بهره مرکب چیست؟
در مجموعه مقالات سواد مالی ، به مفهوم بهره یا سود مرکب رسیده‌ایم؛ جایی که فرمول‌های ریاضی وارد زندگی واقعی می‌شوند و شما به خوبی می‌توانید تاثیر اعداد را در کسب موفقیت و ثروت حس کنید! بهره مرکب ، سودِ سود سرمایه شما است و با استفاده از این مفهوم می‌توان بهره حاصل از سرمایه‌گذاری را به صورت تصاعدی افزایش داد. در این مطلب ابتدا مروری داریم بر نحوه محاسبه «بهره ساده» و سپس به بررسی مفهوم «بهره مرکب» می‌پردازیم.
بهره ساده چیست؟
مقدار بهره‌ای که به پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری افراد در بازارهای سرمایه مثل بورس، صندوق‌ها یا حتی بانک‌ها تعلق می‌گیرد، می‌تواند به دو صورت «ساده» و «مرکب» محاسبه شود. بهره ساده، همان طور که از نام آن مشخص است، از محاسبه مقدار سودِ اصل وجه در بازه زمانی معین به دست می‌آید.
مثلا اگر اصل وجه شما ۱ میلیون تومان باشد، در ماه اول سود ۱ میلیون محاسبه و چه مولفه‌های روی بورس اثر دارد؟ به حساب‌تان واریز می‌شود. حال فرقی نمی‌کند که شما سود را برداشت کنید یا آن را در کنار وجه اصلی نگه دارید، در هر حال برای ماه‌های دوم، سوم و… هم سود تنها برای ۱ میلیون محاسبه خواهد شد. بهره ساده در واقع به پس‌انداز پول دلالت دارد و نمی‌تواند تاثیری در حفظ ارزش دارایی داشته باشد.
بهره مرکب چیست؟
برای درک مفهوم بهره مرکب، به سراغ مثال قبل می‌رویم. اصل سرمایه شما ۱ میلیون تومان بود، حال شما این یک میلیون را در یک صندوق سهامی سرمایه‌گذاری می‌کنید. با توجه به عملکرد صندوق، پس از مدتی ۲۰۰ هزار تومان سود به اصل مبلغ افزوده می‌شود. اکنون اصل دارایی شما ۱میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است و سودهای بعدی تنها مشمول ۱ میلیون اولیه نمی‌شود، بلکه سود به مبلغ افزوده شده هم تعلق می‌گیرد. به همین دلیل به آن بهره مرکب یا بهره مضاعف می‌گویند.
پس شما در بهره مرکب، سود سرمایه اولیه را باز هم سرمایه‌گذاری می‌کنید. البته این روند ادامه دارد و در دوره‌های بعدی هم هر سودی کسب کنید، به اصل مبلغ اضافه می‌شود و مشمول بهره بعدی خواهد شد. بنابراین در طولانی مدت سرمایه اولیه شما به میزان زیادی افزایش پیدا می‌کند.
مولفه‌های مهم در بهره مرکب
با توجه به توضیحات قبل، می‌توانیم مولفه‌های مهم در بهره مرکب را «زمان» و «درآمد ثابت» بدانیم. شما برای افزایش سرمایه با استفاده از سود مرکب، باید صبور باشید و این مفهوم در طولانی‌مدت است که به ثمر می‌نشیند. همچنین برای استفاده از بهره مرکب به درآمد پایدار نیاز است، چراکه بهره مرکب در درآمدهای مقطعی تاثیر خود را نشان نمی‌دهد.
بدیهی است هر قدر دوره‌های پرداخت سود بیشتر باشد، تاثیر آن بر بهره مرکب ملموس‌تر است و مقدار سرمایه شما در نهایت بیشتر می‌شود. در واقع در محاسبه بهره مرکب، میزان یا درصد سود ثابت است، ولی چون اصل سرمایه بیشتر می‌شود، بهره هم افزایش می‌یابد و محاسبه سود حالت تصاعدی پیدا می‌کند.
فرمول محاسبه بهره مرکب
قطعا تا این لحظه نحوه محاسبه بهره مرکب را متوجه شده‌اید. اما دقت کنید که برای محاسبه آن در طولانی‌مدت و مبالغ بالا، حتما باید از فرمول خاصی استفاده شود تا نتیجه دقیق باشد. فرمول محاسبه بهره مرکب به شرح زیر است:
A = P (1+ (r/n)) nt
زمان ((دفعاتی که سود در طی سال مرکب می‌شود / نرخ سود سالیانه) + ۱) اصل سرمایه = بهره مرکب
- مبلغ کل = A
- اصل سرمایه = P
- نرخ سود سالیانه = r
- دفعاتی که سود در طی سال مرکب می‌شود = n
- زمان = nt
اما در این فرمول، اصل پول هم محاسبه شد، حال اگر بخواهیم اصل پول را جدا و فقط سود مرکب را محاسبه کنیم، فرمول به شکل زیر تغییر می‌کند:
A = P (1+ (r/n)) nt – P
همانطور که مشاهده می‌کنید، اصل سرمایه یا P در انتها کسر شد. به عبارتی برای به دست آوردن بهره مرکب و محاسبه سود حاصل از سرمایه‌گذاری، در انتها P یا مبلغ اصل سرمایه باید از فرمول کسر می‌شود.
