تحلیل مالی و مهم‌ترین فرمول‌های آن

ترازنامه حسابداری یا بیلان مالی چیست؟ فرمول و اقلام ترازنامه به زبان ساده

پیش‌تر وظایف اصلی واحد حسابداری هر کسب‌وکار را، کمک به ترسیم نموداری روشن از وضعیت مالی شرکت عنوان کردیم. هر واحد تجاری برای تصمیم‌گیری درباره روال آینده توسعه اقتصادی خود باید اطلاعاتی درمورد صورت‌های مالی خود داشته باشد. صورت‌های مالی شرکت اطلاعاتی راجع به نسبت بدهی‌ها و درآمدها ارایه می‌کند. مدیران برحسب تجزیه و تحلیل داده‌های صورت‌های مالی و برآورد نتیجه آن برای ارتقای اقتصادی شرکت برنامه‌ریزی می‌کنند. از انواع صورت‌های مالی که داده‌های آن نقش مهمی در توصیف موقعیت کسب‌وکار دارد ترازنامه حسابداری است.

در این مقاله با ما همراه باشید تا به‌صورت دقیق انواع ترازنامه در حسابداری را به شما معرفی کرده و به اهمیت نقش آن در مدیریت مالی کسب‌وکار بپردازیم.

ترازنامه حسابداری یا بیلان مالی

ترازنامه حسابداری خلاصه‌ای از وضعیت مالی کسب وکار است که در آن ذی‌نفعان حقوقی و حقیقی شرکت و سهام آنان و همچنین فهرست دارایی‌ها و بدهی‌ها در یک دوره مشخص بیان می‌شود. ترزانامه مالی، معیاری برای محاسبه زمان بازگشت سرمایه‌گذاری‌ها و مقدار آن و مبنایی برای ارزیابی اقتصادی شرکت می‌باشد. برخی تهیه ترازنامه مالی را مهمترین مسئولیت مدیر مالی می‌دانند. چرا که ترازنامه مالی گزارشی از کل دارایی‌های شرکت است که مبنای طراحی استراتژی بلندمدت قرار می‌گیرد.

تعریف ترازنامه چیست؟

ترازنامه یا به انگلیسی balance sheet مهمترین نوع صورت‌های مالی است. برخی به ترازنامه حسابداری بیلان مالی نیز می‌گویند. تعریف بیلان مالی در اصطلاحات بانکی فرانسه به‌معنای ترازنامه و کارکرد است. وظیفه ترازنامه مالی ارائه گزارشات از میزان درآمدها، بدهی‌ها و در نهایت سرمایه کل یک کسب وکار در طول یک دوره مشخص است. بیلان مالی در پایان هر دوره مالی توسط واحد حسابداری شرکت تهیه می‌شود.

فرمول یا معادله ترازنامه چیست؟

برای محاسبه ترازنامه مالی باید سه عامل اصلی کسب‌وکار یعنی دارایی، بدهی و سرمایه شرکت را در نظر گرفت. این سه عامل در محاسبه معادله ترازنامه حسابداری موثرند. حسابداران برای اعلام نتیجه بیلان مالی یا ترازنامه باید داده‌های مربوط به هریک از این سه عامل را طی یک دوره مشخص معرفی کنند. شکل نهایی فرمول ترازنامه حسابداری به‌صورت زیر است:

دارایی = بدهی + سرمایه (حقوق صاحبان سهام)

به عبارت بهتر نتیجه این فرمول می‌گوید که شرکت چه مقدار سرمایه، چه مقدار بدهی و در نهایت چه میزان دارایی کل دارد.

چرا ترازنامه مهم است؟ چه اطلاعاتی می‌دهد؟

همان‌طور که گفتیم بیلان گزارشی مختصر و مفید از وضعیت مالی شرکت در یک دوره مشخص است. اهمیت ترازنامه حسابداری در این است که سود و زیان شرکت را در یک بازه تاریخی نشان می‌دهد. می‌توان با تجزیه و تحلیل تراز مالی شرکت به عوامل رشد و یا نقاط خطر کسب‌وکار پی برد.

ترازنامه مالی شرکت همچنین فهرست دقیق بدهی‌ها و دارایی‌ها و اینکه دقیقا این دارایی یا بدهی متوجه چه شخص حقیقی یا حقوقی است را مشخص می‌کند. بنابراین تصویری شفاف و خالص از میزان سرمایه و دیون پرداختنی شرکت است. این گزارش همچنین نقاط نشتی منابع مالی و مراکز سودمند اقتصادی را نشان می‌دهد.

انواع ترازنامه چند شکل دارد؟

ترازنامه‌های حسابداری برحسب نیاز مدیران به دو شکل متفاوت تهیه می‌شوند. شکل حساب ترازنامه و شکل گزارش ترازنامه از مهمترین شکل‌های ترازنامه مالی است.

شکل حساب ترازنامه

شکل حساب ترازنامه حسابداری دارای دو ستون اصلی T مانند است. عناوین میزان سرمایه و میزان بدهی‌ها در طرفین این دو ستون درج می‌شوند. شکل حساب ترازنامه دقیقا مشابه سمت چپ معادله ترازنامه است. جالب است بدانید در کشور ما بیشتر از این نوع ترازنامه در ارائه صورت‌های مالی استفاده می‌شود.

شکل گزارش ترازنامه

شکل گزارشی ترازنامه مشابه تصویری از کل معادله ترازنامه است. در ستون سمت چپ مقادیر بدهی‌ها و سرمایه‌ها قرار می‌گیرد. در ستون سمت راست میزان کلی دارایی‌های شرکت محاسبه می‌گردد.

اقلام ترازنامه حسابداری به ترتیب شامل چه مواردی است؟

جدول ترازنامه همان قالبی است که فرمول ترازنامه روی آن ثبت می‌شود. یعنی دارایی، بدهی و سرمایه. مقادیر درج‌شده روی دو ستون جدول ترازنامه باید با هم مطابقت داشته یا به ‌اصطلاح با هم تراز باشند. به عبارت بهتر باید بین مجموع مقادیر بدهی‌ها و سرمایه‌ها و مقادیر دارایی توازن برقرار شود. اغلب جداول ترازنامه از همین دو ستون اصلی تشکیل شده‌اند. با این وجود برخی از جدول‌های ترازنامه، شامل اقلام اطلاعاتی دیگری نیز می شود.

