تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت

از شایعه فساد تا تلاش برای حفظ کرسی/ پشت پرده اتهامات علیه اتاق بازرگانی چیست؟

نایب رییس اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به شایعه برداشتن محدودیت دو دوره‌ای ریاست اتاق‌ها مطرح کرد که آئین‌نامه اجرایی اتاق‌ها هیچ تغییری نکرده و هیئت رئیسه اتاق ایران موافق تغییر آیین‌نامه هیئت نمایندگان تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت نیست.

به گزارش جلال شرق ، حسین سلاح ورزی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به تغییرات آیین‌نامه اجرایی قانون اتاق‌های بازرگانی گفت: به موجب بند (ه) ماده ۱۶ قانون اتاق بازرگانی، صنایع ‌ومعادن و کشاورزی ایران، تهیه، پیشنهاد و اصلاحات بعدی آیین نامه های اجرایی این قانون از جمله وظایف هیئت نمایندگان اتاق ایران است که باید توسط این رکن تهیه و به شورای عالی نظارت پیشنهاد شود. بنابراین اساسا موضوع برداشتن محدودیت ریاست دو دوره‌ای توسط هیئت رئیسه اتاق ایران کاملا کذب و در ادامه سناریوی تخریب این نهاد قانونی است.

نایب رییس اتاق بازرگانی ادامه داد: تهیه و اصلاح پیش نویس آیین نامه ها از طریق کارگروهی منتخب از اعضا هیئت نمایندگان صورت می گیرد که در صورت تصویب در صحن هیئت نمایندگان برای شورای عالی نظارت ارسال می‌شود. این رویه قانونی پابرجاست و هیئت رئیسه اتاق ایران نیز نه تنها به آن پایبند است که مخالف تغییرات پی در پی در آیین نامه ای است که هنوز یک دوره از تصویب آن نگذشته است. همه به خوبی می‌دانیم و می‌بینیم که این روزها از هر مستمسک و سوژه بی ربط و حتی مضحک استفاده می‌شود و سعی دارند با انتساب اتهامات ناروا از فساد و گم شدن پول‌ها گرفته تا تقصیر تغییرات اقلیمی و تهدیدات امنیتی را به سمت هیئت رئیسه اتاق بازرگانی ایران نشانه بروند و با تخریب به زعم خود آنها را خسته و ناچار به کناره گیری کند.

سلاح‌ورزی در خصوص تاریخچه تغییرات آیین‌نامه گفت: در حقیقت آخرین بار اصلاحات در “آیین نامه تشکیل و نحوه فعالیت هیئت نمایندگان اتاق ایران و اتاق های شهرستان” بر اساس روال قانونی در هیئت نمایندگان تهیه شده و در جلسه مورخه ۳۱ شهریور ۱۳۹۸ شورای عالی نظارت به تصویب رسیده و از آن تاریخ تا کنون هیچ تغییری در آن به وجود نیامده است. به موجب تبصره ذیل ماده شش این آیین نامه، اعضای هیئت نمایندگان نمی توانند بیش از دو دوره عهده دار سمت ریاست اتاق ایران تهران و شهرستانها شوند.

نایب رئیس اتاق ایران اظهار کرد: در حالی که فقط حدود پنج ماه دیگر انتخابات اتاق های سراسر کشور برگزار می‌شود، نظرات گوناگونی پیرامون آیین نامه هیئت نمایندگان و انتخابات آتی مطرح می‌شود. برخی معتقدند با توجه به اینکه هنوز سه سال از آخرین اصلاحات آیین‌نامه مربوطه نگذشته است لذا تغییرات مکرر و متعدد ضرورت نداشته و بایسته تر و شایسته تر این است که کماکان تا زمانی که هیئت نمایندگان اتاق ایران به جمع بندی کامل و دقیقی در مورد ضرورت اصلاح در آیین نامه مذکور نرسیده اند، لزومی به تغییر و اصلاح آن نیست و قاعدتاً بند مربوط به محدودیت بیش از دو دوره ریاست اتاق ایران و شهرستان ها موضوع تبصره ذیل ماده ۶ آیین نامه مذکور، کماکان به قوت خود باقی است و تغییری نخواهد کرد.

وی در ادامه گفت: گروهی دیگر از جاماندگان و منتقدان انتخابات دوره قبل اتاق بازرگانی تهران، بعد از نتیجه نگرفتن از طرح دعاوی و شکایات متعدد در محاکم دادگستری و ناامیدی و ناکامی از قانون نویسی جدید برای اتاق، حالا علاقمندند با جو سازی و تحت تاثیر قرار دادن اعضای شورای عالی نظارت، شاید مسیری جدید و کوتاه‌تری برای دستیابی به خواسته‌های خود از طریق تدوین آیین نامه های جدید بدست آورند که با توجه به نص صریح قانون و مسیر تعیین شده در قانون اتاق بازرگانی این موضوع چندان ممکن و میسر به نظر نمی رسد.

