مدیریت پرتفوی و انواع استراتژی مدیریت سبد سهام
موفقیت در بازار سهام مثل هر بازار دیگری نیاز به رویکرد و استراتژی مناسب دارد. اما افراد زیادی ممکن است در چیدمان سبد سهام و مدیریت پرتفو خود به مشکل بخوردند و مدیریت مناسبی روی سبد سهام خود نداشته باشند.
در واقع آگاه بودن نسبت به نحوه تشکیل سبد سهام موجب می شود که افراد، بیشترین سود را به دست آورند و کمترین ضرر را متوجه سرمایهشان کنند.
این موضوع، یعنی کاهش ریسک سرمایهگذاری، مورد توجه تمام سرمایهگذاران دنیا است و همه به دنبال کاهش ضرر و سود بیشتر هستند.
اما ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ چگونه میتوان این کار را انجام داد؟
مثلا شخصی را تصور کنید که تمام سرمایه خود را برای یک سهام بگذارد و فقط آن سهم را بخرد.
اگر آن سهم به مشکل بخورد و ضرر بدهد، آن شخص هم که تمام سرمایه خود را برای این سهام گذاشته است ضرر زیادی را متحمل میشود و به نوعی تمام سرمایه خود را از دست میدهد.
بنابراین چیدمان و انتخاب سهام از شرکتهای مختلف برای سرمایهگذاری در بازهی زمانی میتواند بسیار سودده باشد.
البته اگر تصمیمات درست نگیرید و استراتژی مناسب را برای خودتان در نظر نگیرید در نهایت نه تنها سود نمیکنید که موجب ضرر هم میشوید.
برای درک بهتر این موضوع شاید بهتر باشد تعریف دقیقی از پرتفوی داشته باشیم.
پرتفوی چیست؟
پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری با کنارهم قرار گرفتن ترکیبی از داراییهای مختلف با هدف تنوع بخشی و کاهش ریسک سرمایهگذاری را پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری میگویند.ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟
مدیریت پرتفو به چه معناست؟
مدیریت پرتفو در معنی لغوی به انجام معاملههای بورسی با رعایت تمامی جوانب اقتصادی و سیاسی و استفاده از ابزار و روشهای تحلیل سهام را مدیریت پرتفوی میگویند.
یکی از وظایف مهم شرکتها، مدیریت دارایی و یا مدیریت پرتفوی است که به معنی تعیین نقطه ضعف و قوت، تهدیدها، فرصتها، رشد و… در مسیر افزایش سرمایه است.
انواع استراتژیهای مدیریت سهام کدامند؟
برای انتخاب سیستم مدیریتی باید از شاخص ریسک بتا استفاده کرد.
وظیفه بتا این است که حساسیت پرتفوی مورد نظر با بازده بازار را مشخص میکند.
مدیریت فعال در بازار، بتای مخالف 1 و مدیریت منفعل، بتای نزدیک به یک دارد و هرچقدر اختلاف بتا از یک بیشتر باشد، باید مدیریت هم فعال تر باشد.
به طور کلی برای مدیریت سبد سهام و مدیریت پرتفو دو استراتژی فعال و منفعل داریم.
استراتژی فعال
از استراتژی فعال عمدتا برای هماهنگی با پیشبینیهای میان مدت یا کوتاه مدت بازار و سهم، مورد استفاده قرار میگیرد.
یعنی مدیر پرتفوی در حال تلاش و معامله سهم است تا بتواند بازدهی بیش از بازدهی شاخص بازار به دست آورد.
برای مدیریت فعال پرتفوی سه روش مرسوم وجود دارد:
استراتژی گلچین سهام
در این استراتژی سرمایهگذار، وزن سهام زیر قیمت را در پرتفوی افزایش و وزن سهام بالای قیمت را کاهش میدهد.
بنابراین ریسک پرتفوی متونع میشود و انتخابهای سهم بر دیگر سهمها اثر میگذارد.
استراتژی موقعیت بازار
در این نوع استراتژی، سرمایهگذار با پیشبینی آینده بازار، حجم سرمایهگذاری را میان اوراق بهادار تغییر میدهد و در صورت پیشبینی بازده بالاتر متوسط برای پرتفوی نسبت به تعدیل و اصلاح ریسک پرتفوی اقدام میکند.
به بیان سادهتر، مدیر پرتفوی اگر بداند بازار در روند صعودی قرار خواهد گرفت کمتر در اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکند و حجم سرمایهگذاری در افزایش خواهد داد.
استراتژی تمرکز بخش
این روش مشابه روش و استراتژی گلچین است با این تفاوت که واحد مورد نظر به جای سهام، صنعت در نظر گرفته شده است.