همچنین نرم‌افزارهای مختلفی برای محاسبه بهره مرکب وجود دارند. شما می‌توانید با یک جستوجوی ساده به ابزارهای مختلف محاسبه بهره مرکب دسترسی پیدا کنید و بهره مرکب وجه خود را با استفاده از آنها محاسبه کنید.
مثال بهره مرکب
در ادامه همراه با چند مثال ساده، مفهوم بهره مرکب را بیشتر توضیح می‌دهیم.
فرض کنید شما سرمایه‌گذاری به مبلغ ۱۰ میلیون تومان با سود دوره‌ای ۱۰ درصدی انجام داده‌اید.
– سود دوره اول (برای ۱۰ میلیون) برابر است با ۱ میلیون تومان
– اصل دارایی پس از دوره اول مبلغ ۱۱ میلیون خواهد بود. (۱۱.۰۰۰.۰۰۰=۱.۰۰۰.۰۰۰+۱۰.۰۰۰.۰۰۰)
– سود دوره دوم (برای ۱۱ میلیون) برابر است با ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان
– اصل دارایی پس از دوره دوم مبلغ ۱۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود. (۱۲.۰۰۰.۰۰۰=۱.۱۰۰.۰۰۰+۱۱.۰۰۰.۰۰۰)
– این روند تا آخرین دوره ادامه خواهد داشت.
پس از دوره دوم به بعد، می‌توانید محاسبه سود مرکب را در سرمایه‌گذاری خود مشاهده کنید.
حال با مبالغ بالاتر بهره مرکب را محاسبه می‌کنیم. فرض کنید شما ۳۰۰ میلیون تومان در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اید.
– سود دوره اول (۵ درصد برای ۳۰۰ میلیون) برابر است با ۱۵ میلیون تومان
– اصل دارایی پس از دوره اول مبلغ ۳۱۵ میلیون خواهد بود. (۳۱۵.۰۰۰.۰۰۰=۱۵.۰۰۰.۰۰۰+۳۰۰.۰۰۰.۰۰۰)
– سود دوره دوم (برای ۳۱۵ میلیون) برابر است با ۱۵ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان
– اصل دارایی پس از دوره دوم مبلغ ۳۱۵ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان خواهد بود. (۳۱۵.۷۵۰.۰۰۰=۳۱۵.۰۰۰.۰۰۰+۱۵.۷۵۰۰.۰۰۰)
– و این روند ادامه خواهد داشت.
دقت کنید که در این مثال، در دوره دوم، سود شما ۱۵ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان بود. یعنی ۱۵ میلیون سود سرمایه اولیه و ۷۵۰ هزار تومان که سودِ سود شما یا همان بهره مرکب است.
همان طور که اشاره کردیم، بهره مرکب به زمان، صبر و درآمد پایدار نیاز دارد و در طولانی مدت سود خوبی را برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کند. همچنین طبق آن چه در مثال‌ها مشاهده کردید، کسب سود مرکب را می‌توان با سرمایه‌های کم و کوچک هم آغاز کرد و با کمی صبر و حوصله به میزان زیادی افزایش داد.
سود مرکب در بازار بورس
بهره مرکب در بازار بورس اهمیت فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کند. شما با پس‌انداز و انجام سپرده‌گذاری در بانک نمی‌توانید از مزایای سود مرکب بهره‌مند شوید. سیستم سوددهی نظام بانکی براساس این مفهوم نیست و اگرچه بانک‌ها طرح‌های مختلفی برای برخورداری از سود برای مشتریان خود فراهم می‌کنند اما به هر حال هیچ‌گاه بهره مرکب طبق فرمولی که آموزش داده شد، مشمول حساب‌های بانکی نمی‌شود.
بازار بورس و سهام گزینه‌ای بسیار خوب برای بهره‌مند شدن از بهره مرکب به شمار می‌آید. شما در این بازار می‌توانید به راحتی سود حاصل از سرمایه اولیه را سرمایه‌گذاری و از سودِ سود پول‌تان نیز استفاده کنید.
با وجود این که در بازار بورس محدودیت نوسان قیمت ۵ و سه درصدی وجود دارد، باز هم بهره مرکب می‌تواند افراد را به سود بسیار خوبی از این بازار برساند. حتی اگر با سرمایه‌های کم و کوچک فعالیت خود را آغاز کنید.
با یک مثال ساده بهره مرکب در بازار بورس را بیشتر توضیح می‌دهیم. فرض کنید سهمی که خریداری کرده‌اید با توجه به محدودیت نوسان قیمت هر روز ۵ درصد سود کند، مبلغ اولیه‌ای که پس‌انداز کرده‌اید هم ۱۰۰ میلیون تومان است. در این صورت در روز اول شما ۵ میلیون تومان سود می‌کنید.
پس سرمایه شما در پایان روز ۱۰۵ میلیون تومان است. فرض کنید در روز دوم هم سهمی که خریدارای کرده‌اید، ۵ درصد رشد داشته باشد این‌بار سود شما نه ۵ میلیون تومان بلکه ۵،۲۵۰،۰۰۰ است و سود سود پول شما نیز محاسبه می‌شود.
