با نمادبان بیاموزید: تفاوت اصلاح و ریزش بازار بورس چیست؟
هنگامی که بازار به شدت منفی است و سرمایه‌گذاران پیوسته دچار زیان می‌شوند، ممکن است به راحتی نتوان تشخیص داد که روند بازار برای طولانی مدت منفی و اصطلاحا خرسی بماند یا این به علت عرضه‌ی بالای سهام، قیمت کاهش یافته و اصطلاحا اصلاح بازار در حال انجام است و در فاصله‌ی کوتاهی شرایط تغییر کرده و روند مثبت ادامه می‌یابد. در ادامه به دو مفهوم اصلاح و ریزش بازار و وجوه تفاوت و تمایز آن‌ها می پردازیم.
اصلاح قیمت یعنی چه؟
اصلاح قیمت به نوعی ترموستات قیمتی سهام در بورس بوده و روند غالب بازار را خنثی میکند. در حالت عادی رشد و نزول قیمت سهام به صورت پله‌ای بوده و یکباره تغییر نمی‌کند. اما هنگامی که روند بازار صعود و نزول یکباره را تجربه کند، قیمت برخلاف موج اصلی حرکت میکند. به طور مثال هنگامی که قیمت سهام بیش از اندازه‌ی عادی خود رشد کرده باشد سهامداران اقدام به فروش کرده و قیمت سهام اصلاح میشود. به بیان دیگر اصلاح قیمت، عبارت از یک حرکت نزولی در روند صعودی یا یک حرکت صعودی در روند نزولی می‌باشد. گرچه زمان دقیق شروع و پایان اصلاح بازار را نمی‌توان تعیین کرد اما زیاد به طول نمی‌انجامد و نباید موجب نگرانی سرمایه‌گذاران شود.
منطقی‌ترین برخورد با اصلاح چیست؟
در دوره‌ی اصلاح قیمت، عرضه بیشتر از تقاضا بوده، در نتیجه قیمت‌ها کاهش می‌یابد. از آنجایی که سهام با ارزش ذاتی، پس از این دوره به روند افزایشی باز خواهندگشت، دوره‌ی اصلاح زمان مناسبی برای خرید سهام می باشد.
منظور از ریزش بازار چیست؟
هنگام ریزش دسته‌ی بزرگی از شرکت‌های فعال در بورس با افت قیمت سهام مواجه می‌شوند و شاهد تشکیل صف فروش‌های سنگین و طولانی خواهیم بود و ارزش سهام شرکت‌ها به سرعت کاهش می‌یابد. سقوط یا ریزش بازار، کاهش چشم گیر و ناگهانی قیمت سهام در بخش‌های تأثیرگذار و بااهمیت بازار سرمایه بوده و منجر به کاهش قابل توجه ارزش اوراق می شود.
صف فروش سنگین و کاهش چشمگیر ارزش سهم از عوارض ریزش بازار است.
تمایز اصلاح از ریزش:
ساده‌ترین راه تشخیص ریزش استفاده از نمودارسهم و توجه به کف و سقف قیمت آن است. اگر قیمت در روند منفی به قیمتی زیر قیمت ابتدای موج رسیده باشد، شاهد ریزش هستیم و د رغیر این صورت اصلاح را تجربه میکنیم.
هنگام منفی‌شدن بازار:
- رفتار حقوقی ها را تقلید نکنید!
گرچه ممکن است این فکر به ذهن برخی برسد که چون حقوقی‌ها اطلاعات بیشتری در اختیار دارند کار درست را انجام می‌دهند و ما می‌توانیم حرکات آن‌ها را مبنا قرار بدهیم، اما باید بدانید تفاوت های بزرگی میان استراتژی تصمیم‌گیری حقوقی‌ها با شما وجود دارد و تقلید حرکات آن‌ها موجب موفقیت شما نخواهد شد.
- بدون استدلال و تحلیل هنگام ارزانی سهام نخرید!
تنها زمانی خرید سهم در حالت ارزانی آن صحیح است که بدانید ارزش ذاتی بالایی داشته و بدون تغییر در ارزش قیمت آن پایین آمده است.
- روحیه خود را نبازید و اقدام به فروش عجولانه و زیر قیمت نکنید!
بدترین اشتباه این است که سهام ارزنده‌ی خود را از ترس فرورفتن در ریزش بازار بسیار پایین تر از قیمت بفروشید.
نمادبان در تمامی مراحل سرمایهگذاری همراه شماست.
شما می‌توانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای اطلاع از گزیده اخبار بورس ایران، مشاهده آخرین اطلاعات نمادهای بورسی‌تان، و همچنین استفاده از سبد مجازی حرفه‌ای جهت رصد بازدهی سرمایه‌تان و تشکیل سبدهای مختلف اپلیکیشن نمادبان روند اصلاح قیمت‌ها در بورس روند اصلاح قیمت‌ها در بورس را نصب نمایید.
سیاسیون چیزی نگویند!