نایب رئیس اتاق ایران با اشاره به دیدگاه برخی از اعضای هیئت نمایندگان اظهار کرد: تعداد دیگری هم از اعضای هیئت نمایندگان با استناد به استدلال‌های حقوقی بر این باورند چون در متن قانون محدودیتی برای طول مدت ریاست بر اتاق‌ها و کاندیداتوری برای این سمت آورده نشده، قاعدتاً آیین‌نامه اجرایی نمی‌تواند فراتر از قانون عمل کند. بنابراین چنین محدودیتی باعث سلب حقوق اعضا می شود به همین خاطر در طول ۶-۷سال گذشته این ایراد را وارد کرده و تقاضای حذف این محدودیت را از آیین نامه داشته اند.

سلاح‌ورزی تاکید کرد: واقعیت ماجرا این است که نه تنها هیچ طرح یا پروژه‌ای از سمت هیات رئیسه اتاق برای حذف تبصره ذیل ماده ۶ آیین نامه یا برداشتن محدودیت دو دوره ای وجود خارجی ندارد، بلکه اکثریت هیئت رئیسه اتاق بر این باورند که مادامی که که هیئت نمایندگان به جمع بندی و تصمیم نرسیده‌اند، ضرورت و عجله‌ای برای تغییر یا اصلاح در آیین نامه وجود ندارد. وقتی آیین نامه اجرایی تغییری نکند محدودیت دو دوره ای ریاست بر اتاق ها همچنان پایدار و پابرجاست. در نتیجه ضمن تکذیب شایعات اخبار کذب و تحلیل های نادرست، لازم به تاکید مجدد است که اولاً تغییر و اصلاح در آیین نامه اجرایی از وظایف و اختیارات هیئت نمایندگان است و نه هیئت رئیسه و ثانیاً هیئت رئیسه موافق به تغییر یا تهیه آیین نامه جدیدی نیست.

۱۴۰۱/۰۱/۱۵ - ۲۱:۴۷ | کد خبر : ۲۰۲۳۹ چاپ

خرید و فروش سهام عدالت تا زمان تغییر آیین‌نامه معاملات سهام عدالت در شورای عالی بورس و تعیین نحوه برگزاری مجامع شرکت‌های استانی سهام عدالت، امکان‌پذیر نیست

کلانشهر: فروش سهام عدالت، یکی از اصلی‌ترین موضوعاتی است که ابهامات زیادی برای سهامداران ایجاد کرده است. در این گزارش به سئوالات اصلی در مورد خرید و فروش سهام عدالت، پاسخ داده شده است.

سهام عدالت من مستقیم است یا غیر مستقیم؟

حدود ۴۹ میلیون نفر دارنده سهام عدالت هستند که از این تعداد، ۱۹ میلیون نفر روش مدیریتی مستقیم و ۳۰ میلیون نفر، روش مدیریتی غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند. مشمولان، تا پایان تیرماه سال گذشته فرصت داشتند، نحوه مدیریت سهام عدالت خود را انتخاب کنند و با گذشت این تاریخ، دیگر امکان تغییر روش مدیریت وجود ندارد. پس از گذشت زمان اعلامی، هر شخصی که به سامانه سهام عدالت مراجعه نکرده بود، به صورت خودکار سهام آنها به شرکت ‌های سهام عدالت استانی منتقل می‌شد.

تفاوت روش مستقیم و غیرمستقیم چیست؟

برای آزادسازی سهام عدالت، دو روش مدیریت مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد. تفاوت میان مدیریت مستقیم و غیرمستقیم سهام عدالت در این است که سهامدار در روش مدیریت مستقیم سهام عدالت، دسترسی مستقیم و کامل به مدیریت، خرید و فروش و نگهداری سهام خود دارد. اما در مدیریت غیرمستقیم، از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت مالکیت را در دست دارد، اما مدیریت را به این نهادها واگذار می‌کند.

امکان فروش سهام عدالت در روش مستقیم وجود دارد؟

امکان فروش سهام عدالت به صورت مستقیم وجود ندارد. فروش سهام عدالت از ۲۵ آبان ماه برای مشمولانی که روش مستقیم را انتخاب کرده بودند، متوقف شد. مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار، دلیل توقف فروش سهام عدالت را، فشار بر بازار سهام اعلام کردند.

فروش سهام عدالت در روش غیرمستقیم، امکان‌پذیر است؟

۱۸ اسفندماه ۱۴۰۰ بود که مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اعلام کرد: پیرو تصمیم شورای عالی بورس، قرار بود اگر سهامداران روش غیرمستقیم سهام عدالت تا اول اسفندماه اقدام به فروش سهام شرکت‌های استانی خود نکرده باشند، سود سال مالی ۱۳۹۹ را دریافت کنند. به همین دلیل، نماد شرکت‎‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در بورس متوقف شد تا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بتواند سود سهامداران را محاسبه و بعد از واریز شرکت‎‌ها، به حساب سهامداران واریز کند.