حال با استفاده از فرمول بهره مرکب، سرمایه شما را بعد از ۱۰ روز کاری محاسبه می‌کنیم. البته با این فرض که آن سهم روزی ۵ درصد سود داشته باشد. فرمول ما به شکل زیر است:
A= 100,000,000× (۱+۰.۰۵) ۱۰ = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰× ۱.۶۲ = ۱۶۲,۰۰۰,۰۰۰
یعنی در پایان ۱۰ روز کاری، سرمایه اولیه شما ۶۲ درصد رشد داشته است، که نشان از اهمیت مفهوم بهره مرکب در بازار سرمایه دارد. بهره مرکب در صورتی که نگاهی طولانی مدت به بورس داشته باشید و در سرمایه‌گذاری صبر پیشه کنید، می‌تواند سرمایه اولیه شما را به میزان زیادی افزایش دهد.
با استفاده از مفهوم سود مرکب در بازار بورس، شما می‌توانید سهم‌هایی که سود نه چندان زیاد اما مطمئنی دارند را انتخاب کنید و در طولانی مدت سود حاصل از سرمایه‌گذاری خود را به میزان زیادی افزایش دهید.
بهره مرکب در صندوق‌های سرمایه‌گذاری
بهره مرکب در صندوق های سرمایه گذاری هم اهمیت بالایی دارد. همان طور که اشاره کردیم، سود مرکب یعنی اختصاص دادن سود سرمایه‌گذاری‌های گذشته، به سرمایه‌گذاری مجدد. صندوق‌ها دارایی خود را در موارد مختلفی سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود این سرمایه‌گذاری، در ارزش واحدهای آنها اثر می‌گذارد. بنابراین با سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها نیز به سود مرکب دست خواهید یافت.
در مورد صندوق‌هایی که پرداخت سود نقدی دارند، انتخاب با شما است که سود دوره‌ای را به سرمایه‌گذاری مجدد اختصاص دهید یا خیر. اگر این سود را دوباره وارد چرخه سرمایه‌گذاری کنید، بهره مرکب به دست خواهید آورد. برای مثال در مورد صندوق زمرد آگاه که یک صندوق سهامی و با پرداخت سود نقدی است، امکان Reinvest وجود دارد؛ یعنی سرمایه‌گذار هم می‌تواند سود به دست آمده را نقدا دریافت کند و هم می‌تواند با تکمیل یک فرم مشخص، درخواست کند واحدهای سرمایه‌گذاری جدیدی از محل مطالبات به نام او صادر شود. اطلاعات بیشتر را می‌توانید در این لینک مشاهده کنید.
سخن آخر
در این مطلب به شما گفتیم که بهره مرکب چیست و سعی کردیم با چند مثال ساده این مفهوم را بیشتر توضیح دهیم. بهره مرکب، سود سود پول شما است که مفهومی مهم در سرمایه گذاری در بورس محسوب می‌شود. در بهره مرکب، سود سرمایه اولیه مجددا سرمایه‌گذاری می‌شود و در این فرآیند به سود پول هم، سود تعلق می‌گیرد. پس هر چقدر زودتر با مفهوم بهره مرکب آشنا شوید و از آن در فرایند سرمایه‌گذاری استفاده کنید، به همان میزان سرمایه اولیه شما بیشتر می‌شود. البته افزایش سرمایه از طریق بهره مرکب فرآیندی طولانی مدت است و باید برای کسب سود از این طریق صبور باشید.
بررسی حجم معاملات سهم در بورس و دلیل اهمیت آن
در تعریف حجم معاملات سهم در بورس، آن تعداد از اوراق بهاداری که بین خریداران و فروشندگان طی زمانی مشخص رد و بدل می‌شود را حجم معاملات می‌نامیم. این مدت زمان معمولا یک روز معاملاتی است که از شروع به کار بازار بورس تا پایان زمان معاملات محاسبه می‌شود؛ اما، گاهی حتی بازه زمانی یک هفته‌ای یا چند ماهه نیز برای محاسبه این عدد در نظر گرفته می‌شود.
نمودار حجم معاملات روند سهم یا بازار را نشان می‌دهد؛ مسئله‌ای که بررسی آن در تشخیص الگو به تحلیلگران کمک می‌کند تا بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. این مفهوم تنها برای یک سهم قابل بررسی نیست؛ بلکه برای یک صنعت خاص و یا حتی کل بازار بورس یا فرابورس مورد بررسی قرار می‌گیرد.
محاسبه حجم معاملات در بورس
حجم معاملات سهم، با تکمیل هر معامله بین فروشنده و خریدار تغییر می‌کند. درست زمانی که خریدار در حجم و قیمت ارائه شده توسط فروشنده با او به توافق برسد، یک معامله به لیست معاملات انجام شده اضافه می‌شود و حجم معاملات را افزایش می‌دهد. به همین ترتیب، اگر طی روز معاملاتی 50 معامله انجام شود، حجم معاملات سهم در آن روز معاملاتی 50 خواهد بود. عددی که در پایان روز معاملاتی برای حجم معاملات یک نماد ذکر می‌شود، اهمیت بسیاری برای سرمایه‌گذاران دارد. مقدار حجم معاملات می‌تواند از عوامل مهم در تصمیم‌گیری افراد برای آینده سرمایه‌گذاری آنها به حساب آید.