استراتژی انفعالی
در این استراتژی نزدیک کردن بازده پرتفوی به بازده شاخص مورد نظر است که دلیل آن عدم توانایی پیشبینی جریان آتی بازار یا عملکرد قیمت سهام است.
نوع مدیریت پرتفو در استراتژی منفعل، به صورت خرید و نگهداری است که در این شرایط خرید سهام بر مبنای چند معیار انجام شده و تا پایان دوره سرمایهگذاری حفظ میشود پس هیچ فعالیت خرید و فروشی پس از ایجاد پرتفوی وجود نخواهد داشت.
چگونه پرتفوی شاخص انفعالی تشکیل بدهیم؟
به این منظور سه روش شاخص و مرسوم وجود دارد.
روش نمونهگیری
در این استراتژی مدیر پرتفوی فقط برای خرید نمونهای از سهام که در شاخص مبنا وجود دارد، اقدام میکند.
روش پیگیری کامل
در این استراتژی تمامی سهامهای موجود در شاخص به نسبت وزنی که در آن شاخص دارند، خریداری میشوند.
استراتژی تنوعبخشی برای کاهش ریسک
ریسک غیر سیستماتیک از تاثیرات رویدادهایی ناشی میشود که به طبیعت یک شرکت یا گروه خاصی از شرکتها مرتبط است و لزوما کل شرکت یا کل بازار را مستقیما تحت تاثیرش قرار نمیدهد.
تنوعبخشی توسط ساختن یک سبد ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ متشکل از سهام شرکتهای مختلف میتواند موجب کاهش ریسک غیر سیستماتیک شود.
اما در مقابل، ریسک سیستماتیک به تاثیرات مجموعهای از رویدادهای کلی بر بازده طیف گستردهای از شرکتها و صنایعی میگویند که به راحتی قابل پیشبینی و کنترل نیستند.
روش بهینهسازی یا برنامهریزی غیر خطی
در این استراتژی از ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ اطلاعات تاریخی، تغییرات قیمتها و همبستگی میان سهام استفاده میشود و بر اساس آن ترکیب، پرتفوی مشخص میشود.
استراتژی سبد مبتنی بر ارزش بازار
در این استراتژی وزن سهام هر شرکت در سبد، بر اساس ارزش بازار آن شرکت در قیاس با سایر سهمهای سبد مشخص میشود.
یعنی ارزش بازار شرکت برابر با تعداد کل سهام شرکت ضرب در قیمت آن سهم است.
وزن هر سهم در سبد با توجه به نسبت ارزش خرید آن سهم به کل ارزش سبد تعیین میشود.
عوامل موثر برای تعیین نوع استراتژی
چندین عامل موثر برای تعیین نوع استراتژی وجود دارد که بهتر است به آنها توجه داشته باشید:
کارایی بازار
زمانی که بازاری میزان کاراییاش در سطح بالایی قرار دارد از مدیریت منفعل استفاده میشود و مدیران به سمت سرمایهگذاری و صندوقهای شاخصی و متنوع حرکت میکنند.
از طرفی در بازارهای غی کارآمد، مدیران، متناسب با شکافها به سمت بهرهگیری از توان تحلیلگری و مدیریت فعال حرکت خواهند کرد.
ویژگی شخصیتی مدیران
اندازه و ظرفیت ریسکپذیری که مدیران دارند، نوع استراتژی که در سبد سهام استفاده میکنند را مشخص میکند.
شرایط حاکم بر بازار
اصولا یک مدیر پرتفوی موفق در شرایط رونق بازار از استراتژی فعال و در شرایط رکود از استراتژی منفعل در بازار استفاده میکند.
میزان تحمل ریسک پرتفوی
هرچقدر تحمل ریسک پرتفوی بالاتر برود، از استراتژی منفعل به استراتژی فعال حرکت خواهد کرد.
اندازه و حجم پرتفوی
مدیران پرتفویهایی که ارزش و حجم بالایی دارند از سیستم مدیریتی منفعل استفاده میکنند و دلیلش هم، حجم بالای معاملاتی است که در صورت تغییر پرتفوی باید انجام بدهند.
در مقابل مدیر یک پرتفوی کوچک به راحتی میتواند با استفاده از استراتژی مدیریت فعال به جابجایی سهام در پرتفوی خود بپردازد.