«سیاسیون باید توجه خاصی به بازار داشته و از اظهار نظرهای هیجانی در بازار خودداری نمایند تا بازار سرمایه بتواند فارغ از مسائل و هیجانات در یک روند منطقی به مسیر خود ادامه دهد. در واقع، بهترین کمک مسئولان سیاسی به بازار آن است که کاری به آن نداشته باشند!»
به گزارش ایسنا، در یادداشتی در روزنامه رسالت نوشته سید محمد بحرینیان آمده است: «یک. با ورود و فعال‌شدن بخش عمده‌ای از مردم و به‌ویژه جوانان به بازار سرمایه در چند سال اخیر و همچنین با احتساب سهام عدالت، ده‌ها میلیون ایرانی در بورس فعال‌اند.
دو. ناراضی‌بودن مردم از روند بورس در نیمه دوم سال ۹۹ و سال ۱۴۰۰، پدیده بسیار زیانباری است. فرار سرمایه‌ها از بورس، یعنی اخلال در بخش مولد اقتصاد، کم‌شدن رونق تولید، ورود سرمایه‌ها به بخش‌های غیر تولیدی و روند اصلاح قیمت‌ها در بورس سفته‌بازی و تلاطم در بازارهای موازی.
سه. چند روزی است که بازار سرمایه کشور، جلوه دیگری از خود نشان داده و به مردم لبخند زده است. روز گذشته رکورد ورود پول حقیقی به بازار شکسته شد که نشانه خوبی است.
چهار. بازار سرمایه پس از اصلاح قابل توجه و روند فرسایشی و خروج سنگین پول، شاهد رشدهای چنددرصدی در هفته اخیر بوده است. واکاوی دلایل رشد و برنامه‌ریزی برای روند صعودی، موضوعی است که باید در دستور کار قرار گیرد تا تجارب نامناسب سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰ که رشد چند دَه برابری و پس از آن سقوط قابل توجه داشت تکرار نشود و شیرینی رونق با سقوط تلخ نگردد.
پنج. رونق در هفته اخیر، پس از اصلاح شدید و آغاز اقدامات حمایتی از جمله بسته دَه‌بندی سازمان بورس است. بر اساس این بسته دَه‌بندی، سرمایه افراد با دارایی کمتر روند اصلاح قیمت‌ها در بورس از ۱۰۰ میلیون تومان در بورس بیمه‌شده و قریب به ۱۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار تزریق شده است. در عین حال صندوق توسعه ملی اقدام به خرید سهام نموده و سرمایهگذاری مستقیم در شرکت‌های ارزمحور را در دستور کار خود قرار داده است. ورود صندوق توسعه ملی علاوه بر ایجاد ثبات نسبی در بازار میتواند به بازدهی مناسب این صندوق برای ثروت بین نسلی نیز کمک شایانی نماید. در کنار این موضوعات، عوامل اقتصاد کلان داخلی و خارجی و قیمت‌ها در سطح داخلی و بین‌المللی در هفته‌های اخیر باثبات بوده و نگرانی از رکود اقتصادی جهانی کاهش یافته است.
شش. محرک اصلی رشد هفته اخیر، افزایش قیمت دلار است. بیش از ۷۰ درصد شرکت‌های بورسی از جمله شرکت‌های صنایع معدنی و فلزی، پتروشیمی و پالایشی صادرات محور هستند. این موضوع سبب شد تا بسیاری از افراد به منظور حفظ ارزش سرمایه خود در مقابل افزایش دلار، به جای ورود به بازار سفته‌بازی دلار و تشدید روند صعودی آن، اقدام به سرمایهگذاری در بخش مولد اقتصادی یعنی بورس نمایند. در این شرایط به منظور جلوگیری از تشدید نوسانات دلار و کانالیزه‌کردن منابع به سمت مولد اقتصادی، باید بورس مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یک گزینه مهم به سرمایه‌گذاران معرفی شود.
هفت. از سوی دیگر سیاسیون باید توجه خاصی به بازار داشته و از اظهار نظرهای هیجانی در بازار خودداری نمایند تا بازار سرمایه بتواند فارغ از مسائل و هیجانات در یک روند منطقی به مسیر خود ادامه دهد. در واقع، بهترین کمک مسئولان سیاسی به بازار آن است که کاری به آن نداشته باشند!
هشت. یکی از مهم‌ترین ریسک‌های پیش روی بازار سرمایه، فرارسیدن فصل بودجه است. پیشنهاد می‌گردد قوانین و مقرراتی که مربوط به فعالیت شرکت‌ها ازجمله قیمت انرژی، مواد اولیه و قیمت‌های فروش است، از قوانین بودجه خارج و در قوانین دائمی و بر اساس فرمول‌های بلندمدت گنجانده شود تا علاوه بر شرکت‌های بورسی و سهامداران آن، سایر بخش‌های اقتصادی نیز به شرایط آتی قیمتگذاری‌ها واقف شده و بتوانند تصمیم‌گیری دقیق‌تر و منطقی‌تری انجام دهند.