لازم به ذکر است که در حال حاضر، نماد شرکت‎‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت بسته هستند و بازگشایی این نمادها منوط به حضور بازارگردانان و برگزاری مجامع شده است. همچنین بنابر جلسه ۹ اسفندماه سال ١۴٠٠ شورای عالی بورس و اوراق بهادار، بازگشایی نماد معاملاتی همه شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت پس از ارائه مدل پیشنهادی جهت بازبینی آئین نامه اجرایی آزاد سازی سهام عدالت به شورا، انجام خواهد شد.

چند درصد سهام عدالت آزاد شده است؟

آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت ماه سال گذشته با ابلاغ رهبر معظم انقلاب صورت گرفت. ۳۰درصد از سهام عدالت در خردادماه و ۶۰درصد از آن در مردادماه سال ۱۳۹۹ آزاد شد. با وجود اینکه قرار بر آزادسازی ۴۰درصد باقی‌مانده تا پایان سال ۱۳۹۹ بود، اما این امر صورت نگرفت. در حال حاضر مشخص نیست ۴۰درصد باقی‌مانده سهام عدالت مستقیم چه زمانی آزاد می‌شود.

سورپرایز دولت برای دارندگان سهام عدالت|فروش سهام عدالت آزاد می شود؟

شرکت بورس اوراق بهادار تهران با صدور اطلاعیه‌ای، از تداوم تعلیق نماد معاملاتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در بورس خبر داد.

سهام عدالت سهام شرکت های دولتی است که با تصمیم دولت در اختیار افراد کم توان جامعه قرار داده شده است. ثبت‌نام سهام عدالت در سال ۱۳۸۵ کلید خورد و این پروسه تا پایان سال ۱۳۹۴ به ایستگاه آخر رسید نیمی از جمعیت ایران دارای سهام عدالت هستند با آزاد سازی سهام عدالت مالکیت آن بر عهده افراد گذاشته تا سهام خود را بفروشند یا سهامداری کنند سهامداران سهام عدالت باید با ثبت نام در سامانه سجام نسبت به دریافت کد بورسی اقدام تا از مزایای سهامشان بهره مند شوند.

در حال حاضر، نماد شرکت‎‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت بسته هستند و بازگشایی این نمادها منوط به حضور بازارگردانان و برگزاری مجامع شده است. همچنین بنابر جلسه ۹ اسفندماه سال ١۴٠٠ شورای عالی بورس و اوراق بهادار، بازگشایی نماد معاملاتی همه شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت پس از ارائه مدل پیشنهادی جهت بازبینی آئین نامه اجرایی آزاد سازی سهام عدالت به شورا، انجام خواهد شد و خرید و فروش سهام عدالت تا زمان تغییر آیین‌نامه معاملات سهام عدالت در شورای عالی بورس و تعیین نحوه برگزاری مجامع شرکت‌های استانی سهام عدالت، امکان‌پذیر نیست.

۶ اردیبهشت ماه سال جاری نیز، مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در مورد فروش سهام عدالت اظهار داشت: نحوه فروش سهام عدالت در سال ۱۳۹۹ با ایرادات جدی مواجه بود. اکنون در شورای عالی بورس و کارگروهی که به ‌عنوان زیرمجموعه این شورا فعال است، در حال بررسی شیوه فروش سهام عدالت هستیم تا آن را به مرحله نهایی برسانیم.

در حال حاضر، آیین‌نامه اجرایی سهام عدالت توسط کارگروهی که بدین منظور تشکیل شده، در دست بررسی قرار دارد. پس از اصلاح آیین‌نامه اجرایی سهام عدالت، مجامع عمومی شرکت‌های استانی سهام عدالت برگزار می‌شود و پس از آن، شورای عالی بورس تصمیم می‌گیرد که زمان معاملاتی شدن سهام عدالت چه زمانی باشد.

درواقع، بازگشایی نمادهای شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت زمانی تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت رخ می‌دهد که مجامع این شرکت‌ها به درستی برگزار شود و در مورد سهامداران عدالت با روش مدیریت مستقیم نیز، سازمان بورس و اوراق بهادار باید تعیین تکلیف کند. مرجع اصلی تعیین مقررات سهام عدالت، شورای عالی بورس بوده و از ۳۱ شهریورماه سال ۱۴۰۰ به بعد، هیات مدیره آن دسته از شرکت‌های سهام عدالت استانی که مجامع آنها برگزار نشده است، از سوی شورای عالی بورس تعیین می‌شود.

حدود ۳۰ میلیون نفر از مشمولان سهام عدالت، مدیریت غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند و از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت، مالکیت سهام خود را در اختیار دارند. اما مدیریت سهام آنها بر عهده شرکت‌های مذکور است. با این وجود، هنوز تکلیف برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مشخص نیست.