توقع سرمایهگذار
اصولا سهامداران محافظهکار، استراتژی منفعل را استفاده میکنند و در مقابل سهامدارانی که قدرت ریسک بیشتر و انتظار سود بالاتری دارند از مدیریت پرتفوی فعال استفاده میکنند.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید و از دو امکان جذاب و جدیدمون استفاده کنید 🙂
مدیریت پورتفوی سرمایهگذاری (سبد سرمایهگذاری) چیست؟ آموزش عملی
برداشت اغلب افراد از “ ریسک ” شامل ذهنیتی عمدتاً منفی است. بااینحال، در دنیای سرمایهگذاری، ریسک امری ضروری و جداییناپذیر از عملکرد مطلوب است، پس چارهای جز پذیرش ریسک نداریم. یکی از روشهای بدیهی برای کاهش ریسک و افزایش سود سرمایهگذاری همان ضربالمثل عامیانهی معروف است که «همهی تخممرغهایت را در یک سبد نگذار!». همین مفهوم ساده ما را به سمت سرمایهگذاری در زمینههای متعدد برای کاهش ریسک سوق میدهد، تا اگر به هر دلیل یکی از سرمایهگذاریها در معرض ریسک قرار گرفت، سود سرمایهگذاری دیگر، ضرر اول را جبران نماید.
حال بهعنوان یک سرمایهگذار مستقل یا مدیر یک مؤسسهی مالی و سرمایهگذاری چگونه میتوان سبد سرمایهگذاری را به نحوی مدیریت نمود تا کمترین ضرر متوجه سرمایهها شده، متناسب با میزان تحمل ریسک و علایق سرمایهگذار، بهترین بازده را نیز کسب نمود؟ ابتدا بخوانیم پورتفو یعنی چه.
تعریف پورتفوی یا سبد سرمایهگذاری
پورتفولیو یا سبد سرمایه مجموعهای از سرمایهگذاریهای مالی مانند سهام، اوراق قرضه ، کالاها، وجه نقد و معادلهای نقدی (همچون گواهیهای سپرده) و انواع دیگر دارایی است که هر فرد حقیقی یا مدیر پورتفو بر مبنای دانش، تحقیقات و تجربهی خود دربارهی زمان، محل، ترتیب و وزندهی به هرکدام از اقلام سرمایهگذاری در سبد، تصمیم میگیرد. این سرمایهگذاریها میتواند در صندوقهای سرمایهگذاری سرمایه ثابت (closed-end funds)، صندوقهای شاخصی ، صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) و … نیز صورت گیرد.
مدیریت پورتفولیو یا پرتفوی (Portfolio Management) چیست؟
مدیریت پورتفولیو یا پرتفویی هنر و علم انتخاب و نظارت جامع برگزیدهای از سرمایهگذاریها است که اهداف بلندمدت مالی و تحمل ریسک مشتری، شرکت یا مؤسسه را برآورده میکند. در مقایسه با افراد حقیقی که خودشان انتخاب میکنند با چه سهام و داراییهایی پورتفولیوهای خود را بسازند و مدیریت کنند، مدیران دارای مجوز حرفهای پورتفو، با دانش و تجربهی بیشتر، به نمایندگی از مشتریان کار میکنند. هدف نهایی مدیر پورتفولیو به حداکثر رساندن بازده مورد انتظار سرمایهگذاری در سطحی از ریسک است که مناسب مقدار سرمایه و میزان ریسکپذیری مشتریان باشد.
مدیریت پورتفولیو مستلزم توانایی در تشخیص طیف وسیعی از موارد از جمله نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدها در سرمایهگذاری است. این انتخابها شامل بدهبستانهایی است مابین بدهی و دارایی، سرمایهگذاری داخلی در مقابل خارجی یا پذیرش ریسک برای رشد در مقابل حفظ دایرهی امنیت.
آشنایی با وظایف مدیر پورتفوی سهام و انواع آن
مدیریت پورتفولیو عبارت است از انتخاب، اولویتبندی و کنترل برنامهها و پروژههای یک سازمان، در راستای اهداف استراتژیک و ظرفیت ارائه آن. هدف ایجاد تعادل بین اجرای طرحهای تغییر و حفظ کسبوکار به طور معمول، در عین بهینهسازی بازگشت سرمایه است.
انواع مدیریت پورتفولیو یا پرتفوی سهام
مدیریت پورتفولیو ممکن است ماهیت منفعل یا فعال داشته باشد که در ادامه به توضیح تفاوت این دو میپردازیم.
- مدیریت فعال پرتفوی پورتفولیو: هدف مدیر سبد فعال، کسب بازدهی بهتر از آن چیزی است که بازار دیکته میکند. این امر مستلزم خریدوفروش سهام و سایر داراییها بهصورت استراتژیک، در تلاش برای سبقت از بازده میانگین بازار یا عملکرد یک شاخص خاص است. در مدیریت فعال پورتفو تمرکز بر جو بازار، تغییرات اقتصادی، چشماندازی سیاسی و اخبار است. بدین ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ معنی که مدیر فعال پرتفو برای تشخیص زمان مناسب خریدوفروش و محل مناسب برای سرمایهگذاریها، همیشه در تلاش برای استفاده از بینظمیهای ایجاد شده در بازار است. اما این روش هم پرریسکتر است هم معاملات متعدد و پیدرپی هزینههای سبدگردانی بالاتری را رقم خواهد زد.