از جمله مهمترین اقلام ترازنامه حسابداری که در جدول ثبت می‌شوند عبارتند از:

1-ستون دارایی ها در ترازنامه حسابداری

دارایی به مواردی گفته می‌شود که صاحبان شرکت بر روی آنها سرمایه‌گذاری کرده باشند و بتواند در صورت لزوم به پول نقد تبدیل شود. طبقه‌بندی دارایی‌ها در ترازنامه برحسب مقدار نقدینگی و و از بالا به پایین است. اقلام دارایی به دو گروه دارایی جاری و غیر جاری دسته‌بندی می‌شوند. در ترازنامه حسابداری ابتدا دارایی‌های جاری برحسب میزان نقدینگی ثبت می‌شود و بعد نوبت به ثبت دارایی‌های غیرجاری می‌رسد.

انواع دارایی ها در ترازنامه

دارایی های جاری در ترازنامه مالی: دارایی جاری به دارایی‌هایی اطلاق می‌شود که بتواند ظرف مدت کمتر از یک سال به پول نقد تبدیل شود. مواردی که تحت عنوان دارایی‌های جاری در ترازنامه حسابداری درج می‌شود به شرح زیر است.

• وجوه نقد و معادل‌های نقدی آن شامل چک، ارز و صورت‌حساب‌های بانکی. این موارد جزو دارایی‌های جاری با بالاترین نرخ نقدینگی در نظر گرفته می‌شوند.
• اوراق بهادار که بتوان آنها را طی مدتی یک سال فروخت و به پول نقد تبدیل کرد.
• حساب‌های دریافتنی که شرکت بتواند طی مدت کوتاهی آنها را اخذ کند.
• موجودی انبار و یا مواد اولیه و محصولاتی که می‌توان از فروش آن در بازار اطمینان داشت.
• مخارجی مانند مبلغ اجاره ساختمان یا بیمه که قبلا پرداخت آن انجام شده باشد.

دارایی های غیرجاری یا ثابت :دارایی غیرجاری به اقلامی گفته می‌شود که بیش از مدت یک سال برای نقد کردن آن زمان نیاز باشد. از مهمترین اقلام دارایی غیرجاری عبارتند از:

• دارایی‌های ثابت مانند ماشین‌آلات صنعتی و تجهیزات تولیدی، ساختمان و املاک.
• اوراق بهادار بلندمدتی که نتوان طی مدت کمتر از یک سال آن را به وجه نقد تبدیل کرد.
• دارایی‌های غیرمشهود که امتیازاتی مانند حق چاپ، حق امتیاز و حق ثبت را شامل می‌شود.
• دارایی های ثابت که ساختمان ها و املاک، ماشین آلات و دیگر تجهیزات را شامل می شود.
• اوراق بهادار بلندمدت که سرمایه گذاری انجام شده در این زمینه را نمی توان در کمتر از یک سال به وجه نقد تبدیل کرد.
• دارایی های نامشهود که شامل حق چاپ، حق امتیاز و حق ثبت اختراع می شود.

اقلام دارایی ها در ترازنامه چند نوع دارد؟

• وجه نقد
• حساب های دریافتنی
• اسناد دریافتی
• موجودی مواد و کالا
• موجودی ملزومات اداری
• بدهکاران
• پیش پرداخت ها

2- ستون بدهی ها در ترازنامه حسابداری

بدهی‌ها شامل تعهدات پرداختنی می‌باشد که باید توسط شرکت پرداخت شود. بدهی‌ها به دو دسته بدهی‌های جاری و بدهی‌های غیرجاری تقسیم می‌شود.

انواع بدهی ها در ترازنامه عبارتند از:

بدهی‌های جاری یا کوتاه مدت باید ظرف مدت کمتر از یک سال به صاحبان آن پرداخت شوند. دیونی مثل حقوق و دستمزد کارکنان، اجاره ملک و تجهیزات، هزینه منابع آب و برق، هزینه‌های مالیاتی و بدهی‌های بانکی از جمله بدهی‌های جاری می‌باشند. به طورکلی بدهی‌ها را می‌توان به‌صورت زیر دسته بندی کرد:

• اضافه برداشت بانکی
• اسناد پرداختنی
• حساب های پرداختنی
• پیش دریافت ها

بدهی‌های غیرجاری یا بلندمدت بدهی‌هایی هستند که برخلاف بدهی‌های جاری بیش ازمدت یک سال برای پرداخت مهلت دارند. بدهی‌های بانکی و دریافت وام‌ها از موسسات مالی و برخی مالیات‌ها از دسته بدهی‌های غیرجاری هستند.

بدهی احتمالی در ترازنامه چیست؟

همانطور که از نام این نوع از بدهی مشخص است، احتمالی است. بدین معنی که تعهدی غیرقطعی برای کسب‌وکار است که ممکن است در آینده محقق بشود یا نشود. به عنوان مثال فرض کنید یک شرکت تولید کننده آبمیوه تصمیم بگیرد یک کمپین اجرا کند. در این کمپین به یکی از مشتریانی که سریال 10 تا از قوطی های آبمیوه را ارسال می‌کنند، به قید قرعه یک سکه بهار آزادی جایزه داده می‌شود. این یک تعهد غیرقطعی و در نتیجه یک بدهی احتمالی است که شرکت در ترازنامه مالی خود به صورت “ذخیره جوایز” نشان می‌دهد.

ذخیره مزایای پایان خدمت پرسنل یا ذخیره مالیات نمونه‌های دیگر از بدهی احتمالی هستند که در بیلان مالی شرکت منعکس می‌شوند.

3- حقوق صاحبان سهام در ترازنامه

همانطور که در معادله ترازنامه عنوان کردیم سرمایه مالکانه تفاوت میان دارایی ها و بدهی ها است که در شرکت های سهامی به آن حقوق صاحبان سهم گفته می شود.

برای درک بهتر این تعریف شما یک شخص را به عنوان شرکت یک نفره در نظر بگیرید. هر چیزی که این فرد صاحب آن است مانند خودرو، خانه و … می شود دارایی های شخص و هر چیزی که به دیگران مقروض است مانند وام بانکی، پول قرض گرفته شده از دوستان و … می شود بدهی های شخص و تفاوت میان این دو ارزش خالص یا همان حقوق صاحب سهم می باشد.

