد اوراق قرضه، صدور سهام جدید در نتیجه تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت انتقال اندوخته به سرمایه و به طور کلی دادن سهم و یا تخصیص یا پرداخت وجه به سهامداران تحت عناوینی از قبیل
| روزنامه ثبت شرکتها |
جایزه و یا منافع انتشار سهام ممنوع است مگر آنکه حقوق دارندگان تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت اوراق قرضه که متعاقباً اوراق خود را با سهام شرکت تعویض می کنند به نسبت سهامی که در نتیجه معاوضه مالک می شوند، حفظ شود. به منظور فوق شرکت باید تدابیر لازم را اتخاذ کند تا دارندگان اوراق قرضه که متعاقباً اوراق خود را با سهام شرکت تعویض می کنند بتوانند به نسبت و تحت همان شرایط حقوقی مالی مذکور را استیفا، نمایند، ضمناً به دستور ماده 67 قانون تجارت اوراق قرضه قابل تعویض با سهام شرکت بانام بوده و تا انقضای موعد یا مواعد اوراق قرضه، وثیقه تعهد پذیره نویسان در برابر دارندگان اوراق قرضه جهت تعویض سهام با اوراق قرضه مذکور می باشد و نزد شرکت نگهداری می شود. اینگونه سهام تا انقضاء موعد یا مواعد قرضه فقط قابل انتقال به دارندگان اوراق قرضه مزبور بوده و نقل و انتقال این گونه سهام در دفاتر شرکت ثبت نخواهد شد مگر وقتی که تعویض ورقه مواعد قرضه با سهم احراز گردد.
• افزایش سرمایه شرکت همزمان با انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام شرکت :
ابزار و مکانیسم دیگری، قانون تجارت در اختیار شرکتهای سهامی عام قرار داده است که از این طریق بتوانند منابع مالی مورد احتیاج خود را بدست آورند. شرکت می تواند همزمان با افزایش سرمایه مبادرت به انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام شرکت نماید، بدین منظور مصوبه مجمع عمومی فوق العاده پس از استماع و تصویب گزارش خاص بازرسان که در این خصوص باید با توجیه تصمیم متخذه توسط هیئت مدیره یپردازد، ضروری است. دارندگان اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام نیز اختیار دارند در موعد یا مواعدی که برای دریافت وام و اصل بهره معین شده به شرکت مراجعه نمایند. این است که ذیل ماده 71 قانون تجارت مقرر نموده که مواد 63 و 64 قانون تجارت در مورد اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم نیزرعایت شود.
چقدر در مورد اوراق مشارکت اطلاع دارید؟
اوراق مشارکت چه نوع اوراق بهاداری هستند؟
اوراق مشارکت، اوراق بهاداری از نوع بدهی هستند که اساساً به شکل وام از طرف سرمایه گذاران به ناشر یا توزیع کننده آن پرداخت می‌شود. اوراق مشارکت به‌وسیله دولت، شهرداری‌ها، شرکت های سهامی و مؤسسات بزرگی نظیر دانشگاه‌ها منتشر و توزیع می‌شود تا منابع حاصل از فروش اوراق مشارکت برای هزینه های عملیاتی، مصارف سرمایه ای و سایر سرمایه گذاری ها مورداستفاده قرار گیرد. وقتی شما در اوراق مشارکت سرمایه گذاری می‌کنید، پول خود را به ناشر اوراق قرض می‌دهید و در عوض یک پرداخت ثابت منظم بر اساس یک نرخ سود علی‌الحساب (بهره) به صورت ماهیانه یا سه ماه یک‌بار دریافت می‌کنید تا زمانی که اوراق مشارکت به سررسید خود برسد. در تاریخ سررسید سود حاصل از پروژه که منابع مالی با هدف تأمین مالی آن پروژه جمع‌آوری شد محاسبه می‌شود و چنانچه سود حاصلی بیشتر از سود علی‌الحساب باشد، مابه‌التفاوت به همراه سرمایه گذاری اولیه، به سرمایه گذار عودت داده می‌شود.
به اوراق مشارکت سرمایه گذاری های با “تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت درآمد ثابت” هم می‌گویند، چون ارزش اوراق مشارکت بر اساس نرخ های سود و ارزش اسمی اوراق (اگر تا سررسید نگهداری شوند) تعیین می‌شود. اوراق مشارکت می‌تواند با سررسید متنوعی عرضه شوند و معمولاً به دسته‌های کوتاه (۱ تا ۳ سال)، متوسط (۳ تا ۱۰ سال) و بلند (۱۰ سال و یا بیشتر) تقسیم می‌شوند.