- مدیریت منفعل پورتفولیو یا پرتفوی: این نوع مدیریت سبد که به آن مدیریت صندوق شاخصی نیز میگویند به دنبال تطبیق با میانگین بازده بازار از طریق تقلید از ساختار یک یا چند شاخص خاص است. در واقع مدیریت غیرفعال پورتفو ممکن است شامل سرمایهگذاری در یک یا چند صندوق شاخصی بورسی (index funds) با یک استراتژی بلندمدت باشد که مدیر آن را تنظیم و برای مدت طولانی بهصورت منفعل در آن سرمایهگذاری مینماید. به این کار شاخصسازی (indexing) میگویند. بدین ترتیب ریسکها و هزینههای معاملات در این مدل مدیریت پورتفو، بسیار کمتر از مدل فعال است.
به این روش که برای بهینهسازی ترکیب داراییها استفاده میشود تئوری مدرن پورتفولیو (modern portfolio theory یا بهاختصار MPT) میگویند.
برای آشنایی با این دو مدل مدیریت پورتفوی، مقایسهی آنها با هم و مثالهای هرکدام از شما دعوت میکنم مقالهی ” مدیریت فعال و منفعل پورتفو، معایب و مزایا” را در سایت آکادمی دانایان مطالعه فرمایید .
عناصر کلیدی مدیریت پرتفوی سهام یا پورتفولیو
تخصیص داراییها در مدیریت پرتفوی (Asset Allocation)
تنوعبخشی در مدیریت پرتفوی (Diversification)
بازنگری و توزین مجدد در مدیریت پرتفوی (Rebalancing)
سخن پایانی آکادمی دانایان
ممکن است انتخاب شما این باشد که سبد سرمایهتان را خودتان مدیریت کنید یا به یک مدیر مالی، مشاور مالی یا یک متخصص مالی دیگر اجازه دهید سبد شما را مدیریت کند. سعی در کاهش ریسک با تخصیص سرمایهگذاریها در بین ابزارهای مالی، صنایع و دستههای دیگر تحقق مییابد. هدف مدیریت پورتفو به حداکثر رساندن بازده سبد، با سرمایهگذاری در حوزههای مختلف است که هرکدام واکنش متفاوتی به یک رویداد دارند. اهداف شما برای آینده، شخصیت شما و میزان تحمل شما برای پذیرش ریسک، همگی عواملی هستند که در تصمیمگیری در مورد چگونگی ساختن پورتفوتان نقش دارند.
پرتفو(= پرتفولیو) یا سبد سهام چیست؟
به زبان ساده پوتفو یا همان پورتفولیو یک ترکیب مناسبی از سهام یا سایر داراییها است، که یک سرمایهگذار آنها را خریداری کردهاست. یعنی بجای اینکه تمام سرمایه خود را در یک سهام سرمایه گذاری کند می آید سهام های مختلفی را می خرد و سبد سهام تشکیل می دهد. هدف از تشکیل سبد سهام، تقسیم کردن ریسک سرمایهگذاری بین چند سهم است. اجازه بدید مثالی بزنیم، فرض کنید شما سهام یک شرکت بستنی سازی را می خرید، این شرکت زمستان ها درآمدش کاهش می یابد چون به دلیل سردی هوا مردم کمتر بستنی می خورند. حالا شما به فکر افزایش درآمد هستید. تصمیم میگیرید سهام یک شرکت چترسازی را بخرید. اینطوری در زمستانها که فروش بستنی پایین می آید، فروش چتر به دلیل هوای بارانی افزایش می یابد. پس اگرچه شما یکی از درآمدهایتان کاهش یافته اما بالا رفتن درآمد شرکت دیگرتان می تواند آن را جبران کند. به این کار می گویند ساخت پورتفو. یک ضربالمثل معروف میگوید: «همه تخممرغها ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ را در یک سبد نگذارید.»، چرا که در صورت شکستن سبد، این ریسک وجود دارد که همه تخممرغهایتان نابود شوند. پس هدف از تشکیل پورتفو کاهش ریسک در سرمایه گذاری هست.
یک سبد سهام خوب باید حداقل 3 و حداکثر 8 سهام داشته باشد. ضمنا باید سهام هایی را در سبد گذاشت که با همدیگر همگرا نباشند. یعنی مثلا اگر شما سهام 4 شرکت پتروشیمی را بخرید شما ریسک تان را کاهش نداده این و هر خبری که روی صنعت پتروشیمی تاثیر گذار باشد روی کل سبد شما تاثیر می گذارد. یک سبد سهام خوب باید سهام هایی از صنایع مختلف را در خود داشته باشد.