اقلام حقوق صاحبان سهام در ترازنامه شامل چیست؟

• سرمایه
• افزایش یا کاهش سرمایه در جریان
• کسر سهام
• سهام خزانه
• اندوخته قانونی
• سایر اندوخته ها
• مازاد تجدید ارزیابی دارایی های غیر جاری
• سود و زیان انباشته

مراحل تهیه ترازنامه حسابداری به زبان ساده

برای تهیه ترازنامه حسابداری به صورت دستی کافی است به معادله ترازنامه توجه کنید. کاری که باید بکنید این است که دو ستون ایجاد کرده و عنوان دارایی‌ها و مجموع بدهی‌ها و سرمایه‌ها را در آن دو ستون به تفکیک ثبت کنید. سپس جمع مقادیر هر ستون را در پایین هر ستون بنویسید. نکته اساسی در تهیه ترازنامه حسابداری توجه به مطابقت مقادیر دو ستون است. یعنی باید توازن میان مقادیر دارایی‌ها و بدهی‌ها برحسب معادله ترازنامه حفظ شود. نکات دیگری که در طراحی ترازنامه مالی باید در نظر گرفته شود شامل موارد زیر است:

• عنوان، تاریخ گزارش و نام واحد تجاری را در سربرگ ترازنامه بنویسید.
• واحد اندازه‌گیری وجوه نقدی و غیر نقدی را بر مبنای پول رایج کشور ثبت کنید.
• برای نوشتن دارایی‌ها باید ترتیب نقدن شدن آنها را ملاک قرار دهید.
• در سمت چپ ترازنامه بدهی‌ها و سرمایه‌ها و در سمت راست آن دارایی‌ها را درج کنید.
• بدهی‌های شرکت را برحسب ترتیب سررسید پرداخت درج کنید.
• همیشه و همیشه به توازن میان دارایی‌ها و مجموع بدهی‌ها و سرمایه‌های شرکت توجه کنید.
• برای ثبت دارایی‌ها باید قیمت تمام‌شدۀ آنها در زمان ثبت را در نظر بگیرید. سپس در موعد استهلاک دارایی، آن را از فهرست دارایی‌ها خارج کنید.

در صورت استفاده از یک نرم‌افزار حسابداری دیگر نیازی به محاسبه دستی ترازنامه حسابداری ندارید. بلکه کافی است مقادیر هر یک از اقلام ثبت‌شده را انتخاب کنید تا به‌صورت اتوماتیک محاسبه ترازنامه مالی انجام شود.

توجیه پذیر بودن یک طرح به چه عواملی بستگی دارد (بخش سوم)

آخرین مرحله در فرآیند مطالعات امکان‌سنجی، انجام مطالعات مالی است. هدف این بخش، محاسبه شاخص‌های مالی پروژه است که فرمول‌های محاسباتی مشخصی دارند. نکته‌ای که وجود دارد، یکسان بودن فرمت مطالعات مالی برای پروژه‌های مختلف با موضوعات و زمینه‌های متفاوت است. بنابراین برخلاف دو بخش مطالعات بازار و مطالعات فنی که تقریبا از طرحی به طرح دیگر متناسب با موضوع پروژه و حتی بازار هدف طرح، ساختار فرآیند مطالعاتی تغییر می‌کند، روند مطالعات مالی در طرح‌های مختلف تقریبا ثابت است.

برای روشن شدن ارتباط میان مطالعات مالی با دو بخش مطالعات بازار و مطالعات فنی، ابتدا بهتر است پیش‌نیازهای ورود به حوزه مطالعات مالی را بررسی کنیم. هدف مطالعات مالی، محاسبه شاخص‌های مالی پروژه است و برای محاسبه شاخص‌های مالی، سه پارامترِ عمر پروژه در فازهای ساخت (Construction Phase) و تولید (Production Phase)، هزینه‌ها (Cost) و درآمدهای (Revenue) پروژه در هر سال (نحوه توزیع هزینه‌ها و درآمدها در عمر پروژه) باید مشخص شوند. حال با بررسی این سه پارامتر، خواهیم دید که هرسه، از بخش‌های مطالعات بازار و فنی حاصل خواهند شد. همانگونه که گفته شد، تیراژ محصول و قیمت فروش، خروجی‌های‌ مطالعات بازار هستند (البته در مواردی که محصول پروژه برای اولین بار است که به بازار عرضه می‌شود یا رقیبی در بازار هدفش ندارد، تا حدودی تولیدکننده تعیین‌کننده قیمت است، اما در حالت کلی، بازار تعیین‌کننده قیمت فروش محصول است). از طرفی هم درآمد پروژه از حاصلضرب همین دو پارامتر به دست می‌آید. بنابراین میزان درآمد یک طرح بر اساس نتایج مطالعات بازار حاصل می‌شود. از طرف دیگر دیدیم که نیازمندی‌های طرح که در بخش مطالعات فنی برآورد می‌شوند و هزینه‌ها را ایجاد می‌کنند نیز براساس تیراژ تولید که خروجی مطالعات بازار است، تعیین می‌شود.

بنابراین مبنای برآورد هزینه‌های پروژه در هر سال نیز نتایج مطالعات بازار طرح (به صورت غیر مستقیم) است. عمر پروژه نیز که شامل دوران ساخت و بهره‌برداری (تولید) است، به ترتیب بر اساس مطالعات فنی و مطالعات بازار حاصل خواهند شد. بنابراین، هر سه پارامتر مورد نیاز برای آغاز مطالعات مالی پروژه، در بخش‌های مطالعات فنی و مطالعات بازار تعیین می‌شوند و در بخش مطالعات مالی، صرفا با استفاده از اطلاعات حاصل شده و فرمول‌های مشخص، شاخص‌های از پیش تعریف شده‌ای محاسبه و تحلیل می‌شوند.

پیکره مطالعات مالی طرح توجیهی از دو بخش حجم کل سرمایه گذاری در گردش و ثابت طرح تشکیل می شود. هزینه های قبل از تولید مانند هزینه های تست کنترل کیفیت در طرح هایی با دانش فنی بالا، مجموع هزینه قبل از بهره برداری طرح مانند هزینه مشاوره و تهیه طرح توجیهی، خرید دانش فنی، سفر و…، هزینه خرید زمین، ساخت سوله، خرید ماشین آلات و نصب تجهیزات از جمله هزینه هایی هستند که حجم کل سرمایه گذاری ثابت طرح را تشکیل می دهند.

هزینه در گردش طرح توجیهی، هزینه هایی هستند که در زمان بندی خاص بر اساس تولید و ماهیت کار پرداخت می شود تا محصول به بازار برسد مانند هزینه نیروی انسانی، انرژی، خرید و نگهداری مواد اولیه و حمل و نقل.