نه. از سوی دیگر باید اهتمام ویژه‌ای برای جذب سرمایه به سوی بخش مولد اقتصاد صورت گیرد. در این راستا، صندوق‌های پروژه، افزایش سرمایه‌ها از محل سلب حق تقدم، تشویق به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی با ارائه معافیت‌های مالیاتی و تسهیل تأمین مالی شرکت‌های بورسی باید در اولویت وزارت اقتصاد و سازمان بورس باشد.
ده. دولت، سازمان خصوصی‌سازی و بورس‌ها با پذیرش شرکت‌های دولتی و همچنین حمایت از پذیرش شرکت‌های بخش خصوصی، باید بتوانند با عرضه‌های مناسب نسبت به حفظ تعادل و منطقی‌نمودن سمت عرضه در صورت تداوم رشد روند اصلاح قیمت‌ها در بورس بازار اقدام نمایند.»
معاون توسعه اعلام کرد: ۶ پیشنهاد بورس تهران برای اصلاح ساختار معاملات
علی عباس کریمی معاون توسعه بورس تهران گفت: با توجه به تأثیرگذاری، لزوم به روزرسانی و تطبیق ریزساختارها با شرایط روز اقتصادی، بورس تهران مطالعات گسترده‌ای در این زمینه انجام داده و با دریافت نظرات فعالان بازار سرمایه، پیشنهادهایی در ارتباط با چگونگی اصلاح و به روزسانی ریزساختارهای بورس اوراق بهادار تهران به سازمان بورس ارایه کرده است.
به گزارش خبرطلایی به نقل از روابط عمومی بورس تهران، علی عباس کریمی معاون توسعه بورس درخصوص ریزساختارهای بورس تهران گفت: مواردی همچون سازوکار تعیین دامنه‌ی نوسان قیمت، چگونگی تعیین قیمت‌های مبنا شامل قیمت آغازین و قیمت پایانی، توقف و بازگشایی نمادهای معاملاتی و برگزاری نشست‌های معاملاتی، انواع سفارش‌های خرید و فروش و مواردی از این دست در ادبیات مالی تحت عنوان ریزساختارهای بازار شناخته می‌شوند. با توجه به تأثیرگذاری روند اصلاح قیمت‌ها در بورس و اهمیت موارد یادشده و لزوم بهروزرسانی و تطبیق ریزساختارها با شرایط روز اقتصادی، بورس تهران مطالعات گسترده‌ای در این زمینه انجام داده و با دریافت نظرات فعالان بازار سرمایه، پیشنهادهایی در ارتباط با چگونگی اصلاح و بهروزسانی ریزساختارهای بورس اوراق بهادار تهران به سازمان بورس ارایه کرده است.
ارسال پیشنهادات بورس تهران برای سازمان در تیرماه ۹۷
وی ادامه داد: بر اساس مطالعات جدید، پیشنهادهای اصلاحی در تیر ماه امسال در هیأت مدیره بورس بررسی و در شش بخش به تصویب رسید. این شش بخش شامل تعیین حداقل تغییرات قیمت، دامنه نوسان، پایان تصادفی حراج ها، برگزاری حراج پایانی، معاملات پایانی و حذف حجم مبنا است.
“حداقل تغییرات قیمت” برای کاهش بار سامانه‌ی معاملات و کاهش زمان کشف قیمت
معاون توسعه بورس تهران در پاسخ به این پرسش که حداقل تغییرات قیمت چیست و آیا تنها برای تغییرات قیمت سهام از آن استفاده خواهد شد؟ گفت: بورسهای اوراق بهادر به منظور کاهش بار سامانه‌ی معاملاتی و کاهش زمان کشف قیمت از محدودیت حداقل تغییرات قیمت استفاده می کنند. برای استفاده از این سازوکار، سهام شرکت‌ها بر اساس قیمت طبقه بندی شده و برای هر طبقه قیمتی، یک واحد مشخص به عنوان حداقل تغییرات قیمت تعیین می شود. به عنوان مثال برای سهمی که دارای قیمت ۱۰۰ واحد پولی است حداقل تغییر قیمت یک واحد و برای سهمی که دارای قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی است این حداقل ۵ واحد در نظر گرفته می شود. به عبارت دیگر سهمی که دارای قیمت ۱۰۰۰ واحد پولی است، قیمت بعدی آن ۱۰۰۵ خواهد بود و نمی تواند در رقابت یک واحد یک واحد بر قیمت آن افزوده یا کاسته شود. مطابق بررسی‌های انجام شده، تمامی بورسهای معتبر از “حداقل تغییرات قیمت” استفاده می‌کنند.