ارزش پورتفوی چیست؟ به جمع ارزش دارایی های داخل یک پورتفو، ارزش پورتفو می گویند. برای محاسبه ارزش پورتفو از ارزش روز آن دارایی ها استفاده می کنند. معمولا وقتی یک شرکت سرمایه گذاری را می خواهند بسنجند به ارزش پورتفوی آن و رشدش نگاه می کنند.
آیا تک سهم شدن استراتژی خوبی هست؟ اصطلاح تک سهم شدن زمانی به کار می رود که فرد تمام دارایی اش را فقط روی یک سهم سرمایه گذاری می کند. این کار ریسک به شدت بالایی دارد و درصورتی که خبری غیر منتظره راجع به آن شرکت اعلام شود و یا مثلا اتفاق ناگواری برای آن بیفتد، مثل آتش گرفتن یکی از چاه های نفتی شرکت حفاری، آن وقت تمام سرمایه شما به شدت ضربه سختی می خورد. تک سهم شدن بیشتر شبیه قمار هست و یک سرمایه گذار حرفه ای همیشه در پی کنترل کردن ریسک خود هست و از تکنیک های ساخت پورتفو استفاده می کند.
نکته آخر اینکه همیشه تعادل را رعایت کنید و آنقدر سرمایه تان را پخش نکنید که کنترل و مدیریت آن سخت شود.
سبد سهام یا پرتفوی
زمانی که تعداد سهام در سبد سرمایه گذاری افزایش می یابد، به طرز قابل قبولی ریسک مجموعه را کاهش می دهد. دلیل این که ریسک کاهش می یابد، کاهش تاثیرات مختلفی می باشد که از شرایط مختلف سیاسی و اجتماعی ناشی می شوند.
معامله گرها پس از سرمایه گذاری در بازار «ریسک»، از بازار بازدهی می بینند «ریوارد». در واقع می توان گفت که میزان سرمایه گذاری که صورت گرفته است، به مقدار بازده و ریسک وابسته می باشد.
سبد سهام یا پرتفوی:
سبد سهام که به آن پرتفوی نیز می گویند، به تقسیم دارایی ها در سرمایه گذاری گفته می شود که سهم های مختلفی از صنعت های گوناگون خریداری می شود.
پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنی کیف دستی می باشد که در گذشته یک سرمایه گذار، مجموعه ای از اسناد و مدارک خود را در آن کیف حمل کرده است.
در واقع پرتفوی از آنجا سرچشمه می گیرد که سرمایه گذارانی که سهام شرکت های بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر می زدند تا ببینند سرمایه آنها در چه وضعیتی می باشد.
در اصطلاح مالی به ترکیبی از دارایی های مختلف مالی می گویند که با هدف تنوع بخشی و کاهش ریسک سرمایه گذاری در کنار هم قرار می گیرند. دارایی هایی مانند:
- املاک و مستغلات
- سهام شرکت ها
- اوراق با درآمد ثابت
- سپرده های بانکی
سرمایه گذار با تنوعی که در سبد سهام خود ایجاد می کند، ریسک سرمایه گذاری خود را به میزان چشم گیری کاهش می دهد و به اصطلاح تک سهم نمی شود.
مفهوم تک سهم:
تک سهم شدن یعنی سرمایه گذار یا معامله گر، تمام سرمایه خود را تنها روی یک سهم سرمایه گذاری کند که این نوع سرمایه گذاری با ریسک بسیار بالایی مواجه می باشد.
دلیل پر ریسک بودن تک سهم شدن:
زمانی که یک سرمایه گذار تک سهم می شود، اگر ارزش آن سهام سقوط کند، تمام سرمایه دچار مشکل می شود و باعث تحمیل ضرر زیادی به سرمایه گذار می شود.
چیدمان سبد سهام:
نحوه چیدمان سبد سهام دارای دو نوع کلی می باشد که در زیر به آنها اشاره می شود:
سبد بر اساس ارزش بازار:
در این نوع از پرتفوی، وزن هر سهم با توجه به ارزش شرکتی که از آ سهام خریداری شده است، تعیین می شود.
سبد هم وزن:
این نوع سبد، بیانگر وزن تمام سهامی می باشد که در سبد با هم برابر هستند و توجهی به ارزش آنها در بازار نمی شود.
موسسه مشاوران مطالعه مقاله اوراق مشارکت را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.
چیدمان سبد سهام
دیدگاه مارکوویتز در سهامداری:
همه تخم مرغ هایتان را در یک سبد نچینید.
جمله ای که آنرا یکبار حداقل شنیده ایم و تلاش کرده ایم که آن را در مدیریت سرمایه خود استفاده کنیم.
نکته مهم در تشکیل سبد سرمایه گذاری آن است که پرتفوی باید دارای یک مزایا و ویژگی هایی مانند تنوع بخشی(diversification) باشمد تا بتوان گفت سبد سرمایه گذاری تشکیل شده، سبد مناسبی می باشد.