برای دیدن نمودار حجم معاملات کافیست تا به سایت رسمی مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه کنید. در این سایت، با جستوجوی نام نماد شرکت مورد نظر حجم معاملات انجام شده در یک شرکت طی زمان مشخص نمایش داده می‌شود.
اهمیت حجم معاملات در بورس
حجم معاملات تنها در خصوص سهام موجود در بازار بورس ایران دارای اهمیت نیست. در اکثر بازارهای مالی دنیا حجم معاملات مورد پیگیری سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. به همین دلیل نیز، این اطلاعات در ساعاتی مشخص از روز معاملاتی در اختیار افراد قرار می‌گیرد. گزارشات حجم معاملاتی که چند مرتبه در روز اعلام می‌شوند معمولا تخمینی از حجم معاملات کلی یک روز است. معمولا در پایان ساعت معاملاتی بازار حجم معاملاتی گزارش می‌شود که این عدد نیز به شکل تخمینی محاسبه می‌شود. در نهایت، عدد دقیق و نهایی در روز کاری بعد گزارش می‌شود. این عدد یکی از مبناهای انتخاب نمادها یا صنعتی خاص برای سرمایه‌گذاری و یا خروج از معاملات است.
به دلیل اهمیت حجم معاملات اندیکاتوری به نام Volume ایجاد شده است که استفاده از آن در تحلیل تکنیکال بازار بسیار کاربردی و با اهمیت است. تغییرات این اندیکاتور اطلاعات با کیفیتی را در اختیار سرمایه‌گذاران تکنیکالی می‌گذارد.
رابطه حجم معاملات و قیمت سهم
به خاطر داشته باشید که، حجم معاملات سهام بر قیمت معاملات ارجحیت دارد. با این حال، این دو مفهوم با یکدیگر مرتبط هستند. همانطور که عنوان کردیم، تغییر حجم معاملات اطلاعات خوبی در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد؛ اما افزایش یا کاهش حجم معاملات سهم در بورس چه معنی دارد؟ برخی از معامله‌گران تصور می‌کنند که افزایش حجم معاملات زمان مناسب برای فروش سهم را نشان می‌دهد. این اشتباهی بزرگ است که بخصوص در معامله‌گران تازه وارد بازار دیده می‌شود. در این زمینه، باید به نمودار قیمت سهم در کنار نمودار حجم معاملات توجه کرد. این بررسی از آنجا اهمیت دارد که گاهی حجم معاملات با افزایش قیمت کم می‌شود. این یک نشانه است؛ نشانه‌ای برای این که حرکت صعودی به سود منجر نمی‌شود.
از طرفی اگر حجم معاملات و قیمت سهم در یک زمان افزایش پیدا کنند، احتمالا ارزش سهام شرکت منتظر تغییراتی مثبت است. معامله‌گران با تجربه و متخصصان بازار سرمایه این نشانه‌ها را به خوبی می‌شناسند و برای ورود به موقعیت معاملاتی جدید و یا تغییر آن از این نشانه‌ها استفاده می‌کنند. البته، اگر در حالی که قیمت در سطح پایینی قرار دارد، حجم معاملات افزایش پیدا کند، نشانه مثبتی مبنی بر افزایش ارزش سهم در آینده خواهد بود. با این توصیف، دور از ذهن نیست که خرید سهمی با این ویژگی در آینده سود خوبی نصیب سرمایه‌گذار خواهد کرد. بنابراین، در بررسی حجم معاملات سهم، نمودار قیمت در همان بازه زمانی می‌تواند حاوی نشانه‌های مثبتی برای معامله‌گر باشد.
بازه زمانی در بررسی نمودار حجم معاملات
بازه زمانی در بررسی نمودار حجم معاملات اهمیت بسیاری دارد. گاهی برخی از معامله‌گران با اینکه این مسئله را می‌دانند، اما دچار اشتباه می‌شوند. آنها در کنار بررسی نمودار حجم معاملات بازه زمانی مشخص نمی‌کنند. برخی دیگر، بازه را در نظر می‌گیرند؛ اما این بازه را بسیار طولانی مثلا یک سال یا حتی بیشتر در نظر می‌گیرند.
از آنجا که تغییر حجم معاملات سهم در اکثر موارد ناگهانی رخ می‌دهد، برای تاثیر بیشتر در تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش تنها می‌توان در بازه یک روزه یا یک هفته روی این نمودارها حساب کرد؛ زیرا، ممکن است طی گذشت یک روز، حجم معاملات به طرز ناباوری تغییر کند. این تغییر می‌تواند مثبت یا منفی باشد.
حجم معاملات سهم حاوی چه اطلاعاتی است؟
حجم معاملات اطلاعاتی از روند فعالیت بازار و نقدینگی موجود در آن را در اختیار فعالان بازار قرار می‌دهد. حجم معاملات بالا برای سهام یک شرکت نشان‌دهنده نقدشوندگی بیشتر یا انجام سریعتر سفارش خرید یا فروش و امکان ارتباط گرفتن راحت خریدار و فروشنده است. از طرفی، درست در زمانی که سرمایه‌گذاران ذهنیتی از شیوه حرکت بازار و شکل فعالیت در آن ندارند یا به اصطلاح نسبت به سرمایه‌گذاری خود مردد هستند، حجم معاملات گزینه‌های پیش رو را برای تصمیم‌گیری آنها افزایش می‌دهد.