هدف از تجزیه و تحلیل مالی طرح در گزارشات توجیهی، دست یابی به شاخص‌های مالی و اقتصادی جهت حصول تصمیم مقتضی است. خوراک لازم بمنظور محاسبه شاخص‌های مالی و اقتصادی هزینه‌های سرمایه‌گذاری و هزینه‌های تولید می‌باشد که در بخش مطالعات فنی گزارش پیش‌بینی و ارائه گردیده است. مطالعات مالی در طرح های توجیهی با ابزار و دانش اقتصادی مهندسی تهیه می‌شود تفاوت این دانش با دانش حسابداری این است که در بحث اقتصاد مهندسی ارزش زمانی پول در محاسبات لحاظ می‌شود. از این رو این مطالعات با استفاده از نرم افزار کامفار، صورت می‌پذیرد.

نمایی از محیط نرم افزار کامفار

ارزيابی مالی- اقتصادی پروژه از مهمترين رکن‌های تصميم‌گيری در مورد مطلوبيت و يا عدم مطلوبيت انجام آن پروژه و يا معياری جهت مقايسه دو يا چند پروژه با يکديگر می‌باشد. فرمول‌ها و روش‌های معمول در اقتصاد مهندسی از جمله روش‌های ریاضی برای ساده کردن مقایسه اقتصادی پروژه‌هاست که مدیران از آن در تصمیم‌گیری جهت انتخاب پروژه‌های مناسب استفاده می‌کنند. باتوجه به مزیت‌های استفاده از نرم افزار کامفار در تحلیل مالی و اقتصادی طرح‌های توجیهی امروزه اکثر بانک‌های عامل (خصوصی و دولتی)، در بررسی توجیه‌پذیر بودن طرح‌های سرمایه‌گذاری، متقاضی (سرمایه‌گذار) را ملزم به داشتن اطلاعات خروجی نرم‌افزار کامفار می‌دانند. در ادامه شاخص های مهم خروجی این نرم افزار که کمک می کند به تصمیم گیری درست معرفی می شود.

ارزش شاخص فعلی (NPV )

این شاخص، شاخصی است که ارزش فعلی سرمایه گذاری را محاسبه می کند، در محاسبه شاخص NPV در واقع سرمایه گذاری در طرح با نرخ سود سالانه i که همان نرخ تنزیل می باشد و به نوعی حداقل نرخ مورد انتظار از سرمایه گذاری است، مقایسه می گردد. بر این اساس در صورتیکه رقم محاسبه شده برای این شاخص در یک طرح خاص و براساس نرخ تنزیل تعیین شده، منفی گردد این طرح دارای نرخ سود سالانه کمتر از i می باشد و لذا توجیه پذیر نخواهد بود و درصورتیکه این رقم صفر و یا مثبت گردد نشانگر آن است که طرح دارای نرخ بازدهی حداقل معادل نرخ تنزیل (نرخ مورد انتظار از سرمایه گذاری) می باشد.

نقطه سربه سر

نقطه سر به سر محلی است که در آن درآمد حاصل از فروش با هزینه های تولید برابر می گردد. به عبارتی دیگر در این نقطه درآمد حاصل از تولیدات یک کارخانه یا بنگاه اقتصادی هزینه های تولید آن محصول رو پوشش می‌دهد. از این نقطه به بالا هرچقدر بیشتر تولید کند سود بنگاه بالاتر می رود و اگر زیر نقطه سربه سر تولید کند قطعا بنگاه ضررده است. از نقطه سر به سر می توان به سهولت در تحلیل حساسیت بهره گرفت. این روش به خصوص در تعیین اثر تغییرات در قیمت های واحد و هزینه های تولید متغیر و ثابت در نقطه سر به سر یک پروژه مفید است.

نرخ بازده داخلی (IRR)

IRR نرخی است که بازگشت سرمایه را در پروژه محاسبه می کند و یکی از روش های استانداردی است که در ارزیابی طرح ها لحاظ می شود. نرخ بازگشت سرمایه میزان درصد سود طرح را در یک اعلام می کند و این نرخ باید از نرخ تنزیل یا نرخ بهره بالاتر باشد تا طرح سودده و مثبت باشد. دوره بازگشت سرمایه در طرحی با نرخ 20 درصد در حدود 5سال خواهد بود.

جمع بندی

در نهایت باید تمامی عناصر فوق الذکر، و بخش مختلف یک طرح توجیهی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بگیرند. در بررسی هایی که انجام می شود امکان اجرا و سودآوری پروژه مشخص شده و در این مرحله مدیر پروژه می تواند برای تصویب، رد و یا حتی تجدید نظر در مطالعه امکان سنجی تصمیم گیری کند.

با وجود اینکه در هنگام ارزیابی و اولویت‌بندی طرح‌ها، عمدتا تصمیم‌گیری‌ها بر اساس خروجی‌های مطالعات مالی است، اما صحت خروجی‌های بخش مالی، کاملا وابسته به صحت اطلاعات ورودی است که از مطالعات بازار و فنی به دست می‌آیند.

بر همین اساس، میزان اهمیت و حساسیت مطالعات بازار را در فرآیند امکان‌سنجی پروژه‌ها، می‌توان بیشتر از سایر بخش‌ها دانست و آن را به عنوان شکل دهنده پایه و اساس برآوردها در حوزه مطالعات فنی و در نهایت مبنای محاسبات و نتیجه‌گیری‌ها در حوزه مطالعات مالی در نظر گرفت. بنابراین چنانچه برآوردها در مطالعات بازار یک طرح، بدون دقت کافی انجام پذیرد، در مرحله بعد، نیازمندی‌های پروژه با خطا برآورد خواهند شد و در نهایت، محاسبات مربوط به شاخص‌های مالی نیز با خطا همراه خواهند بود.

پس شرط لازم برای اینکه در انتهای مطالعات مالی، نتایجی که به‌دست خواهیم آورد قابل اطمینان باشند، این است که از ابتدا، بازار طرح را به‌درستی مطالعه کرده باشیم. در دنیا، نمونه‌های زیادی از طرح‌های تولیدی و خدماتی‌ای که بدون توجه به مباحث مطالعات بازار و بدون شناخت کامل بازار هدف، تعریف و اجرا شده‌اند وجود دارد که عمدتا پس از مدت کوتاهی، با وجود برخورداری از توان فنی بالا، صرفا به دلیل مشکلاتی که در مرحله فروش محصول با آنها روبه‌رو می‌شدند، منجر به شکست و تعطیلی واحد تولیدی یا خدماتی شده است که اهمیت بسیار زیاد مطالعات امکان‌سنجی را که به عنوان اساسی‌ترین قدم، پیش از اجرای پروژه‌ها مطرح است نشان می‌دهد.