با این وجود، مدیریت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: علیرغم پیگیری‌های انجام شده از ناشر، ابهامات موجود در اطلاعات ناشر برطرف نشده است. لذا تعلیق نماد معاملاتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری عدالت استان گیلان (وسگیلا)، سرمایه‌گذاری استان گلستان (وسگلستا)، سرمایه‌گذاری استان همدان (وسهمدا)، سرمایه‌گذاری استان هرمزگان (وسهرمز)، سرمایه‌گذاری استان مازندران (وسمازن)، سرمایه‌گذاری استان کرمان (وسکرمان)، سرمایه‌گذاری عدالت استان ایلام (وسیلام)، سرمایه‌گذاری استان خراسان جنوبی (وسخراج)، سرمایه‌گذاری استان خراسان رضوی (وسرضوی)، سرمایه‌گذاری استان سیستان و بلوچستان (وسیستا)، سرمایه‌گذاری استان قم (وسقم)، سرمایه‌گذاری استان کرمانشاه (وسکرشا)، سرمایه‌گذاری عدالت استان کهگیلویه و بویراحمد (وسکهبو)، سرمایه‌گذاری استان کردستان (وسکرد)، سرمایه‌گذاری استان یزد (وسیزد)، سرمایه‌گذاری استان لرستان (وسلرستا)، سرمایه‌گذاری استان آذربایجان شرقی (وساشرقی)، سرمایه‌گذاری استان مرکزی (وسمرکز)، حداکثر تا تاریخ ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ تداوم می‌یابد./اقتصادآنلاین

سود سهام عدالت چقدر است ؟

بعد از پیگیری مشمولان سهام عدالت برای زمان واریز سود سهام عدالت، «سید احسان خاندوزی»، وزیر امور اقتصادی و دارایی از واریز این سود در تاریخ ۲۱ اسفند ماه خبر داد که در همان زمان هم «مجید عشقی»، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ضمن تایید صحبت‌های وزیر اقتصاد و دارایی اعلام کرد: سود سهام عدالت در تاریخ اعلام شده به حساب سهامداران واریز خواهد شد.

سود سهام عدالت ۹۹ در تاریخ ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ و نیز در زمان اعلام شده از سوی وزیر اقتصاد و دارایی به حساب بیش از ۴۳ میلیون نفر از مشمولان سهام عدالت که سجامی بودند یا شماره شبای بانکی آنها از طریق سامانه سهام عدالت در اختیار شرکت سپرده گذاری قرار گرفته بود، به صورت یکجا واریز شد که مبالغ واریز شده حاکی از افزایش ۳ برابری سود این سهام نسبت به سال ۹۸ بود.

طبق واریزی های انجام شده برای کسانی که دارای پرتفوی ۴۹۲ هزار تومانی سهام عدالت هستند مبلغی معادل پنج میلیون و ۳۲۰ هزار و ۳۹۹ ریال سود، افراد دارای پرتفوی ۵۳۲ هزار تومانی سهام عدالت، پنج میلیون و ۷۵۲ هزار و ۹۴۴ ریال و دارندگان سهام عدالت یک میلیون تومانی رقمی معادل ۱۰ میلیون و ۸۱۳ هزار و ۸۷۱ ریال سود پرداخت شد.

همچنین در این میان برخی از سهامداران وجود داشتند که تحت تاثیر فروش بخشی از پرتفوی خود اعدادی کمتر از رقم اعلام شده را دریافت کردند.

به محض اعلام وزیر اقتصادی و دارایی در زمینه تکمیل پرداخت سود سهام عدالت، برخی از سهامداران نسبت به نحوه واریز این سود معترض و با تماس به خبرگزاری ایرنا اعلام کرده بودند که با وجود عدم فروش سهام خود در بازار اما سودی به حساب آنها واریز نشده است.

گفتنی است، براساس آمار اعلام شده از سوی شرکت سپرده گذاری مرکزی، سود سهام عدالت برای بیش از دو میلیون نفر از مشمولان سهام عدالت پرداخت نشده که علت اصلی آن مربوط به عدم ارائه شماره شبای نامعتبر، حساب بانکی مسدود، راکد، مشترک (دو امضاء)، ارزی و بلندمدت بود.

واریز سود سهام عدالت جاماندگان

محمود حسنلو، مدیر فناوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اعلام کرد: سود سهام عدالت مشمولانی که سود دریافت نکرده‌اند تا امروز عصر واریز می‌شود. بنابراین مشمولانی که سهام عدالت یک میلیون تومانی داشتند، حدود یک میلیون و ۷۰ هزار تومان و افرادی که سهام ۵۳۲ هزار تومانی دارند، حدود ۵۸۰ هزار تومان سود دریافت خواهند کرد، همچنین اگر فردی از سال ۱۳۹۸ هم طلبی داشته باشد، سودش پرداخت خواهد شد.

در این راستا محمود حسنلو، مدیر فناوری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اعلام کرد: سود سهام عدالت مشمولانی که سود دریافت نکرده‌اند تا امروز عصر تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت واریز می‌شود. بنابراین مشمولانی که سهام عدالت یک میلیون تومانی داشتند، حدود یک میلیون و ۷۰ هزار تومان و افرادی که سهام ۵۳۲ هزار تومانی دارند، حدود ۵۸۰ هزار تومان سود دریافت خواهند کرد، همچنین اگر فردی از سال ۱۳۹۸ هم طلبی داشته باشد، سودش پرداخت خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که سود مشمولانی که حسابشان همچنان مشکل دارد یا سجامی نشده‌اند چه خواهد شد؟ گفت: یک دوره دیگر در آینده نزدیک واریز خواهد شد، اما تاریخ دقیق آن مشخص نیست.