نقدشوندگی سهام و حجم معاملات در بورس
حجم معاملات بالا برای یک سهم نشانه مثبتی برای آن است، که به معنی میزان استقبال از سهم نیز تفسیر می‌شود. البته، استقبال می‌تواند به معنی منفی یا مثبت در این بحث بررسی شود. معمولا حجم معاملات بالا گزینه‌ای مثبت برای سهم و نشان از استقبال زیاد از آن است.
گاهی درست در زمانی که نیاز به فروش سهام موجود در پرتفوی خود را دارید، با ثبت درخواست فروش در سامانه معاملاتی متوجه می‌شوید که حجم معاملات در سهم آنقدر کم است که احتمالا هیچ خریداری برای سهم شما وجود نداشته باشد. اینجاست که اهمیت نقدشوندگی سهام بیش از پیش می‌شود. به این ترتیب، پیش از خرید سهمی خاص باید توجه کنید که سهمی با نقدشوندگی پایین، گزینه مناسبی برای خرید به شمار نمی‌رود. البته، در بحث نقدشوندگی، تاثیر حجم مبنا بر حجم معاملات سهام فعال در بازار بورس نیز باید بررسی شود. گاهی درست در زمانی که سهم به عدد حجم مبنا می‌رسد، اگر معامله‌گران از خرید و فروش سهام دست بر‌دارند، نقدشوندگی سهم دچار مشکل می‌شود.
حجم معاملات سهم و اندیکاتورهای مربوط به آن
همانطور که می‌دانید، با توجه به این که هر اندیکاتور از فرمول‌های متفاوت و مخصوص خود استفاده می‌کند، سرمایه‌گذار باید مناسب با اهداف خود در بازار، مناسب‌ترین اندیکاتور را انتخاب نماید. استفاده از اندیکاتور مناسب می‌تواند پروسه تصمیم‌گیری در انتخاب سهم را آسان نماید. اندیکاتور یا شاخص حجم تعادلی و جریان پول چایکین از ساده‌ترین و در عین حال کاراترین اندیکاتورهای مرتبط با حجم معاملات سهام هستند.
استفاده از اندیکاتورهای مرتبط با حجم معاملات می‌تواند مسائل فراوانی را روشن و به همین ترتیب، به معامله‌گر برای دریافت سیگنال‌های مفید کمک کرده و در تصمیم‌گیری‌های او نقش موثری داشته باشد .
استفاده از حجم معاملات برای تشخیص روند بازار
این نکته که حجم معاملات باید روند معاملات را تایید کند را می‌توان مهمترین کاربرد حجم معاملات در تحلیل سهام برشمرد. تمایل خریداران به خرید بیشتر سهم یا بالعکس تمایل فروشندگان به عرضه سهام خود، با حجم معاملات سنگین سهم همراه است. این مسئله نیز با روند حرکتی سهم در ارتباط است. روند قیمتی صعودی سهم برای ادامه یافتن نیاز دارد تا حجم معاملات در روزهای مثبت سنگین و سنگین‌تر شود. در طرف دیگر، ادامه روند نزولی در سهم تا زمان سنگین بودن حجم معاملات در جهت منفی ادامه پیدا می‌کند.
بررسی الگوهای حجم معاملات سهم طی زمان، دور نگاهی از نقاط قوت یا ضعف بخشی چه مولفه‌های روی بورس اثر دارد؟ از بازار بورس یا کل آن به سرمایه‌گذاران ارائه می‌کند. به این ترتیب، می‌توان ادعا کرد که حجم معاملات سهم در مقایسه با دیگر مفاهیم با اهمیت در تحلیل تکنیکال بازار بورس، نقش برجسته‌تری دارد. اما چطور از حجم معاملات سیگنال برگشت روند بازار بگیریم؟
پس از بررسی حجم معاملات در بورس برای دستیابی به بهترین نتیجه باید چندین مولفه دیگر را بررسی کنید. بررسی مولفه‌های تاثیرگذار در روند بازار، به شناسایی نقاط قوت یا ضعف روند کمک می‌کند. این مسئله از آن‌جایی برای سرمایه‌گذار اهمیت دارد که شرکت در حرکات قوی بازار و دوری از حرکات ضعیف برای سرمایه‌گذاری توصیه می‌شود. حقیقت این است که، کاهش قیمت یا حتی افزایش آن به هنگام کاهش حجم معاملات سهم، سیگنال مناسب و قوی نیست.
در یک بازار صعودی یا نزولی، حرکاتی که عموما تند و شدید در قیمت‌ها رخ می‌دهند و افزایش شدید حجم معاملات سهم را با خود به همراه دارند، سیگنال برجسته پایان یک روند در بازار بورس محسوب می‌شوند. البته، این حرکات را با عنوان حرکات خستگی می‌شناسیم.
کاهش قیمت در ساعات انتهای روز معاملاتی بسیاری از سرمایه‌گذاران را تحت تاثیر قرار داده و فشار فروش را بیشتر می‌کند. نتیجه این امر، نیز افزایش حجم معاملات سهم خواهد بود.
در حالت دیگر، بعد از حرکت دراز مدت قیمت به سمت بالا یا پایین، اگر قیمت شروع به تغییرات کوچک اما با حجم معاملات سنگین کند، این موقعیت را می‌توان سیگنال برگشت روند به شمار آورد. در این حالت، احتمالا تغییر روند در حال انجام است و مسیر قیمت قابلیت تغییر دارد.