شرکت مشاوره مدیریت و مهندسی بهین صنعت یاب امید دارد هیچ طرحی متولد نشود مگر آنکه یک شرکت مشاور معتبر و تایید صلاحیت شده طرح توجیهی آن طرح را تهیه کرده باشد. بهین صنعت یاب در تمامی مراحل شروع یک سرمایه گذاری از ایده تا بهره برداری طرح، در کنار مجری طرح خواهد بود و تا مرحله اجرا از طرح توجیهی پشتیبانی می کند.

آشنایی با نسبت های مالی مهم حسابداری

یکی از عوامل مهم موفقیت حسابداران در کارشان، تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی و ارائه گزارش های تخصصی به مدیران است تا مدیران و صاحبان سهام بتوانند بر اساس این آمار و اطلاعات و تحلیل ها تصمیم گیری درستی داشته باشند به نحوی که نتایج مطلوبتری به دست آورند.

در واقع حسابداران با تحلیل دقیق صورت های مالی یعنی صورتحساب عملکرد، سود و زیان و ترازنامه، نقش بسیار مهمی در پیشرفت موسسات و شرکتهای محل فعالیت خود ایفا خواهند کرد.

در ادامه چند مورد از مهم ترین نسبت های مالی که در شرکت ها و موسسات بازرگانی تهیه می شود را مختصرا مورد بررسی قرار می دهیم.

نسبت های مالی صورت حساب عملکرد و سود و زیان

نسبت برگشت از فروش به فروش غیرخالص

برای محقق شدن امر فروش کالا، هزینه های مختلفی وجود دارد. این هزینه ها شامل صرف وقت، هزینه تبلیغات، هزینه حمل کالا و برخی هزینه های اداری و تشکیلاتی است. پس برگشت از فروش یعنی انجام این هزینه ها بدون انجام فروش و به دست آمدن سود.

نسبت برگشت از فروش و تخفیفات به فروش غیرخالص=برگشت از فروش و تخفیفات/فروش غیرخالص *۱۰۰

کوچک بودن این نسبت در مقایسه با نسبت شاخص و عرف محیط اقتصادی، مطلوب و نشانه ای از کارآیی مدیران فروش مجموعه است. این نسبت به صورت درصد بیان می شود.

نسبت قیمت تمام شده کالای فروش رفته به فروش خالص

این نسبت هم به صورت درصد بیان می شود. هرچه فاصله بهای تمام شده کالای فروش رفته و فروش خالص بیشتر باشد سود حاصل از فروش کالا بیشتر و این نسبت کوچکتر است.

نسبت قیمت تمام شده کالای فروش رفته به فروش رفته خالص= قیمت تمام شده کالای فروش رفته/فروش خالص*۱۰۰

در شرکتها و موسسات بازرگانی تلاش می شود این نسبت به کوچکترین حد ممکن برسد.

نسبت سود ناویژه به فروش خالص

حاصل تفریق قیمت تمام شده کالای فروش رفته از فروش خالص، سود ناویژه موسسات تجاری است.

سود ناویژه= قیمت تمام شده کالای فروش رفته – فروش خالص

پس اگر نسبت قیمت تمام شده کالای فروش رفته به فروش خالص از ۱۰۰درصد کم کنیم نسبت سود ناویژه به فروش خالص به دست می آید.

نسبت سود ناویژه به فروش خالص= ۱۰۰% – قیمت تمام شده کالای فروش رفته/فروش خالص

در صورت در اختیار داشتن سود ناویژه و فروش خالص هم نسبت موردنظر به نحو زیر قابل محاسبه است:

نسبت سود ناویژه به فروش خالص=سود ناویژه /فروش خالص*۱۰۰

بزرگتر بودن این نسبت مطلوب نظر مدیران و صاحبان شرکتهاست.

نسبت سود ویژه دوره مالی به فروش خالص

بزرگی این نسبت که به درصد بیان می شود، نشانه کارآیی و لیاقت مدیران موسسه و نیز کارآیی بخش فروش و بازرگانی موسسه تلقی می شود.

نسبت سود ویژه به فروش خالص=سود ویژه/فروش خالص *۱۰۰

نسبت برگشت از خرید به خرید غیرخالص

نسبت برگشت از خرید و تخفیفات به خرید غیرخالص=برگشت از خرید و تخفیفات/خرید غیرخالص*۱۰۰

بزرگ بودن این نسبت مطلوب نیست، چرا که نشان دهنده آن است که هزینه های صرف شده برای امر خرید کالا، نتیجه مطلوب که همان خرید و پس از آن فروش کالا و کسب سود است را به همراه نداشته است.

نسبت هزینه حمل کالای خریداری شده به خرید غیرخالص

نسبت هزینه های حمل کالای خریداری شده به خرید غیرخالص= هزینه حمل کالای خریداری شده/ خرید غیرخالص*۱۰۰

عموما هزینه حمل کالای خریداری شده، یکی از اقلام مهم در قیمت تمام شده خرید است. پس موسسات بازرگانی تا جایی که ممکن باشد سعی در کاهش این هزینه خواهند داشت و هرچه کوچکتر بودن این نسبت بنابر شرایط، مطلوبتر خواهد بود.

نسبت های مالی صورتحساب ترازنامه:

نسبتهای جاری

نسبت جاری= دارایی های جاری/بدهی های جاری

بدهی های جاری از محل تبدیل به نقد دارایی های جاری پرداخت می شوند و چون کلیه دارایی های جاری به یکباره امکان نقد شدن پیدا نمی کنند؛ بنابراین این نسبت باید مساوی ۲ یا بزرگتر از آن باشد تا موسسات و شرکتها برای پرداخت تعهدات خود دچار مشکل نشوند.

سرمایه جاری

سرمایه جاری= دارایی های جاری – بدهی های جاری

مانده سرمایه جاری هر موسسه باید به میزانی باشد که در صورت پرداخت کلیه بدهی ها با میزان نقدینگی باقی مانده بتوان موسسه را برای مدت معقولی اداره نمود.

نسبت آنی

نسبت آنی= صندوق+بانک+خالص بدهکاران/بدهی های جاری

انجمن های حرفه ای حسابداران عقیده دارند که اگر چنانچه این نسبت از عدد یک کمتر باشد، خطر عدم توانایی پرداخت سریع بدهی ها در صورت عدم تحمل زیان تبدیل به نقد عجولانه سایر دارایی ها، حیثیت تجاری موسسه را تهدید می کند.