چهار طبقه برای “حداقل تغییرات قیمت”
وی با بیان اینکه تعیین “حداقل تغییر قیمت” یک ریالی برای تمامی سهام موجود در بازار سرمایه ایران که دارای طیف قیمتی گسترده‌ای هستند با اصول کارآمدی معاملات و قواعد متعارف بازار سرمایه هماهنگ نیست گفت: این به افزایش بار سامانه‌ی معاملات نیز می‌انجامد. بدین منظور هیأت مدیره بورس تهران پیشنهاد داد تا سهام موجود در بازار در چهار طبقه تقسیم شده و هر طبقه قیمتی دارای حداقل تغییرات قیمت مخصوص به خود باشد. مثلاً طبقه قیمتی از یک تا ۲۵۰۰ ریال دارای حداقل تغییرات قیمت ۱ ریال و ۲۵۰۰ تا ۱۰۰۰۰ دارای تیک سایز ۵ ریال باشد.
پیشنهاد برای تغییر دامنه نوسان
کریمی ادامه داد: در تمام بورسهای اوراق بهادار قیمت بدست‌آمده از حراج آغازین، مبنای دامنه‌ی نوسان آن روز معاملاتی قرار می گیرد. در بازار سهام ایران هر چند حراج آغازین به عنوان نخستین مرحله معاملاتی برگزار میشود اما به دلیل تعیین محدوده‌ی قیمت بر اساس قیمت پایانی روز پیشین، این مرحله‌ی معاملاتی از ارایه‌ی کارکرد اصلی خود محروم است.
وی در خصوص پیشنهادات بورس تهران در ارتباط با تغییرات دامنه نوسان اظهار داشت:پیشنهاد شد در آغاز هر جلسه‌ی معاملاتی در مرحله‌ی پیش‌گشایش (سفارش‌گیری) محدوده‌ی قیمت بر اساس قیمت پایانی روز معاملاتی پیشین تعیین شود. پس از آن با کشف قیمت و برگزاری مرحله‌ی گشایش، دامنه‌ی نوسان جلسه‌ی معاملاتی آن روز بر اساس قیمت کشف‌شده از حراج آغازین همان روز تعیین شود.
حراج تصادفی راهکاری برای اصلاح ریزساختارها
معاون توسعه بورس تهران درمورد حراج تصادفی در بورس یادآور شد: بورسهای اوراق بهادار به منظور جلوگیری از دستکاری بازار در دقایق پایانی جلسه‌ی پیش گشایش از زمانی تصادفی برای تطبیق سفارش‌ها استفاده می کنند. این زمان به صورت تصادفی در دقایق پایانی جلسه‌ی پیش‌گشایش توسط سامانه‌ی معاملاتی انتخاب میشود.
وی ادامه داد: نه فعالان بازار و نه ناظر بازار از زمان دقیق پایان جلسه پیش‌گشایش اطلاع نداشته و این زمان به صورت تصادفی توسط سامانه معاملات در هر روز تعیین میشود. در این ارتباط بورس تهران پایان یافتن جلسات پیش‌گشایش در پنج دقیقه‌ی پایانی هر جلسه به صورت تصادفی را روند اصلاح قیمت‌ها در بورس به سازمان بورس پیشنهاد داده است.
کریمی درپاسخ به این پرسش که آیا به نظر هیأت مدیره بورس تهران تعیین قیمت پایانی با استفاده از سازوکار حراج مناسب‌تر از روش کنونی است؟گفت: بر اساس پژوهش صورت‌گرفته بیش از ۹۵ درصد از ۱۸۰ بورس مورد بررسی به منظور تعیین قیمت پایانی از سازوکار حراج پایانی استفاده می کنند و تنها تعداد انگشت‌شماری از بورس های اوراق بهادار میانگین موزون قیمت (VWAP) را به عنوان قیمت پایانی در نظر می‌گیرند. توجه به این نکته ضروری است که حتی بورس‌هایی که از روش میانگین موزون قیمت برای تعیین قیمت پایانی بهره می‌گیرند نیز میانگین قیمت در دقایق یا ساعات پایانی بازار را مبنای میانگین‌گیری قرار می‌دهند.
بهره گیری از حراج پایانی برای تعیین قیمت پایانی
معاون بورس افزود: تلاش بورس‌ها بر این است که تصمیم بازار در زمان پایانی یا نزدیک به پایان نشست معاملاتی را مبنای تعیین قیمت پایانی قرار دهند. بر این اساس بورس تهران پیشنهاد کرد به منظور تعیین قیمت پایانی در بورس اوراق بهادار تهران نیز از سازوکار حراج پایانی استفاده شود. در این راستا با پایان یافتن زمان نشست معاملات، مرحله‌ای با شرایط حراج ناپیوسته در دامنه‌ی قیمت همان روز برگزار شده و قیمت بدست آمده از آن به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته میشود. البته استفاده از حراج پایانی در دستورالعمل اجرایی نحوه‌ی انجام معاملات در بورس تهران نیز برای بازه‌ی زمانی پانزده دقیقهای تعریف و این نشست معاملاتی با عنوان مرحله‌ی حراج ناپیوسته پایانی معرفی شده است ولی تا کنون اجرایی نشده است. بنابراین پیشنهاد هیأت مدیره بورس تهران را می‌توان در راستای اجرایی شدن دستورالعمل‌های معاملاتی موجود نیز ارزیابی کرد.