به لحاظ علمی نرخ سود اوراق با درآمد ثابت تابعی از دو عامل است:
اول- نرخ سود غالب بازار برای یک سررسید معین: هرچه سررسید اوراق با درآمد ثابت بیشتر باشد، سرمایه گذاران بیشتری خواهان قرض دادن پولشان می‌شوند. پس اوراق ۳ ساله معمولاً نرخ سود کمتری از اوراق ۱۰ ساله خواهند داشت و اوراق ۳۰ ساله هم معمولاً از بالاترین نرخ بهره برخوردار خواهند بود. بااین‌حال در اقتصاد اسلامی به دلیل ربوی بودن نرخ بهره ثابت، از مفهوم و سازوکار نرخ سود علی‌الحساب استفاده می‌شود که نرخ واقعی سود بعد از فرارسیدن سررسید اوراق مجدداً محاسبه شده و اعلام می‌شود.
دوم- ارزش و اعتبار کیفی شرکت ناشر: هرچه ارزش و اعتبار توزیع کننده اوراق قوی‌تر باشد، ممکن است نرخ سود کمتر باشد. اعتبار بهتر بدین معنی است که ریسک نکول و ورشکستگی کمتر بوده و درنتیجه سود اوراق کاهش بیابد و برعکس.
در کشورهای دیگر از اوراق قرضه استفاده می‌شود. معروف‌ترین این اوراق، اوراق قرضه دولتی ایالات‌متحده آمریکاست که به آن “خزانه” هم می‌گویند. این اوراق دارای اعتبار بالایی بوده و درنتیجه دارای کمترین نرخ سود در بین همه‌ی انواع اوراق قرضه است. اوراق قرضه شرکتی معمولاً نرخ سود بالاتری بسته به رتبه بندی اعتباری مخصوص به خودشان خواهند داشت. در کشور آمریکا رتبه بندی اعتبار به‌وسیله آژانس‌های رتبه بندی نظیر S&P 500، Moody’s و Fitch تعیین می‌شود.
در ایران اوراق مشارکت معمولاً توسط دولت، وزارتخانه‌ها و شهرداری‌ها منتشر می‌شوند و ضمانت بانک مرکزی و نهادهای اقتصادی دولتی را به همراه دارند. به همین دلیل ریسک اعتباری همه این اوراق یکسان است.
چرا آگاهی در مورد اوراق مشارکت اهمیت دارد؟
اوراق مشارکت یکی از مهم‌ترین انواع مختلف دارایی ها به حساب می‌آید و می‌تواند متنوع سازی بیشتری برای سرمایه گذاران در یک فرآیند تخصیص دارایی فراهم کند. اگرچه اوراق مشارکت عموماً به‌عنوان گزینه‌ای با ریسک کمتر نسبت به سهام در نظر گرفته می‌شود، اما به‌طور کامل هم عاری از ریسک نیست. این اوراق در معرض ریسک نرخ بهره قرار دارد. به این معنی که ممکن است بعد تفاوت اوراق قرضه با اوراق مشارکت از سرمایه گذاری در اوراقی که نرخ بهره ۲۰ درصدی دارد، اوراق جدیدی با همان شرایط اوراق قبلی منتشر و توزیع شود که نرخ بهره ۲۲ درصدی به سرمایه گذاران می‌دهد.
چه تصمیمی در مورد اوراق بگیریم؟
اضافه کردن اوراق مشارکت را به‌عنوان بخشی از استراتژی متنوع سازی سبد سهام در سرمایه گذاری خصوصاً برای اهداف کوتاه مدت، نظیر اهدافی که می‌خواهید در طول سه سال آینده به آنها دست یابید، در نظر بگیرید. همچنین برای افق های سرمایه گذاری بلندمدت تر می‌توانید از اوراق مشارکت به‌عنوان منبعی برای متنوع سازی کلی استفاده کنید.
سرمایه گذارانی که به دنبال سودهای مطمئن‌تری هستند می‌توانند در صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت سرمایه گذاری کنند. چراکه این صندوقها به‌خوبی متنوع سازی شده‌اند و ریسک سرمایه گذاری در اوراق مشارکت را به حداقل ممکن کاهش می‌دهند.
(پایان درس چهاردهم دوره آموزشی مفاهیم سرمایه گذاری)
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید
دیدگاه شما