بر اساس این گزارش، طبق آمار سود سهام عدالت برای بیش از دو میلیون نفر از مشمولان سهام عدالت پرداخت نشده است که علت اصلی آن عدم ارائه شماره شبای نامعتبر بود. البته ممکن است حساب برخی مشمولان بنا بر قوانینی که در بازار پول وجود دارد راکد یا مسدود شده باشد و موضوع دیگر نیز مربوط به حساب افراد در بانک‌هایی بود که در بانک سپه ادغام شدند و شمار جدید شبا برای آن ها معرفی نشده است. البته همچنان امکان واریز سود سهام مشمولان متوفی وجود ندارد.

چرا سهام عدالت یک میلیون تومانی آب رفت؟

به گزارش بورس نیوز ، اسماعیل غلامی، معاون اسبق سازمان خصوصی سازی در مقاله‌ای به این پرسش که چرا با توجه به اینکه در دست مردم برگ سهام یک میلیون تومانی وجود دارد، اما چگونه ارزش سهام سهامداران به مبلغ ۵۳۰ هزار تومان کاهش یافته است؟

در خبر‌ها آمده که مقام معظم رهبری با آزاد سازی سهام عدالت موافقت کرده اند. در ابلاغیه آمده بود انتظار این بود که توسط مسئولین مربوط در دولت‌های مختلف با اجرای دقیق مواد ۸ گانه ابلاغی ۱۳۸۵/۴/۱۲ هرچه سریعتر مقدمات لازم برای آزادسازی سهام عدالت و واگذاری تعیین قیمت آن به بورس فراهم گردیده و آیین‌نامه‌های اجرایی تهیه و به اجرا درآید. در هر صورت با توجه به شرایط فعلی اقتصادی و عزم دولت برای عمل به تکالیفی که به عهده اوست، با آزادسازی سهام عدالت با رعایت امور زیر، موافقت می‌شود.

۱. دارندگان سهام عدالت مجازند در محدوده زمانی مشخص مالکیت مستقیم سهام شرکت‌های سرمایه‌پذیر را انتخاب نمایند و به تناسب، نقش مدیریتی خود را ایفا کنند.

۲. مقررات مورد نیاز جهت انتقال سهام به صاحبان سهام عدالت توسط شورایعالی بورس تدوین و تصویب شود. این مصوبات برای کلیه دستگاه‌های اجرایی لازم‌الاجراست.

۳. نسبت به سهام باقیمانده در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، شورایعالی بورس موظف است ضمن تشویق ماندگاری صاحبان سهام در شرکت‌های مذکور، از طریق مبادی ذیربط هرچه زودتر زمینه‌ی ورود آن شرکت‌ها را در بورس فراهم نماید.

با توجه به تأخیری که در طول زمان نسبت به تحقق اهداف واگذاری این سهام پیش آمده است، و به دلیل ضرورت بهره‌مندی هرچه سریعتر مردم از منافع سهام خود، لازم است دولت محترم هرچه زودتر اقدامات مقتضی در جهت تحقق موارد مذکور در بند‌های سه گانه فوق را به‌عمل آورد.

از ابلاغیه چنین استنباط می‌شود که انتظار آزاد سازی سهام زودتر ازاین بوده و شاید بعد از مهلت قانونی در تبصره ۳ ماده ۶ آئین نامه اجرایی توزیع سهام عدالت و تعیین تکلیف وضعیت و مبلغ سهام سهامدارن ۶ ماه بعد از دوره ۱۰ ساله (پایان دوره تقسیط) یعنی ۳ سال پیش به دلیل پرداخت مبلغ سهام واگذار شده می‌باید اجازه فروش سهام خود را داشته باشند. اما به دلیل عدم وجود ساز و کار لازم این فرصت برای سهامدارن میسر نشده که در این مقاله به این موانع و راهکار‌های پیشنهادی در سایت سهام عدالت و تاثیر این آزاد سازی در بازار بورس اوراق بهادار خواهیم پرداخت.

قبل از ورود به اصل موضوع این سوال مطرح میشود با توجه به اینکه در دست مردم برگ سهام یک میلیون تومانی وجود دارد چگونه ارزش سهام سهامداران (غیر سهامداران تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت دو دهک اول و چند میلیون نفری که مابه التفاوت مبلغ یک میلیون تومانی و مبلغ تسویه شده بعد از دوره ۱۰ ساله را پرداخت کرده اند) به مبلغ ۵۳۰ هزار تومان کاهش یافته است. آنجه پاسخ داده می‌شود این است که با توجه به مهلت ۶ ماهه بعد از دوره ۱۰ ساله نسبت به پرداخت مابه التفاوت تسویه نشده (به مبلغ در حدود ۴۳۰.۰۰۰ الی ۵۳۰.۰۰۰ تومان) اقدام نکرده اند. این موضوع جای بحث حقوقی خواهد داشت چرا که چگونه سهامی به فردی فروخته شده و مقرر شده بهای سهام ظرف مهلت ۱۰ سال از محل سود سهام تسویه شود، و اگر بعد از پایان دوره تقسیط، بهای سهام مورد واگذاری به طور کامل تسویه نشده باشد خریداران مکلفند حداکثر ظرف مدت ۶ ماه راسا نسبت به پرداخت بدهی و تسویه حساب سهام مورد خریداری اقدام کنند. در غیر اینصورت سازمان خصوصی سازی به میزان مبلغ بدهی تسویه شده سهام مورد وثیقه را آزاد کند و نسبت به وصول مطالبات خود از محل فروش سهام باقی مانده وفق مقررات اقدام خواهد کرد.