ارزش پرتفوی:
به ارزش نقدی و مالی سبد سهام هر سرمایه گذار، ارزش پرتفوی می گویند که مهم ترین عامل در بورس اوراق بهادار می باشد که به قیمت گذاری شرکت های پذیرفته شده در بورس کمک زیادی می کند.
شناسایی پرتفوی صنایع پر بازده:
قبل از تشکیل سبد سهام، لازم است که صنایع پر بازده شناسایی شوند. پس از شناسایی صنایع، سبد سهام ایجاد شود.
انتخاب تصادفی سهام که بدون مطالعه و شناسایی سهام و شرکت ها باشد، باعث ایجاد ضرر های مالی می گردد و ریسک سرمایه گذاری را بالا می برد.
تشکیل سبد متنوع و پربازده از سهام با روش های علمی و تجربی، باعث سرمایه گذاری کم ریسک و پربازده می شود. چند نمونه از مهم ترین روش ها که می توان به آنها اشاره کرد:
- عدم سرمایه گذاری تنها روی یک سهم (جلوگیری از تک سهم شدن)
- رصد کردن لحظه ای شاخص بورس
- در نظر گرفتن بازار جهانی بورس
- انتخاب صنایع پر بازده به منظور سرمایه گذاری
- انتخاب شرکت مناسب به منظور سرمایه گذاری
- انتخاب مناسب و منطقی وزن های سرمایه گذاری در سهام
- عدم تعصب و علاقه نسبت به سهام شرکت ها
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله اوراق قرضه را به شما پیشنهاد می کنیم.
پرتفوی چیست؟
به مجموعه سهام خریداری شده توسط سرمایه گذار، پرتفو میگویند. در واقع، پرتفوی یا سبد سهام به این موضوع اشاره میکند که باید سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش دهید. اصطلاحی در دنیا رایج است که میگوید: «هیچگاه تمام تخممرغهایت را در یک سبد نگذار» این اصلاح را میتوان در مورد پرتفوی به کار گرفت. اجازه بدهید با یک مثال ساده، مفهوم سبد سهام را برایتان روشنتر کنیم. تصور کنید که شما ۲۰ میلیون تومان برای سرمایهگذاری در بورس اختصاص میدهید و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم میکنید. در این حالت شما یک سبد سرمایهگذاری تشکیل دادهاید.
معامله گران در بازار سرمایه در مقابل سرمایهگذاری که انجام میدهند (ریسک) باید بازدهی را از بازار کسب کنند (ریوارد). درواقع میزان سرمایهگذاری صورت گرفته توسط هر سرمایهگذار، وابسته به مقادیر بازده و ریسک است. اگر دوشرکت را در نظر بگیرید که یک محصول یکسان را تولید میکنند و در مقاطعی شرکت اول دچار بحران میشود و شرکت دوم در حال بازدهی بیشتری ناشی از تولید بیشتر و کسب سهم بیشتری از بازار میباشد و یا برعکس این قضیه اتفاق بیفتد. فرض کنید که یک سرمایهگذار ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ قصد خرید سهام یکی از این دوشرکت را دارد لذا برای این خریدار دو حالت وجود دارد:
- حالت اول اینکه اقدام به خرید سهام فقط یکی از شرکتها کند حالت دوم این است که بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام شرکت اول و بخشی دیگر را به ریسک در سبد پرتفوی به چه معنا است؟ شرکت دوم اختصاص دهد. در حالت اول ممکن است که سرمایهگذار بازده قابلتوجهی (با توجه به افزایش ارزش سهم شرکت) به دست آورد، ولی از طرفی ممکن است که شرکت دیگر اقدام به اصلاح سازوکار داخلی خود کند تا بتواند در رقابت با شرکت مقابل پیروز شود و درنتیجه شرکت اول دچار کاهش شدید قیمت سهام شود.
- اما در حالت دوم به دلیل اینکه سرمایهگذار در تخصیص سرمایههای خود به شرکت برتر، به صورت یکجا و کامل عملنکرده و پیشبینی رشد شرکت رقیب را در نظر گرفته است، اقدام به کاهش ریسک سرمایهگذاری خودکرده است. درواقع سرمایهگذار با خرید بخشی از سهام دو شرکت اقدام به تشکیل پرتفوی سبد سهام (portfolio) کرده است. معنی ساده واژه پرتفوی، سبد سرمایهگذاری به طور عام و سبد سهام از ترکیب داراییهای سرمایهگذاری شده توسط یک سرمایهگذار است.