نسبت ثابت

نسبت ثابت=دارایی ثابت/بدهی های طویل المده

دارایی های ثابت، در واقع تضمین پرداخت بدهی های طویل المدت هستند. این نسبت چنانچه عدد ۲ یا بیشتر باشد نشان دهنده آن است که شرکت موقع پرداخت بدهی های طویل المدت با مشکل مواجه نمی شود.

نسبت سود ویژه به جمع دارایی

نسبت سود ویژه به جمع دارایی ها=سود ویژه/(جمع دارایی های پایان سال+جمع دارایی های ابتدای سال/۲) *۱۰۰

این نسبت از تقسیم سود ویژه به متوسط جمع دارایی های موسسه طی سال بدست می آید.

در پایان باید گفت، نتیجه گیری و اظهارنظر نهایی در این مقوله، تا حد زیادی به تجربه، دانش و آگاهی اجتماعی و سیاسی و اقتصادی کارشناس امور مالی حسابداری وابسته است و لزوما نتیجه مشخص و یکسانی وجود نخواهد داشت. چون کارشناسان مختلف از تجربیات مختلف و سطح دانش متفاوت برخوردارند. برای هر حسابداری که علاقمند به پیشرفت در کار است بالابردن آگاهی، افزایش قدرت تجزیه و تحلیل و تسلط به انواع اطلاعات مالی بسیار ضروری به نظر می رسد.

صورت های مالی چیست؟

صورتهای مالی اساسی در تجزیه و تحلیل سهام شرکت‌ها به صورت بنیادی از اهمیت بسیاری برخوردار می‌باشد.وقتی که شما صورت های مالی یک شرکت را در اختیار دارید و می‌خواهید به آن شرکت وامی پرداخت کنید ، مطمئن ترین کاری که می‌توانید انجام دهید محاسبه نسبت‌های نقدینگی است.

در طول سالهای گذشته رشد بنگاه های اقتصادی و نیاز مدیران هر شرکت به اطلاعات مالی برای بررسی و اتخاذ تصمیم تولید و ارایه اطلاعات مالی بیش از گذشته اهمیت خود را نشان همگان داده است . امروزه هر حسابداری که مهارت تولید و آنالیز گزارش های مالی را دارا است ، نسبت به سایر همکاران فاقد این مهارت از نظر شغلی و کسب تحلیل مالی و مهم‌ترین فرمول‌های آن درآمد از وضعیت بهتری برخوردار است. همچنین اگر کسی بخواهد در زمینه بورس و سهام فعالیت کند باید بتواند نسبت های مالی یک شرکت یا سازمان را تحلیل و محاسبه کند .

صورت‌ های مالی را میتوان ، یک‌بار در سال تهیه کرد ولی در بسیاری موارد، صورت های مالی ۶ ماهه و یا حتی در زمان های کوتاه‌تر نیز امکان تهیه وجود دارد. به تحلیل مالی و مهم‌ترین فرمول‌های آن صورت کلی مجموعه‌ای از قواعد و قوانین که به عنوان اصول پذیرفته شده حسابداری نام گذاری شده است بر روند تهیه این صورت‌ ها نظارت می‌کند.

به عنوان اولین قدم طرح ۳ سوال بسیار مهم در خصوص هر موسسه ای مطرح است که جواب مناسب به آن‌ها از طریق صورت های مالی به شرح زیر انجام می‌شود:

در این زمان دارایی هایمان چیست؟ (در قسمت سمت راست صورت وضعیت مالی)

محل بدست آمدن دارایی هایمان از کجاست؟ (در قسمت سمت چپ صورت وضعیت مالی)

در بازه زمانی مشخص شده به چه هدفی دست یافته ایم ؟ (صورت سود و زیان دوره)

انواع صورت های مالی حسابداری

صورت های مالی دارای انواع مختلفی هستند و هر کدام با اهدافی مشخص ارائه می‌شوند. از روی همین موضوع انواع صورت های مالی حسابداری عبارت‌اند از:

• صورت سود و زیان
• صورت سود و زیان جامع
• صورت وضعیت مالی
• صورت تغییرات در حقوق مالکانه
• صورت جریان های نقدی

نکات بسیار مهم در مورد صورت های مالی

اطلاعات درج شده در داخل صورت های مالی باید ساده و مختصر ارائه شود. مهم بودن این موضوع زمانی نمایان میشود که ارائه یا عدم ارائه آن‌ها در صورت های مالی باعث تغییر در تصمیمات بینندگان نرم افزار صورت های مالی شود. مهم ترین نکته در صورت های مالی، تاثیر مستقیم آن بر تصمیمات مثبت و منفی استفاده کنندگان می باشد. تهیه نرم افزار صورت مالی همچنین بر اساس اصول محافظه کاری، صورت های مالی باید به صورتی تهیه شوند که فاقد کوچکترین خوش بینی و یا زیاده بینی در گزارش های واقعی مرتبط به شرکت باشند.

نکته مهم دیگر این است که صورت های مالی به صورت تنها به هیچ عنوان بیانگر موفقیت یک شرکت در زمینه مالی نمیباشد.صورت های مالی اغلب بر خلاف تصور پیچیده نمی باشند. یک کارشناس باید به خوبی بداند که به چه صورت باید آن ها را تجزیه و یا تحلیل کند و از این صورت ها در زمینه تصمیم گیری های کلان و مدیریتی و به ویژه در زمینه های تصمیم گیری مالی استفاده کنیم.

نیاز شرکت‌ها به تجزیه و تحلیل صورتهای مالی

صورتهای مالی اساسی در تجزیه و تحلیل سهام شرکت ها به صورت بنیادی از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد. همه ی سرمایه گذارها به دنبال پیدا کردن یک فرصت هستند که در یک دوره زمانی مشخص شده سود مورد نظر خود را کسب کنند.

در مقابل تمامی مدیران شرکت ها و مالکان موسسات در صدد جذب سرمایه برای شرکت و رشد مالی موسسه خود هستند. از این رو مشاهده میکنید که تمامی افراد دارای منافع مشترکی میباشند که برای رسیدن به آن تصمیمات صحیح و برنامه ریزی های دقیق و اساسی مورد نیاز است.