(تبصره ۳ ماده ۶ آیئن نامه اجرایی توزیع سهام عدالت). با این شرط در فروش سهام مقرر شده دولت از محل فروش سهام باقی مانده نسبت به وصول مطالبات خود اقدام نماید نه اینکه سهامی را که فروخته به همان قیمت ۱۰ سال قبل پس بگیرد. با اجرای این روش وصول مطالبات، تعداد شرکت‌های واگذار شده از ۶۴ شرکت به ۴۹ شرکت و مبلغ سهام واگذار شده از ۴۹.۰۰۰ میلیارد تومان به مبلغی در حدود ۲۷.۰۰۰ میلیارد تومان کاهش یافته است.

اجرای آزاد سازی سهام ازآن تاریخ تاکنون در حدود ۳ سال می‌گذرد، اما چرا و به چه علت و با وجود قطعی شدن و پرداخت مبلغ سهام بر اساس روش اجراشده آزاد سازی سهام تا کنون میسر نشده است؟

موانع آزاد سازی سهام عدالت
شاید گفته شود چرا شما که میدانستد این موانع وجود دارد از اول در قانون و آئین نامه‌ها این موانع را برطرف نکرده بودید. در این خصوص باید گفت، چه باید گفت و چه باید کرد چرا که از ما گفتن بود و همانا سازمان خصوصی سازی نتایج مطالعات و مشکلات اجرای سهام عدالت را توسط گروه تحقیقاتی خود در بهار ۱۳۸۶ تحت نام کتاب، آسیب شناسی طرح سهام عدالت، منتشر کرده و شاید هم بهتر باشد از آقای دکتر دانش جعفری وزیر وقت اقتصاد ودارایی سوال شود چرا در همان زمان هم قرار بود این طرحی که قرار است امروز اجرا شود در همان زمان با تغییرات جزئی توسط وزارت اقتصاد و دارایی اجرا شود. چرا وچگونه و دلیل و شاهد آن همین را باید بگویم چرا ما مجبور شدیم اوراق سهام عدالت را ظرف یک روز تعویض نماییم.

موانع آزاد سازی سهام عدالت ناشی از ساختار تشکیلاتی سهام عدالت بوده که در نمودار زیر ارائه میشود. فرض میشود استان مربوطه دارای سه شهرستان A , B , C باشد.

همانطوریکه مشاهده می‌شود مردم مستقیما سهامدار شرکت سرمایه گذاری استانی و یا سهامدار شرکت‌های سرمایه گذاری استانی نبودند بلکه سهامدار یکی از شرکت‌های تعاونی تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت سهام عدالت شهرستان بودند و شرکت‌های تعاونی خود دارای قانون مخصوص به خود بوده و امکان پذیرش آن‌ها در بورس اوراق وجود ندارد، لذا بازاری رسمی برای انتقال سهام آن‌ها وجود نداشت و حتی پیشنهاد شد بازاری خاص برای آن‌ها بوجود بیاید که میسر نشد.
با توجه به ساختار موجود تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت تنها راهی که وجود داشت برای آزاد سازی سهام عدالت و امکان نقل و انتقال در یک بازار رسمی سهام، می‌باید مردم خود مستقیما سهامدار شرکت‌های سرمایه گذاری استانی و یا مستقیما سهام شرکت‌های قابل واگذاری (از قبیل فولاد مبارکه و ..) که در پرتفوی سهام شرکت‌های سرمایه گذاری استانی تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت قرار گرفته واگذار شده و شرکت‌های تعاونی سهام عدالت شهرستان‌ها حذف شوند. طرحی که با تغییراتی جزئی در سایت سهام عدالت پیشنهاد شده که به مزایا و معایب و ابهامات هر یک از روش‌های پیشنهادی خواهیم پرداخت. بر اساس ماده ۷ آیئن نامه اجرایی توزیع سهام عدالت آمده است، سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان خصوصی مکلفند با همکاری شرکت بورس اوراق بهادار و سایر دستگاه‌های ذیربط حداکثر تا پایان سال ۱۳۸۸ تمهیدات لازم برای پذیرش شرکت‌های سرمایه گذاری استانی را در بورس فراهم کنند. متاسفانه معلوم نشد چرا حداقل این پذیرش و تبدیل شرکت‌های سرمایه گذاری استانی تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت به سهای عام (به استثنای یک استان) و پذیرش آن‌ها در بورس اوراق بهادار صورت نگرفته است. شاید باز هم به دلیل وجود سهامدار بودن شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستان‌ها و سایر قوانین و مقررات مربوط به شرکت‌های سهامی عام این اتفاق صورت نگرفته است چرا که اگر شرکت‌های سرمایه گذاری‌های استانی به سهامی عام تبدیل و در بورس اوراق بهادار و یا فرابوس پذیرفته شده بودند و نیازی هم به موافقت مقامات بالاتر نبود، زیرا در بند ۶ ابلاغیه ۸ ماده‌ای مورخ ۱۲/۴/۱۳۸۵ مقام معظم رهبری گفته شده بود خرید و فروش سهام شرکت‌های سرمایه گذارس استانی در بورس به میزانی که اقساط آن پرداخت و یا مورد تخفیف واقع شده مجاز است، امروز حداقل در اجرای ابلاغیه جدید جندین قدم جلوتر بودیم