وی با اشاره به اینکه مطالعات بورسهای خارجی و بررسی‌های صورت‌گرفته در مورد بازار سهام ایران نشان‌دهنده‌ی توزیع U شکل حجم و ارزش معاملات در طول جلسه معاملاتی است.افزود: به بیان دیگر حجم اصلی معاملات در آغاز و پایان جلسه معاملاتی انجام میشود. بدین منظور تمامی بورسهای معتبر اقدام به راه‌اندازی معاملات پایانی کرده‌اند.
وی افزود: در این مرحله‌ی معاملاتی سهام با قیمتی ثابت که همان قیمت پایانی است، مورد معامله قرار می گیرد. این روش معاملاتی ریسک نوسانات قیمت در طول جلسه‌ی معاملاتی را پوشش داده و برای بسیاری از سرمایه‌گذاران به ویژه صندوق‌های سرمایهگذاری و صندوق‌های شاخصی اهمیت بالایی دارد.
افزایش حجم معاملات با حراج پایانی
کریمی گفت: پیش‌بینی میشود با راه‌اندازی این مرحله حجم معاملات افزایش مناسبی یابد. در این راستا هیأت مدیره بورس تهران پیشنهاد داده است تا مرحله حراج پایانی برای تعیین قیمت پایان روز به مراحل معاملاتی افزوده شود و پس از آن نیز معاملات پایانی با قیمت بدست آمده از حراج پایانی به عنوان آخرین فاز معاملاتی در نظر گرفته شود.
حذف حجم مبنا، سرآغاز اصلاح ریزساختارها
وی با اشاره به اینکه حجم مبنا به عنوان ابزاری برای کنترل قیمت تقریباً از پانزده سال گذشته در بازار سهام ایران مورد استفاده قرار گرفته است،خاطرنشان کرد: این روش محاسبه‌ی قیمت پایانی تنها در ایران به کار میرود و بررسی بورسهای دیگر به مشاهده‌ی روشی مشابه آن نیانجامیده است. حجم مبنا به دلیل کند کردن نوسان قیمت به مواردی همچون گره معاملاتی منجر شده و با انتقاداتی از سوی فعالان بازار مواجه است. از دیگر سو اصلاح ریزساختارهای بازار و بکارگیری حراج آغازین، حراج پایانی و معاملات پایانی با وجود حجم مبنا امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین پیشنهاد شد به منظور تطابق هر چه بیشتر بورس تهران با استانداردهای جهانی و امکان بهره‌مندی از سازوکار حراج آغازین، حراج پایانی و معاملات پایانی حجم مبنا از محاسبات حذف شود.
در پایان معاون بورس تهران تاکید کرد: مصوبات هیات مدیره بورس تهران برای بررسی و تایید به سازمان بورس و اوراق بهادار تهران ارسال شده است. سازمان بورس در حال بررسی تخصصی در ارتباط با پیامدهای احتمالی پیاده سازی و مسایل فنی مربوطه است. در صورت موافقت سازمان، بورس تهران در اسرع وقت این پیشنهادها را اجرایی خواهد کرد.
خاطرنشان می شود: بورس اوراق بهادار تهران اقدام به تهیه گزارش مفصلی به نام “بررسی ریزساختارهای بورسهای اوراق بهادار” کرده است که در آن طور تفصیلی به بررسی عملکرد دامنه‌ی نوسان ایستا و پویا، چگونگی توقف نمادهای معاملاتی، طبقه‌بندی مراحل معاملات و سازوکار تعیین قیمت در بورس اوراق بهادار پرداخته شده است.
در ضمن علاقه مندان برای دسترسی به این گزارش می توانند به تارنمای بورس تهران بخش تحقیق و توسعه یا اینجا را مراجعه کنند.
چه زمانی اصلاح بازار بورس اتفاق می‌افتد؟
اگر پیگیر اخبار بازار سرمایه و یا در حال آموزش بورس باشید، احتمالا با عباراتی مانند اصلاح بازار یا اصلاح شاخص مواجه شده‌اید. در این مقاله قصد داریم به معرفی مفهوم اصلاح بازار در بورس بپردازیم. در باور عمومی اصلاح شاحص زمانی اتفاق می‌افتد که شاخص بورس یا قیمت سهام پس از یک روند صعودی، به طور موقتی دچار افت قیمت شود. ،البته این باور عمومی درست است، اما تعریف کامل‌تر اصلاح بازار بدین ترتیب است:
اصلاح بازار عبارت است از روندی که قسمتی از روند اصلی حرکت بازار را خنثی میکند.
با توجه به این تعریف کوتاه، می‌توان دریافت که باور عمومی درباره مفهوم اصلاح بازار درست است، فقط کامل نیست. به طور کلی زمانی که سهامی در حال طی کردن یک روند صعودی یا نزولی است، در اکثر مواقع این روند یک طرفه نیست. بدین معنی که قیمت سهام در حین حرکت در یک روند مشخص، گاهی تغییر جهت داده و بخشی از روند طی شده را بازمی‌گردد. اصلاح قیمت سهام در روندهای صعودی و نزولی را می‌توان در تصویر زیر به خوبی مشاهده نمود.