یکی دیگر از راه‌های استفاده از حجم معاملات در این زمینه بررسی تاریخچه اندیکاتور حجم معاملات از گذشته تا به امروز است. با این وجود، همواره استفاده از اطلاعات به‌روز، تحلیل کارا و صحیح‌تری تولید می‌کند. علاوه بر این، بررسی اطلاعات بسیار قدیمی مربوط به حجم معاملات سهم امکان ایجاد اشتباه در تحلیلتان را به وجود خواهد آورد.
ارتباط میان حجم معاملات در بورس و ورود و خروج پول هوشمند
ورود و خروج پول هوشمند از مفاهیم کاربردی و مورد استفاده افراد فعال در بازار سرمایه است که بررسی آن در معاملات اهمیت دارد. افزایش یا کاهش عدد حجم معاملات در بورس با ورود یا خروج نقدینگی در ارتباط است. هر افزایش حجمی در معاملات یک سهم نشانه اتفاقی مثبت در روند آینده سهم نیست. در حقیقت، بررسی رابطه میان ورود و خروج پول هوشمند و حجم معاملات سهم را نمی‌توان به سادگی تشخیص داد. زمانی که در حجم معاملات افزایش ناگهانی مشاهده می‌شود، نتیجه تحلیل آن به معنای خروج نقدینگی و یا به معنای ورود آن است. پس، چطور باید با تغییر این شاخص ورود یا خروج پول هوشمند را تشخیص داد؟ به این منظور، ابتدا باید بررسی کرد که این میزان افزایش حجم در جهت قوت بخشیدن به خرید سهام بوده است یا به فروش آن. پس از بررسی این موضوع تعداد خریدار و فروشنده پا به میان می‌گذارد.
چنانچه حجم معاملات یک سهم بالا و تعداد خریداران کم باشد، احتمالا این سهم ورود پول هوشمند را تجربه کرده است. البته ناگفته نماند که زمان ورود پول هوشمند، قیمت روز سهم باید مثبت باشد. اما اگر حجم معاملات زیاد و تعداد فروشندگان کم باشد، احتمالا با خروج پول هوشمند مواجه هستیم. قیمت روز سهم در این حالت باید در بازه منفی قرار داشته باشد.
برای تشخیص ورود و خروج پول هوشمند با بررسی حجم معاملات، نیاز به بررسی تمام بازار نخواهید داشت. با فیلترنویسی می‌توانید سهم‌ها را غربال کنید و نقش مولفه‌های مورد نظر را در نتایج به دست آمده بررسی کنید. برای مثال؛ با فیلتر حجم معاملات به راحتی می‌توانید مولفه حجم معاملات را در سهم‌ها بررسی کنید و آن سهم‌هایی را که افزایش حجم داشته‌اند، از فیلتر تحویل بگیرید. با استفاده از ابزارهای امروزی طی زمان کمتر می‌توانید فرصت‌های معاملاتی مطلوب برای سرمایه‌گذاری را پیدا کنید.
سخن پایانی
حجم معاملات سهم در بورس فاکتور بسیار مهمی است که می‌توان با تحلیل و بررسی آن به نتایج مهمی دست یافت. حجم معاملات سهم در تشخیص حرکت یا جنبش سهم‌ها و روند حرکت بازار به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند. این شاخص می‌تواند نشانه خوبی برای تشخیص احتمال سودآوری سرمایه‌گذاری در بازار یا در سهمی خاص برای سرمایه‌گذاران باشد. به این ترتیب، سرمایه‌گذار می‌تواند تصمیم بگیرد تا سهام خود را به فروش رسانده و یا آن را نگه دارد. در حقیقت، حجم معاملات در دسته ابزارهای مهم و کاربردی برای مطالعه و بررسی روند بازار قرار می‌گیرد.
با این حال که، استفاده از حجم معاملات سهم در بازار بورس در تصمیم‌گیری بسیار تاثیرگذار است، اما نباید در کنار مشاهده و بررسی آن به دیگر مولفه‌ها مثل قیمت و تاثیرات آن بی توجه باشیم.
سوالات متداول
آیا حجم معاملات بر نقدشوندگی سهام تاثیرگذار است؟
بله. حجم معاملات و نقدشوندگی دو مفهوم مرتبط با یکدیگر محسوب می‌شوند.
برای استفاده از اطلاعات مربوط به حجم معاملات سهم باید اطلاعات قدیمی را بررسی کنیم؟
در این زمینه اطلاعات جدیدتر مفیدتر خواهد بود. بررسی اطلاعات بسیار قدیمی نتیجه تحلیل را دچار خطا می‌کند.