روش‌های پیشنهادی در سایت سهام عدالت

الف- استفاده از روش سهام‌داری مستقیم

در صورت انتخاب آزادسازی سهام عدالت به روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت به‌صورت مستقیم و تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت بدون واسطه با لحاظ مراتب ذیل به سهامدار تخصیص و انتقال می‌یابد:
۱-به میزان سهام تخصیص‌یافته به هر فرد در شرکت‌های سرمایه پذیر سهام‌عدالت و به‌تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی به شما تخصیص خواهد یافت. علاوه بر آن، این دسته از سهام‌داران سهام عدالت، به تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت ازای سهام شرکت‌های غیر بورسی سرمایه‌پذیر سهام عدالت، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را نیز دریافت خواهند کرد.

۲ - در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاص‌یافته به عهده سهامدار بوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیص‌یافته، قابلیت نقل‌وانتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیت‌های زمانی و مقداری تعیین‌شده توسط شورای عالی بورس صورت خواهد گرفت.

۳- مطابق قانون تجارت شما سهامدار محسوب شده و از مزایای سهام تخصیص‌یافته ازجمله سود و … بهره‌مند خواهید شد.

۴- خاطرنشان می‌سازد دو ماه پس از تاریخ انتخاب روش مذکور می‌توانید با مراجعه به سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) از تعداد سهام تخصیص‌یافته نزد شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت مطلع شوید.

۵- شایان‌ذکر است بهره‌مندی از خدمات قابل‌ارائه ازجمله ایجاد امکان معامله پذیری سهام تخصیص‌یافته در آینده منوط به مراجعه به سامانه سجام، ثبت‌نام و احراز هویت در مراکز تعیین‌شده می‌باشد.
ب-استفاده از روش سهام‌داری غیرمستقیم
در صورت انتخاب آزادسازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهام‌عدالت شما با لحاظ مراتب ذیل از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد و شما حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت.

۱- با این تفویض اختیار، سهام شرکت‌های سرمایه پذیر سهام‌عدالت متعلق به شما توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد.

۲- سهام مزبور در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (۷۰ درصد) و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه استانی (۳۰درصد) ساماندهی خواهد شد.

مزایا و معایب روش اول
صرف نظر از اینکه این اقدام موجب می‌شود که بورس ایران بزرگترین بورس جهان بشود، اما بورسی خواهد شد که خود ریسک‌هایی هم خواهد داشت که اگر به نحو صحیح مدیریت نگردد و دچار حباب گردد با توجه به اینکه بیشتر سهامداران کسانی نیستند که پول مازاد خود را به نوعی پس انداز کرده باشند بلکه کسانی هستند که به اجبار و یا در اثر توهم ناشی از افزایش شاخص بورس سهامدار شده اند آنگاه بزرگترین بورس جهان دچار بحران خواهد شد. شاید نمونه آن را سرمایه گذاری در موسسات مالی و اعتباری در چند سال اخیر بتوان مشاهده کرد و یا در روش اول نحوه آزاد سازی (روش مستقیم) امید است سهامداران جدید به سرنوشت بعضی از سهامداران شرکت‌های سازمان گسترش مالکیت صنعتی سابق دچار نشوند. در سهیم کردن کارگران در سود کارخانه‌ها بعضی از کارگران بعد از اتمام دوره اقساط خود سهام شرکت‌های فاقد ارزش را داشتند و بعضی صاحب مال و منال شدند من کارگران گروه یک را که ارزش سهام آن‌ها صفر شده بود به چشم خود دیده ام.