اصلاح در روند صعودی و نزولی
علت اصلاح بازار چیست؟
هنگامی که بازار احساس کند قیمت سهام یا شاخص بورس به اندازه کافی یا بیش از اندازه منطقی رشد کرده، بسیاری از سهامداران حقیقی و حقوقی شروع به فروش سهام خود می‌کنند تا بخشی از سود خود را ذخیره کنند. زمانی که تعداد سفارش‌های فروش ثبت شده در این شرایط افزایش پیدا کند، حجم عرضه از تقاضا بیشتر شده و قیمت سهام افت پیدا میکند. در این شرایط اصلاح قیمت در سهم انجام میگیرد. در مورد شاخص نیز شرایط به همین ترتیب است. بر اساس همین استدلالی که بیان شد، شاخص بورس نیز در حین روند افزایشی خود، بخشی از روند را اصلاح میکند.
در مورد روند نزولی نیز همین طور است، اگر قیمت سهام به صورت یک طرفه در حال افت باشد، احتمالا تعدادی از سرمایه‌گذاران بورسی با این تصور که سهم را ارزان بخرند تا از گران شدن آن سود کنند، شروع به ثبت سفارش‌های خرید می‌کنند. با افزایش تعداد سفارش‌های خرید، حجم تقاضا بیشتر شده و قیمت سهام بالا میرود. اما پس از مدتی تمایل فروشندگان به خروج از سهم مجددا افزایش می‌یابد، به طوری حجم تقاضای ایجاد شده توسط خریداران در برابر حجم عرضه فروشندگان، قدرت خود را از دست میدهد. در این حالت افزایش قیمت موقتی ایجاد شده به اتمام رسیده و روند نزولی اصلی ادامه پیدا میکند.
اصلاح بازار پس از شکست حمایت و مقاومت
همان طور که در مقاله معرفی حمایت و مقاومت بیان شد، شکست سطوح حمایتی و مقاومتی معمولا نشان‌دهنده ادامه یک روند هستند که متناسب با این که سطوح حمایت و مقاومت چقدر قدرتمند باشند، قدرت روند پس از شکست نیز میتواند زیاد یا کم باشد. یکی از انواع اصلاح قیمت، اصلاح پس از شکست حمایت یا مقاومت است.
زمانی که مقاومت توسط سهم شکسته و قیمت سهم روی مقاومت شکسته شده تثبیت شود، سهم نوید شکل‌گیری روند صعودی قوی را میدهد. اما بسیار متداول است که پس از شکست، قیمت سهم برای مدتی دچار افت شده و مجددا به محدوده مقاومت شکسته شده نزدیک شود. این افت قیمت موقتی بوده و قیمت سهام مجددا افزایش یافته و روند صعودی مورد نظر آغاز میشود. این پدیده همان اصلاح پس از شکست مقاومت نام دارد که به نام پولبک (Pullback) نیز شناخته میشود. در تصویر زیر می‌توان پدیده پولبک پس از شکست یک محدوده مقاومتی را مشاهده نمود.
مفهوم پولبک
مشابه این پدیده، پس از شکست یک محدوده حمایتی نیز اتفاق می‌افتد. یعنی پس از اینکه قیمت سهام یک سطح حمایتی را شکست، برای مدت کوتاهی دچار افزایش قیمت شده و به محدوده حمایتی نزدیک میشود. در ادامه روند نزولی مجددا آغاز شده و ادامه می‌یابد. به پدیده اصلاح قیمت پس از حمایت شکسته شده، throw back نیز گفته میشود.
اهمیت استراتژی خرید و فروش در زمان اصلاح بازار
زمانی که سهم در حین یک روند صعودی دچار اصلاح میشود، قیمت سهام افت میکند و به طبع آن سهامدار دچار ضرر شده یا بخشی از سود خود را از دست میدهد. رفتار سهامدار در این شرایط، کاملا وابسته به استراتژی معاملاتی او و ارزش سهامی است که خریداری کرده است. برای مثال اگر یک سرمایه‌گذار با استراتژی سودآوری در کوتاه مدت و بر اساس تحلیل تکنیکال معامله کند، در اصلاح بازار سهام خود را می‌فروشد تا سود خود را از دست ندهد. اما شخصی که بر اساس تحلیل بنیادی و با اهداف دراز مدت، سهمی ارزنده را شناسایی و برای مدت طولانی در آن سرمایه¬گذاری کرده، خود را درگیر حمایت‌ها و مقاومت‌های مقطعی و کوتاه‌مدت نمی‌کند. این شخص بدون در نظر گرفتن نوسان‌های کوتاه‌مدت، سهام خود را نگهداری روند اصلاح قیمت‌ها در بورس میکند تا در دراز مدت به سودآوری مطلوب خود برسد.