کارگزاری هوشمند رابین
کارگزاری فارابی
این مقاله به کوشش زهرا هادی زاده و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
اصلاح بورس تا کجا ادامه دارد؟
شاخص بازار سرمایه در پایان معاملات روز گذشته رشد ۰.۲۲ درصدی را پشت سر گذاشت و به سطح ۱.۵۳۷ میلیون واحدی رسید. شاخص کل هم‌وزن همانند شاخص کل بورس در مدار مثبت به کار خود پایان داد و رشد اندک ۰.۰۸ درصدی را تجربه کرد. با وجود رشد بازار امروزبورس چگونه خواهد بود؟
از ابتدای سال تا کنون رشد خوب و متوازنی را شاهد بودیم به طوری که صعود سهم‌های بزرگ، شاخص هم زنی و داخلی اتفاق افتاد البته که چندین صنعت از صعود جا ماندند، اما کلیت بازار رشد خوبی داشت تا اینکه شاخص به یک میلیون و ششصد واحد رسید بنابراین باید انتظار داشته باشیم که وقتی شاخص به این حد می‌رسد شروع به اصلاح می‌کند و ارزش معاملات کم می‌شود همچنین خروج پول را شاهد خواهیم بود، این اتفاقات طبیعی است و به نوعی انتظار چنین رویکردی را داشتیم، از روزی که شاخص کل نتوانست از مقامت یک میلیون و ششصدهزار واحد عبور کند روند نزولی از سر گرفته شد به طوریکه نوسانات نزولی را طی روزهای اخیر شاهد بودیم. نوسانات اخیر بیانگر این است که بازار نیاز به اصلاحات زمانی دارد البته بعید است که شاخص به زیر یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد برسد، چون در حال حاضر حمایت خوبی از بازار شکل گرفته، به نظر می‌رسد بازار فردا نیز کم حجم و کم نوسان باشد مگر اینکه تک سهم‌ها مورد نظر سهامداران قرار بگیرند البته که تاثیر زیادی بر شاخص نخواهند داشت قطعا بازار فردا و ارزش معاملات پایینی را خواهیم دید. شاید با تثبیت قیمت دلار بازار جایگاه خود بازیابد و شروع به صعود مجدد کند.
کلیت بازار مثبت است و در بازه زمانی میان مدت و بلند مدت مثبت و مناسب دیده می‌شود ، اما در کوتاه مدت نیاز به اصلاح دارد و باید زمان دهیم تا معاملات فعلا در همین مقطع انجام شود تا ببینید در آینده سطح پیش‌بینی برای رشد چه میزان خواهد بود.فاکتور‌های اقتصادی که کنار هم میگذاریم، چندین مولفه و پتانسیل صعودی همچنین پتانسیل‌های ریسک پذیر را می‌بینیم، دولت انتشار اوراق را از سر گرفته است و ممکن است این انتشار اوراق نرخ بازدهی اوراق دولتی را افزایش دهد، عرضه اوراق زیاد شود و بازدهی هم بالا رود، این بازدهی که اوراق ایجاد می‌کند باعث می‌شود پول از بازارهای مختلف سرمایه گردش پیدا کند یعنی ممکن است نرخ بهره تاثیرگذار باشد.از طرفی وضعیت تورمی کشور به گونه‌ای است که روزانه شاهد افزایش قیمت تمام شده کالا‌ها در صنایع مختلف هستیم، گروه لاستیک، لبنیات، روغنی‌ه ا و . افزایش نرخ گرفتند و ما می‌دانیم که این گرانی با توجه به تورمی که وجود دارد ابتدای راه است و قطعا اثرات شدیدتری در اقتصاد خواهد داشت، هم اکنون افزایش حقوق و دستمزد را می‌بینیم که از ابتدای سال انجام شده و همه این پارامتر‌ها در تورم انتظاری تاثیر دارد، بنابراین در آینده نه چندان دور این تورم در بازار سرمایه تاثیرگذار است و صنایع مجددا با نرخ تورم شاهد رشد قیمت خواهند بود، سودآوری شرکت‌ها ریالی است و مقداری رشدی دیده نمی‌شود و فقط بخاطر تورم این اتفاق می‌افتد، اما چه بخواهیم چه نخواهیم بر بازار سرمایه مایه تاثیرگذار است، وقتی نرخ دلار به بالای ۳۰ هزار تومان صعود می‌کند قطعا بورس هم واکنش نشان می‌دهد، اما به طور کلی به جز تورم موضوع ریسک آوری دیگری برای بازار نیست، شاید برجام به صورت مقطعی تاثیر گذار باشد، اما کوتاه مدت است.
برای خواندن مصاحبه با کارشناسان روی گفتگو و مصاحبه کلیلک کنید.
گزارشات روزانه‌ی بازار سرمایه در گزارش روز بخوانید.
بایدها و نبایدهای سرمایه‌گذاری چیست؟ آموزش بورس را در مقالات آموزشی بخوانید
توصیه به سهامداری بلندمدت در بورس/ سهامداران تحت تاثیر نوسانات روزانه قرار نگیرند
اکرم فیض‌یاب قلعه جوقی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در خصوص شرایط بازار سرمایه گفت: در حالی از مرداد سال 99 تا کنون شرایط بورس در روندی منفی قرار دارد که به نوعی می‌توان گفت بازار سرمایه جا مانده از تورم است.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: با این حال افزایش تورم به تنهایی نمی‌تواند دلیلی برای رشد این بازار باشد و باید سایر مولفه‌ها را در کنار تورم در راستای تحلیل این بازار بررسی کرد.
وی همچنین با اشاره به تحولات سیاسی در حوزه برجام اذعان داشت: موضوع برجام و موارد مرتبط با آن نیز یکی از ریسک‌های بازار سرمایه است که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر سودآوری شرکت‌ها اثرگذار است و از این منظر نیز می‌توان گفت بازار سرمایه به نوعی به عدم قطعیتی در برجام نگاه می‌کند که همین مولفه نیز موجب شده تا این بازار به مدار متعادل و صعودی واکنش کمتری نشان دهد.