معنای پرتفوی در بورس چیست؟
بازار بورس و در سهام مختلف سرمایه گذاری می کنید، در واقع یک پرتفوی بورسی برای خود ایجاد کرده اید که در آن سهام چندین شرکت مختلف قرار دارد. وقتی هم در مورد مدیریت ریسک و خرید سبد سهام در بورس صحبت میشود دقیقا منظور همین است که از خرید تک سهم و سرمایه گذاری تمام پول خود در یک سهم خودداری کنید و به جای آن کل سرمایه خود را به سه، چهار یا پنج بخش تقسیم کنید و هر قسمت را در یک شرکت سرمایه گذاری کنید. در تشکیل پرتفو شما باید از دانش تحلیلی شامل تحلیل بنیادی سهام و همینطور تحلیل تکنیکال آن آگاهی داشته باشید. به علاوه وقتی می خواهید هر بخش از سرمایه خود را به یک شرکت اختصاص دهید برای اینکه اصول متنوع سازی را رعایت کنید لازم است شرکتهایی را که انتخاب میکنید در چند صنعت مختلف بورسی باشند. همینطور میتوانید بخشی از سهام خود را به شرکتهای بزرگ بازار و بخشی دیگر را به شرکتهای کوچک و پرنوسان اختصاص دهید.
((همه تخممرغهایتان را در یک سبد نچینید))
قطعاً همه ما حداقل یکبار این جمله معروف را شنیدهایم و احتمالاً سعی کردهایم آن را در مدیریت سرمایه خود بکار ببریم، اما نکته مهم آن است که تشکیل سبد سرمایهگذاری یا همان پرتفوی باید دارای یک سری مزایا و ویژگیهایی همچون تنوعبخشی (diversification) باشد تا بتوانیم بگوییم سبد مناسبی را تشکیل دادهایم. پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنای کیف دستی بوده که درگذشته یک سرمایهگذار، مجموعهای از اسناد و مدارک خود را در آن حمل میکرده، درواقع سرمایهگذارانی که سهام شرکتهای بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر میزدند تا ببینند سرمایه آنها در چه وضعیتی قرار دارد. در اصطلاح مالی نیز به کنار هم قرار گرفتن ترکیبی از داراییهای مختلف مالی اعم از املاک و مستغلات، سهام شرکتها، اوراق با درآمد ثابت و سپردههای بانکی باهدف تنوعبخشی و کاهش ریسک سرمایهگذاری را پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری میگویند.
مفهوم پرتفوی بهینه سهام و مرز کارایی چیست؟
مفهوم پرتفوی بهینه سهام از شاخههای نظریه پرتفوی مدرن است. این نظریه فرض میکند که سرمایه گذاران در حالی دیوانهوار به دنبال حداقل کردن ریسک خود هستند که برای بیشترین بازده ممکن هم تلاش میکنند. مبنای این نظریه آن است که سرمایه گذاران به شکل عقلایی عمل خواهند کرد و همیشه تصمیماتی میگیرند که ضمن پذیریش مقدار قابل قبولی ریسک، بازده سرمایه گذاری آنها را بیشینه میکند.
هری مارکویتز در سال ۱۹۵۲ مفهوم پرتفوی بهینه را مطرح کرد و به ما نشان داد که این امکان وجود دارد تا در عین واحد هزاران پرتفوی مختلف با سطوح متفاوت ریسک و بازده تشکیل داد. این به عهده سرمایه گذار است که تصمیم بگیرد چه مقدار ریسک را میتواند تحمل کند و در قبال آن میزان ریسک پرتفوی خود را بهگونهای متنوع سازی کند که بیشترین بازده ممکن را به دست آورد. اینجاست که مفاهیمی چون متنوع سازی و تخصیص داراییها اهمیت ویژهای پیدا میکنند.
تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟
تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. ابزارهای سرمایه گذاری شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپردههای بانکی، طلا و ارز میشود. تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش میدهد. مدیران مالی میتوانند با فرمولهای پیچیدهای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه میتواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.
چرا تنوع بخشی پرتفوی مهم است؟
یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید میکند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجاییکه بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمیتوانند نوسانات کوتاهمدت بازار سهام را پیشبینی و با استراتژیهای سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد میکنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند.
رای تشکیل پرتفوی باید به چه نکاتی توجه کرد؟
قبل از تشکیل پرتفو باید بررسی کنید چه انگیزه هایی باعث میشود تا در دارایی های مالی گوناگون سرمایه گذاری کنید. اساسا ما به طور خودآگاه یا اغلب ناخودآگاه بر اساس سه مولفه انواع مختلف دارایی ها را در پرتفوی خود قرار میدهیم:
- میزان پذیرش و تحمل ریسک
- افق زمانی سرمایه گذاری
- هدف از سرمایه گذاری
مثلا فرد ریسک پذیر بخش اصلی پرتفو خود را به سهام تخصیص میدهد یا فردی که به زودی به سرمایه اش برای خرید خانه نیاز دارد، ترجیح میدهد که ریسک کمتری کند و در دارایی کم نوسانی مثل اوراق با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی سرمایه گذاری کند و در نهایت فردی که هدفش به دست آوردن یک جریان درآمدی ثابت است تا با آن بخشی از مخارج خود را پرداخت کند به سراغ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می رود و فردی که هدفش اندوخته کافی برای دوران بازنشستگی است به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری در سهام میرود.