ارزندگی سهام نیز در تصمیم‌گیری سهامداران در زمان اصلاح بازار موثر است، البته این پارامتر نیز به نوعی در استراتژی خرید و فروش شخص خود را نشان میدهد. اگر استراتژی سرمایه‌گذار خرید سهم‌های ارزنده و دارای بنیاد قوی باشد، در اصلاح مقطعی بازار و افت موقت قیمت سهام نگران نخواهد شد. اما اصلاح سهمی که دارای حباب قیمتی است (یعنی قیمت سهم بسیار بیشتر از ارزش ذاتی آن باشد)، خطرناک است. چرا که چنین سهمی فاقد ارزش بنیادی کافی است تا در هنگام افت قیمت توسط سهامداران عمده حمایت شود. در این شرایط ممکن است سهام به جای اصلاح موقتی، دچار افت قیمت شدید شود.
سخن آخر
بر اساس این توضیحات، داشتن یک استراتژی معاملاتی مناسب، پایبند بودن به سیستم معاملاتی، توانایی یافتن سهام مناسب برای خرید و گذراندن دوره آموزش بورس مناسب، میتواند به سهامداران در فرایند تحلیل بورس در زمان اصلاح بازار و شاخص کمک شایانی کند.
مفهوم اصلاح بازار بورس چیست؟
زمانی که در روزهای متوالی داد و ستد سهام اغلب شرکت ها با افزایش قیمت سهام همراه است شاخص کل بورس نیز که میانگین بازدهی بورس را روند اصلاح قیمت‌ها در بورس نشان می دهد، با رشد مواجه می شود. درحالی که ممکن است افزایش قیمت های سهام شرکت ها متکی به معیارهای ارزندگی واقعی سهام نباشد و جو روانی یا اخبار موجب افزایش قیمت سهام شرکت ها شده باشد.
سرمایه گذاران در بازار سرمایه به دلیل آنکه بتوانند روند اصلاح قیمت‌ها در بورس سودی را که مبنای چندان واقعی ندارد را از آن خود کنند در این حالت اقدام به فروش سهام خود در قیمت های بالا می کنند و همین امر به سنگین شدن طرف عرضه و سقوط قیمت سهام منجرمی شود.
ممکن است در بازارهای موازی بورس مثل بازار طلا نیز فرصت های جذاب تری برای سرمایه گذاری ایجاد شود که سهامداران را به فروش سهام و سرمایه گذاری در آن بازارها جلب کند.
مجموع این عوامل عرضه سهام در بورس را افزایش داده و قیمت سهام اغلب شرکت ها را با کاهش مواجه می کند که در نتیجه منجر به کاهش شاخص کل می شود که میانگین بازدهی داد و ستدهای بورس را نشان میدهد. به این رویداد اصطلاحا اصلاح شاخص گفته می شود.
اصلاح شاخص بورس با ریزش شاخص متفاوت است.
ﻧﻤﻮدارﻫﺎ از دو ﺑﻌﺪ ﻗﯿﻤﺖ و زﻣﺎن تشکیل‌شده‌اند، در بازار سرمایه دو نوع اصلاح می تواند اتفاق بیفتند:
- اصلاح قیمتی
- اصلاح زمانی
مفهوم اصلاح قیمتی
اصلاح قیمت عبارت است از حرکتی که بخشی از روند غالب بازار را خنثی میکند. یعنی قیمت برخلاف موج اصلی حرکت میکند.
دوران اصلاح قیمت در بورس هنگامی است که با رشد بیش ازحد سهام که فروش‌های بعدی سنگین‌تری را ایجاد میکند را دوران اصلاح قیمت می‌نامند. در این زمان قیمت برخلاف موج اصلی حرکت میکند.
زمانی که احساس شود قیمت‌ها بیش از اندازه حقیقی‌شان رشد کرده‌اند و از طرفی سرمایه‌گذاران اقدام به فروش سهام خود كرده اند يا در دورانی كه رشد بیش ازحد سهام سبب شود كه فروش‌های بعدی سنگین‌تر شوند را دوران اصلاح یا استراحت قیمت می گويند. بیشتر مواقع منظور از اصلاح، کاهش نسبی قیمت‌ها در یک‌روند صعودی است.
اصلاح قیمت آن نقطه ای است که عرضه بیشتر از تقاضا است. قیمت روند اصلاح قیمت‌ها در بورس ها کاهش می یابند. به خاطر داشته باشید که دوره اصلاح قیمت همیشگی نیست و سهام به شرط داشتن ارزش ذاتی به روند افزایشی خود باز می گردند، پس بهترین زمان برای خرید ارزان سهام یا ارز دیجیتال است.
در علم تکنیکال الگوهای برگشتی نشان دهنده پایان یافتن زمان اصلاح است که این الگوها در انتهای روندهای صعودی یا نزولی شکل می‌گیرند و بیانگر برگشت بازار هستند و باعث تغییر روند بازار می‌شوند.