فیض‌یاب قلعه جوقی اذعان داشت: از سوی دیگر متاسفانه طی سال‌های گذشته بجای هدایت نقدینگی و سرمایه‌گذارن به روش غیرمستقیم سرمایه‌گذاری در بورس، بیشتر معامله‌گران به صورت مستقیم در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری کرده و در حال دادوستد سهام هستند و این مولفه نیز موجب شده در کنار سایر عوامل، با هیجان بیشتری دادوستدها در بورس انجام شود و این عامل نیز اثر منفی خود را بر بازار سرمایه داشته باشد.
وی در پیش‌بینی وضعیت بازرا سرمایه در روزها و هفته‌های پیش‌رو نیز گفت: تا مادامی که این عدم قطعیت‌ها و عوامل مورد اشاره در بازار سرمایه سایه انداخته باشد، نمی‌تواند منتظر بهبود روند معاملات بود، هر چند که با وجود این شرایط در بلندمدت سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه بیش از هر بازار دیگری سود و نفع را نصیب سهامداران کرده است. از این رو اگر سهامداران با مطالعه اقدام به خرید سهام و چینش پرتفوی خود کرده‌اند، نباید تحت تاثیر نوسانات روزانه بازار سرمایه قرار گیرند.
راز ماندگاری در بازار سهام چیست؟/ دو مولفه صبر و شناخت
در ادامه گزارش قبل در این گزارش نیز یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه به پرسش «دنیای بورس» پاسخ داد. مهدی ساسانی از کارشناسان بازار سرمایه موارد مختلفی را مطرح می‌کند که دو محور اصلی «شناخت» و «صبر» را شامل می‌شود. در این میان نکات جالبی در خصوص موج‌سواری نیز از سوی ساسانی مطرح شده است.
دنیای بورس: در ادامه نظر کارشناس بازار سرمایه در خصوص راز ماندگاری طولانی‌مدت در سهام ارائه شده است.
مهدی ساسانی، کارشناس بازار سرمایه
راز اصلی ماندگاری در بورس شناخت دقیق و واقعی بازار سهام است؛ فعالان قدیمی بورس که سال‌های طولانی است در این بازار فعالیت دارند، به دلیل شناخت دقیق و اطلاعات کاملی که از شرکت‌های فعال در بورس دارند، موفق شده‌اند که سال‌های زیادی در این بازار فعالیت داشته باشند.
در گام دوم باید به «صبر» اشاره کرد. اگر قرار چه مولفه‌های روی بورس اثر دارد؟ بود فعالان واقعی بازار سهام با هر فراز و نشیبی، کم بیاورند و از بازار خارج شوند، قطعا خیلی وقت پیش از بازار رفته بودند و دیگر عنوان قدیمی بازار را یدک نمی‌کشیدند. در واقع این گروه از فعالان سرد و گرم بورس را چشیده‌اند و چنین روزهایی را به دفعات در عمر خود تجربه کرده‌اند.
نوسان ذات اصلی بورس را تشکیل می‌دهد. هر صعودی یک اصلاح هر ریزشی یک رشد را به دنبال خواهد داشت. چنانچه معامله‌گران در سهام بنیادی وارد شده باشند و این قبیل سهام با پتانسیل بالا را خریداری کرده باشند، قطعا آینده مناسبی در انتظار آنهاست.
البته باید عنوان کرد که موج‌سواری نیز گزینه مناسبی است، ولی به شرط آنکه توانایی لازم در این زمینه وجود داشته باشد. ولی چنانچه سرمایه‌گذاران از نحوه صحیح موج‌سواری اطلاعاتی ندارند و با علم به آگاهی از اصلاح‌های کوتاه‌مدت، باید رفتار «صبر» را در پیش گیرند. تنها با صبر و عدم تمایل به فروش و خارج شدن از بازار است که می‌توان زیان‌های احتمالی را جبران کرد. در واقع باید این زیان شناسایی شده و جبران شود و تنها راه جبران آن نیز از خود بازار سهام است. در واقع چنانچه به‌طور مثال 30درصد زیان یک سهامدار متحمل شده باشد، برای جبران این موضوع و خارج کردن نقدینگی به بازاری دیگر مانند بانک، یک سال زمان باید صرف شود تا این میزان زیان جبران شود. اما می‌تواند با تغییر استراتژی و ورود به سهمی دیگر با پتانسیل بالا، این میزان زیان را در مدت کوتاهی جبران کند.
تحلیل ایمان مقدسیان را درباره این موضوع بخوانید (لینک مطلب)
تحلیل محسن احمدی را درباره این موضوع بخوانید (لینک مطلب)
تحلیل شروین شهریاری را درباره این موضوع بخوانید (لینک مطلب)
تحلیل پشوتن مشهوری‌نژاد را درباره این موضوع بخوانید (لینک مطلب)
تحلیل محمد گرجی‌آرا را درباره این موضوع بخوانید (لینک مطلب)
تحلیل ولی نادی قمی را درباره این موضوع بخوانید (لینک مطلب)
دیدگاه شما