به صورت کلی این موضوع امری بدیهی میباشد که صورت های مالی در زمانی مفید هستند که در کنار هم مورد ارزیابی قرار بگیرند و برای بررسی روند و وضعیت مالی یک موسسه از طریق تهیه نرم افزار صورت مالی میبایست نسبت های مالی نیز مورد بررسی قرار بگیرد. نسبت های مالی زمانی معنی و اهمیت پیدا میکنند که با نسبت های مالی سال قبل شرکت و نسبت های رقیبان در صنعت های یکسان و مشابه مورد مقایسه قرار بگیرد. همچنین باید به این نکته نیز توجه نمائید که نباید از نسبت ها تهیه نرم افزار صورت مالی به تنهایی برای تصمیم گیری استفاده نمائید و از نسبت ها به عنوان مکمل تصمیم های خود و یا راهی برای حل آن ها استفاده کنید.

وقتی که شما صورت های مالی یک شرکت را در اختیار دارید و می خواهید به آن شرکت وامی پرداخت کنید ، مطمئن ترین کاری که میتوانید انجام دهید محاسبه نسبتهای نقدینگی است .

نسبتهای اهرمی نیز از اهمیت خاصی برخوردار هستند . شما با استفاده از این نسبتها می توانید نسبت بدهی به دارایی و نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام را بررسی و مشخص نمائید . در ضمن میتوانید توانایی موسسه درخواست دهنده در پرداخت بهره را محاسبه نمائید. نسبت دیگری نیز وجود دارد که نشان دهنده این است که درآمد موسسه مذکور تا چه حد برای پوشش هزینه های ثابت مناسب است .

مقایسه حسابداری IFRS با صورت های مالی در ایران

مفاهیم گزارشگری مالی ایران و حسابداری IFRS به طورکلی یکسان میباشد .بخش های موجود در صورت های مالی در کشور ایران درمفاهیم نظری با حسابداری IFRS به غیراز برخی مورد های محدود مشابه است اما این تفاوت های محدود در نحوه شناسایی اقلام دارایی تفاوتی ایجاد نمیکند.

تفاوتهای مهم در صورت وضعیت مالی

• در IFRS دارایی های جاری پیشرفته و گسترده تر از استاندارهای ایران می باشد همچنین بدهی های جاری نیز در IFRS گسترده تر میباشد.
• در استاندارهای داخلی بررسی اولیه سرمایه گذاری براساس بهای تمام شده می باشد اما در حسابداری IFRS به ارزش منصفانه شناسایی میشود .
• دسته بندی بدهی جاری و غیر جاری در دو استاندارد دارای تفاوت می باشد.
• در حسابداری داخلی مطالبات به شکل ارزش بازیافتنی گزارش داده می شود اما در IFRS مطالبات عموما به روش بهای تمام شده گزارش داده می شود .
• در استاندارد داخلی برای محاسبه کاهش ارزش باید ارزش دفتری با مبلغ بازیافتنی مقایسه شود اما در حسابداری IFRS مبلغ دفتری با ارزش فعلی جریانات نقدی مورد انتظار مقایسه میشود .

تهیه صورت‌های مالی توسط نرم افزار اکسل و مشکلات آن

صورت‌های مالی در حقیقت انعکاسی از فعالیت‌های شرکت‌ها و سازمان‌ها در طول دوره‌های معین هستند. حاصل فعالیت‌هایی که یک شرکت یا سازمان در دوره‌های سه‌ماهه، شش‌ماهه، نه‌ماهه یا ۱۲ ماهه انجام داده است، در چند صورت مالی آورده‌ می‌شود که‌ می‌توان با نگاه کوتاهی به آن درباره‌ی کارهای انجام شده در این مدت و میزان اثربخش بودن آن‌ها اطلاعاتی را به دست آورد. در اکسل‌ می‌توان مهم‌ترین صورت‌های مالی مانند صورت سود و زیان، صورت وضعیت مالی، صورت وجوه نقد و… را تنظیم کرد اما این کار مشکلات بسیار زیادی را همراه خواهد داشت. از جمله این مشکلات میتوان به صرف وقت بسیار زیاد اشاره کرد. همچنین در صورتی که اقدام به طراحی با اکسل بشود و در پایان نیاز به تغییر خاصی هرچند کوچک باشد این فرآیند بسیار دشوار و زمان بر خواهد بود.

از دیگر مشکلات مهم میتوان به نکات زیر اشاره کرد:

• کاهش قابلیت اطمینان به اطلاعات در دسترس
• نداشتن پایگاه داده
• صرف زمان و هزینه‌ی بالا در تهیه گزارش‌های مالی
• متکی به شخص بودن
• عدم امکان به‌روزرسانی خودکار اطلاعات با تغییر یک جز
• کاهش کنترل‌های لازم در خطاهای کاربر
• فقدان نظارت مالی مستقیم
• ممکن نبودن دریافت به موقع اطلاعات برای تصمیم‌گیری
• از بین رفتن سوابق و مستندات کاربرگ‌های تهیه صورت‌های مالی به مرور زمان

همچنین برای تهیه صورت های مالی در شرکت های هلدینگ مشکلات زیر مطرح است:

• دشواری در جمع‌آوری و تجمیع داده‌ها از شرکت‌های تابعه
• نبودن فرمت یکسان برای گزارشگری شرکت‌های تابعه
• یکسان نبودن کدینگ شرکت‌های تابعه
• تأخیر در ارسال گزارش‌ها به شرکت مادر
• نبود ارتباط برخط بین شرکت‌های زیرمجموعه و مادر
• افزایش پیچیدگی با زیاد شدن تعداد شرکت‌های زیرمجموعه
• عدم قابلیت ردیابی آسان اطلاعات در تهیه ارقام مندرج در صورت‌های مالی تلفیقی
• عدم قابلیت مقایسه اطلاعات هریک از زیرگروه‌ها

نرم افزار صورت مالی برهان

از آنجا که اتخاذ تصمیمات‌ اقتصادی‌، ارزیابی‌ توان‌ ایجاد وجه‌ نقد از طریق‌ تمرکز بر وضعیت‌ مالی‌، عملکرد مالی‌ و جریانهای‌ نقدی‌ واحد تجاری‌ و استفاده‌ از آنها در پیش‌بینی‌ جریان های‌ نقدی‌ مورد انتظار و سنجش‌ انعطاف‌پذیری‌ مالی، در هر سازمانی جزء اهم فعالیتهای کلان سازمان می باشد، لذا این مورد سازمانها را به سمت خلاصه سازی و طبقه بندی اطلاعات مالی سوق می دهد.یکی از شیوه های ارزیابی شرکت ها استفاده از صورت های مالی سازمان می باشد، نرم افزارتهیه صورت های مالی از جمله گزارشات تخصصی و زمانبر واحد مالی می باشد که از جمع آوری اطلاعات مالی نرم افزار حسابداری استخراج می شود به همین دلیل تهیه مکانیزه این نوع گزارشات باعث افزایش اطمینان، سرعت و کاهش خطاهای احتمالی می شود و حجم کاری واحد مالی هر سازمانی را پایین می آورد.