مفهوم اصلاح زمانی
منظور از اصلاح زمانی سهم این است که قیمت سهم در مدت زمان زیادی در یک محدوده‌ی قیمتی به حالت تعلیق در می‌آید و خیلی کم نوسان میکند، یعنی قیمت در محدوده خاصی فقط کمی بالا و پایین میرود.
اصلاح زمانی امکان دارد از چند روز تا چند ماه به طول انجامد. اصلاح زمانی به این معنی که، روند معکوس روند قبلی طی مدت‌زمان بلندتری ولی با اصلاح قیمت کمتر شکل میگیرد.
اصلاح زمانی بیش‌ترین ضرر به کسانی تحمیل خواهد شد که برای بلند مدت سهم را خریداری کرده‌اند.
تفاوت اصلاح قیمتی و اصلاح زمانی در بورس چیست؟
اصلاح قیمت غالبا به منظور کاهش قیمت است و در شرایط خاصی پیش می‌آید که به ندرت اصلاح قیمت صورت بگیرد و قیمت سهام افزایش پیدا کند.
اصلاح قیمتی به دلیل احساسات انسانی است که ناگهان به وجود می آید. محرک این تغییر احساسات می تواند گسترده باشد. اما در اصل ، ناشی از احساس ترس و طمع است .
در اصلاح زمانی، زمان و مدت بسیار حائز اهمیت است. در اصلاح زمانی زمان بیشتری برای اصلاح قیمت صرف می شود و در این زمان اصلاح قیمت هم صورت میگیرد اما به صورت خیلی کمتر از حالت اصلاح قیمتی.
تفاوت اصلاح سهم با ریزش سهم:
اصلاح با ریزش متفاوت است. در ریزش هجوم سهامداران برای فروش سهام اتفاق می افتد، در این زمان قیمت سهم به حدی کاهش می یابد که قیمت سهام از ارزندگی واقعی سهام (ارزش ذاتی سهم) به مراتب کمتر می شود.
اصلاح در بازار به صورت موقتی و مقطعی خواهد بود اما ریزش در بازار بورس بسیار سنگین تر و از نظر مدتی، طولانی تر از اصلاح است.
وقوع اتفاقاتی غیر قابل پیش بینی مانند جنگ، تهدید نظامی و… ممکن است منجر به ریزش قیمت سهام در بازار بورس شود.
زمانی که سهام یا نماد یک شرکت به طور غیر عادی و به صورت یک باره بیش از اندازه واقعی خود رشد کرده است و باعث میشود که سرمایه‌گذاران اقدام به فروش سهام خود می‌کنند اگر این رشد قیمتی بیش ازحد باشد باعث ایجاد فروش‌های سنگین‌تری میشود که این دوران را دوران اصلاح قیمت سهام می‌گویند.
اصلاح زمانی در زمان بسیار بیشتری و با اصلاح قیمت کمتری رخ داده میدهد و برعکس اصلاح قیمتی به این منوال است که در زمان خیلی کمتری اتفاق می افتد اما قیمت بسیار اصلاح میشود و کاهش پیدا میکند.
تفاوت اصلاح و ریزش ابن است که زمانی که شاخص بازار با اصلاح روبرو میشود، این کاهش یا افزایش موقتی است و در ادامه انتظار میرود بازار روند قبلی خود را طی نماید، ولی در زمان ریزش انتظار این است که کاهش قیمت در شاخص به صورت مداوم و طولانی مدت ادامه داشته باشد و به طور کلی باعث تغییر کلی در روند شاخص کل شود.
تفاوت پولبک اصطلاح پولبک (pullback) و اصلاح قیمت چیست؟
پولبک و اصلاح قیمت هر دو به معنی جابجایی روند هستند.
بین دو مفهوم پولبک و اصلاح قیمت یک تفاوت مهم وجود دارد و آن هم این است که پولبک ها موقت و اصلاح ها طولانی‌مدت هستند.
پولبک ها نشانه‌ی از تغییر روند و تبدیل مقاومت‌های شکسته شده به حمایت و حمایت‌های شکسته شده به مقاومت هستند و اصلاح ها نشانه‌ی ادامه روند صعودی و یا نزولی در جهت ایجاد الگوهای پلکانی قیمت هستند.
آقای بولکوفسکی پیشنهاد میکند بعد از پولبک به نقطه شکست برای نظر دادن در مورد این که آیا روند قبل از شکست پی‌گیری میشود یا نه. اجازه بدهید روند از محدوده پولبک در جهت روند قبل از شکست به طور کامل خارج بشود و بعد نظر بدهید.
مجموع این عوامل عرضه سهام در بورس را افزایش داده و قیمت سهام اغلب شرکت ها را با کاهش مواجه می کند که در نتیجه منجر به کاهش شاخص کل می شود که میانگین بازدهی داد و ستدهای بورس را نشان میدهد. به این رویداد اصطلاحا اصلاح شاخص گفته می شود.
دیدگاه شما