بنابراین با توجه به این سه مولفه بایستی ابتدا ببنید حاضرید چقدر ریسک کنید، همینطور تا چه مدت به سرمایه ی خود احتیاج ندارید و در نهایت هدف خود را از تشکیل پرتفو مشخص کنید. وقتی این سه مورد مشخص میشود، شما به سادگی میتوانید پرتفویی تشکیل دهید که هم نوسانات آن متناسب با سطح پذیرش ریسک شما باشد و هم بالاترین بازدهی را متناسب با افق و اهداف سرمایه گذاری شما ارائه کند.
ارزش پرتفوی
به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند. برای قیمتگذاری شرکتهای سرمایهگذاری پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار، مهمترین عامل، ارزش پرتفوی این شرکتها است.
پرتفوی صنایع پربازده را شناسایی کنید
در زمان تشکیل پرتفوی ابتدا صنایع پربازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع پرتفوی خود را ایجاد کنید. قابلذکر است بدون مطالعه شرکتها و انتخاب سهامهای مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی میتوانید ریسک سرمایهگذاری در بورس را کاهش دهید.
ریسک سرمایه گذاری چیست؟
در مبحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد یعنی اینکه دارایی که در آن سرمایه گذاری کردهاید، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آنها قرار دارند و به طبع آن راههای زیادی هم برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری وجود دارد، مثل تخصیص دارایی و متنوع سازی، ولی هیچ راهی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد. دانستن منابع مختلف ریسک به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید همچنان که پرتفوی خود را میسازید، دارایی های مالی خود را نیز ارزیابی کنید. ریسک هایی که معمولا دارایی های مالی شما را تهدید میکنند عبارتند از:
- ریسک بازار
- ریسک صنعت
- ریسک توقف نماد
- ریسک نرخ بهره
- ریسک نرخ سرمایه گذاری مجدد
- ریسک نرخ ارز
موارد بالا فهرستی از منابع اصلی ریسک معمول کلاسهای دارایی مختلف است. شما با دانستن اینکه پرتفوی چیست و چطور میتوانید ریسک سرمایه گذاری های خود را با تشکیل پرتفوی کاهش دهید، میتوانید انواع ریسک ها مدیریت کنید.
پرتفوی لحظه ای چیست و تفاوت پرتفوی و پرتفوی لحظه ای در چیست؟
پرتفوی لحظه ای یکی از گزینه های موجود در سامانه های معاملاتی آنلاین کارگزاری مفید است و بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار که وارد سامانه های آنلاین این کارگزاری میشوند، با این سوال روبرو میشوند که پرتفوی لحظه ای چیست و چه تفاوتی با سبد پرتفوی یا پرتفوی سپرده گذاری دارد؟ در سامانه معاملاتی این کارگزاری و در قسمت پرتفوی 2 نوع پرتفوی وجود دارد
- پرتفوی سپرده گذاری یا سبد پرتفوی : دارایی واقعی شما نزد کارگزار ناظر (کارگزاری مفید) را به شما نشان میدهد. اگر شما سهمی را برای اولین بار از طریق هر کارگزاری غیر از کارگزاری مفید خریده باشید، تعداد سهامی که از طریق آن کارگزاری خریده اید، در این بخش نمایش داده نمیشود.
- پرتفوی لحظهای : وضعیت سود/ زیان دارایی های تحت مدیریت شما را به نمایش میگذارد. در پرتفو لحظه ای تعداد دقیق سهامی را که در مدیریت شماست و مالک آن هستید نمایش داده میشود.
مبنای پورتفوی لحظه ای معاملات آنلاین کاربر است. بدین ترتیب کلیه معاملاتی که از طریق سامانه های آنلاین کارگزاری مفید انجام شوند، در لحظه و به صورت خودکار به پورتفوی لحظه ای اضافه می شوند. در صورتیکه تعداد دارایی شما درست نیست، می توانید معاملات خود را در این قسمت به صورت دستی ویرایش کنید. در پرتفوی لحظهای اطلاعات لحظهای چون قیمت، ارزش دارایی، مقدار سود/زیان، درصد سود/زیان، قیمت سر به سر و… برای تسهیل محاسبات کاربران در نظر گرفته شده است.
مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه موضوعات در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.
دیدگاه شما