در خصوص روش اول آنجه مسلم است از بند‌های یک الی ۵ آن برداشت می‌شود با یک مثال ساده بهتر بیان می‌شود. در این حالت تعداد سهام یک شرکت مثلا تعداد سهام بانک ملت در پرتفوی سهام شرکت سرمایه گذاری استان به تعداد نفرات سهامدار شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستان‌های آن استان تقسیم (شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستان نخواهیم داشت) و مشخص می‌شود چه تعداد سهام بانک ملت متعلق به هر نفرخواهد بود. در این خصوص باید توجه داشت مبلغی که به ازای آن سهام تعلق میگیرد یا سهامداران بین ۴۸۰.۰۰۰ تومانی تا ۵۳۰.۰۰۰ هستند یا سهامداران یک میلیون تومانی هستند. سهام تعلق گرفته بر اساس قیمت سهم در تاریخی خواهد بود که به شرکت سرمایه گذاری استانی واگذار شده است و نه به قیمت مقطع واگذاری از سرمایه گذاری استانی به سهامدار سهام عدالت. وصرف نظر از تغییر در آئین نامه اجرایی سهام عدالت محدودیت‌های زمانی و مقداری تعیین شده توسط شورای عالی بورس سهامدارن جدید حقوقی مشابه سهامداران غیر سهامدار عدالت خواهند بود.

البته باید توجه داشت با توجه به شرایط اقتصادی مردم و افزایش شخص بورس اوراق بهادار و نیاز به نقدینگی، مردم این روش را انتخاب می‌کنند، زیرا زودتر به پول خواهد رسید و شرکت‌های سرمایه گذاری استانی از سهام ۳۵ شرکت مشمول واگذاری بورسی تهی می‌شوند، شرکت‌هایی که ۸۶ درصد پرتفوی سهام آن‌ها را تشکیل داده اند. از طرف دیگر موضوع نقدینگی که به دست اقشار کم درآمد می‌رسد مشکل دیگری خواهد بود و این معنی تورم افسارگسیخته، معایب دیگر این روش وقتی شروع می‌شود که سهامدارنی که اطلاعات و دانش بازار سرمایه را ندارند، چه بسا با نگهداری سهام خود روزی دچار حباب بازار سرمایه شوند و به سرنوشت سپرده گذاران موسسات مالی و اعتباری دچار شوند و شاید معایب دیگر برگزاری مجامع عمومی شرکت‌های مشمول واگذاری است که خود کار هرکس نیست و اعصابی آهنی میخواهد که بتواند مجامع چند میلیون نفری آن‌ها را برگزار کرد و مدیر انتخاب کرد.

مزایا و معایب روش دوم
در روش دوم سهام مربوط به هر سهامدارعدالت از شرکت‌های مشمول واگذاری در پرتفوی شرکت سرمایه گذاری استانی باقی می‌ماند و مردم که تا دیروز سهامدار سهام شرکت‌های تعاونی شهرستان بودند امروز سهامدار شرکت سرمایه گذاری استانی میشوند. اقبال انتخاب این روش توسط سهامدارن به دلیل عدم دسترسی به نقدینگی لازم در این شرایط اقتصادی کشور بسیار کم است. ضمنا تبدیل این شرکت‌ها به صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله و یا پروژه استانی تغییر چندانی در ماهیت فعالیت این شرکت‌ها نخواهد داشت.‌ای کاش همانطوریکه قبلا اشاره گردیده بود کلیه سهامداران سهام عدالت مستقیما سهامداران شرکت‌های سرمایه گذاری می‌شدند و شرکت‌های سرمایه گذاری استانی تبدیل به شرکت‌های سهامی عام و در بورس پذیرفته می‌شدند و با توجه به تعداد ۳۰ شرکت سرمایه گذاری استانی بر گزاری مجامع آن‌ها و ریسک ناشی از حباب بازار سرمایه کاهش می‌یافت و امکان نگهداری سهام شرکت‌های سرمایه گذاری استانی توسط سهامداران بیشتر بود.

آئین نامه اجرایی طرح واردات خودرو چیست ؟

در صورتی که نظام تعرفه گمرک تغییر نکند، انتظار واردات خودرو کمتر از ۸۰۰ میلیون تومان به جا نیست.

فربد زاوه گفت: هر گونه محدودیتی در واردات خودرو، در بازار اثر گذار است، در کنار آن‌ موضوع هزینه‌ها، مسئله مربوط به تعرفه گمرک بی تاثیر نخواهد بود.

برخی شایعات در خصوص محدودیت های واردات خودرو در فضای مجازی پخش شده که قرار است خودروسازان و وزارت صمت واردات خودرو را انجام دهند که زاوه می گوید: اگر این صحبت ها صحت داشته باشد نشان می دهد فرآیند واردات با اخلال های اساسی مواجه می شود.

یک کارشناس صنعت خودرو می گوید: مشخص نیست آئین نامه اجرایی طرح واردات خودرو چیست . اگر سقف ارزشی نیز بگذارند، تعداد واردات را محدود می کند.

دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو گفته بود قرار است بندی قانونی در قیمت گذاری خودروهای وارداتی اعمال شود و گزینه های دیگر مانند نرخ ارز، کالای داخلی، میزان عوارض در نظر گرفته شود.

نرخ ارز در سال‌های گذشته ۴۲۰۰ بوده است که امسال با ۲۴ هزار تومان محاسبه خواهد شد و تعرفه‌ها هم هیچ تغییری نسبت به گذشته نکرده و کاهشی نبوده است.

رضا فاطمی امین وزیر صمت اعلام کرد قرار است خودروهای وارداتی وارد بازار شود که همراه با برخی محدودیت ها از جمله قیمت و مصرف سوخت خواهد بود.