نرم افزار صورت های مالی برهان سیستم چه مشکلاتی را مرتفع می سازد ؟

برهان سیستم با استفاده از دانش، تجربه و ابزار مناسب، ابتدا اطلاعات مربوط به فعالیت ها و رویدادهای مالی را شناسایی و اندازه گیری کرده،سپس به پردازش آن ها اقدام می نمایند و در نهایت خلاصه اطلاعات را به شکل صورت های مالی و گزارشات مالی یا نسبت‌های مالی تحت این عنوان در اختیار کسانی قرار می دهند که مایلند از این اطلاعات در تصمیم گیری های خود استفاده کنند.

صورت های مالی باید وضعیت مالی، عملکرد مالی و جریان‌‌های نقدی واحد تجاری را ارائه کند. یکی از اهداف صورت های مالی، ارائه اطلاعات طبقه بندی شده درباره وضعیت مالی واحد تجاری است. شرکت برهان سیستم پاسارگاد با ارائه نرم افزار تصمیم یار هوشمند (Phoenix) به‌منظور پاسخ گویی به نیاز‌های تحلیل مالی و مهم‌ترین فرمول‌های آن سازمان‌ها ، نرم افزار تهیه ی صورت های مالی را به بازار ارائه کرده است.

کاربران نرم افزار تهیه صورتهای مالی می توانند به اطلاعاتی درباره دارایی ها، بدهی ها، حقوق صاحبان سهام، درآمد ها، هزینه ها، جریان های نقدی و سایر اطلاعات واحد تجاری دست یابند.شایان ذکر است به دلیل قابلیت یکپارچه سازی با هر نرم افزار حسابداری، اطلاعات لازم برای تهیه صورت های مالی اساسی را تامین می‌کند.

نرم افزار صورت های مالی طراحی شده توسط شرکت برهان سیستم به مدیران مالی امکان تهیه گزارشات مالی و یادداشتهای مالی مختلف را جهت ارائه به ذینفعان بیرونی و داخلی سازمان می دهد. برهان سیستم با استفاده از نرم افزار صورت های مالی، کلیه صورت های اساسی (قانونی) سازمان و نسبت‌ها و شاخص‌های مالی تصمیم گیری را محاسبه و در اختیار افراد ذیربط قرار می دهد.

فروش خالص چیست؟

فروش خالص عبارت است از کل فروش منهای هرگونه برگشت از فروش، تخفیف بابت معیوب بودن کالا و تخفیفات نقدی فروش. فروش خالص یک مبلغ بسیار مهمی است زیرا توسط ذینفعان شرکت و تحلیلگران هنگام تصمیم گیری در مورد واحد تجاری یا تجزیه و تحلیل در خصوص پیشرفت شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

معمولاً، صورت سود و زیان مبلغ خالص فروش را نشان می‌دهد. در برخی موارد، شرکت‌ها فروش ناخالص و خالص را در به صورت جداگانه در صورت سود و زیان نمایش می‌دهند. کسر برگشت از فروش و تخفیفات از فروش ناخالص، کیفیت فروش را نشان می‌دهد. اگر تفاوت زیادی بین فروش ناخالص و خالص وجود داشته باشد، ممکن است شرکت کالاهای برگشت از فروش و تخفیف‌های زیادی داشته باشد.

فرمول فروش خالص چیست؟

فرمول فروش خالص در تصویر زیر نشان داده شده است:

اجزای فروش خالص

فرمول فوق برای فروش خالص شامل چندین جزء است. درک هر عبارت در فرمول برای بدست آوردن مبلغ خالص فروش، بسیار مهم است:

• فروش ناخالص: فروش ناخالص عبارت است کل فروش بدون کسر هرگونه کالای برگشت از فروش و تخفیفات. فروش ناخالص شامل انواع فروش، مانند فروش نقدی و نسیه یا اعتباری است.
• برگشت از فروش: اگر کالای فروخته شده در نهایت عودت داده شود، تحت عنوان برگشت از فروش قرار می‌گیرد. معمولاً شرکت‌ها کل مبلغ یا قسمتی از مبلغ کالا را بازپرداخت می‌کنند و فروش ناخالص به میزان مبلغ بازپرداخت کاهش می‌یابد.
• تخفیف معیوب بودن کالا: برای هر کالایی که آسیب ببیند، شرکت‌ها قیمت مشخص شده را کاهش داده و آن را با قیمت پایین تری می‌فروشند. فروش چنین کالاهایی با قیمت پایین تری ثبت می‌شود. بنابراین، تفاوت بین قیمت مشخص شده و قیمت فروش از فروش ناخالص کسر می‌شود.
• تخفیفات نقدی: بعضی از فروشگاه‌ها در برخی مواقع تخفیف فصلی به مشتریان خود می‌دهند. همچنین اگر مشتری خرید عمده انجام دهد یا پرداختی را قبل از زمان مقرر انجام دهد، می‌توان به او تخفیف داد. چنین تخفیف‌هایی از فروش ناخالص کسر می‌شود.

فروش خالص در مقابل فروش ناخالص

فروش ناخالص و فروش خالص، گاه با هم اشتباه گرفته می‌شوند و فرض بر این است که مشابه هستند. فروش خالص پس از کسر کسورات از فروش ناخالص محاسبه می‌شود و فروش خالص هنگام تجزیه و تحلیل کیفیت فروش واحد تجاری اهمیت بیشتری دارد.

فروش ناخالص به خودی خود چندان قابل اتکا نیست، زیرا فروش واقعی یک شرکت را بیشتر نمایش می‌دهد زیرا شامل چندین متغیر دیگر است که اساساً نمی توانند به عنوان فروش طبقه بندی شوند.

از طرف دیگر، فروش خالص بازتاب دقیق تری از درآمدهای یک شرکت دارد و می‌تواند برای ارزیابی گردش مالی واقعی شرکت برای تیم‌های فروش و بازاریابی برای افزایش درآمدهای آینده مورد استفاده قرار گیرد.

فروش ناخالص به سادگی با ضرب واحدهای فروخته شده در قیمت فروش هر واحد محاسبه می‌شود. میزان فروش ناخالص معمولاً بسیار بیشتر است، زیرا شامل برگشت از فروش یا تخفیف نمی شود. مبلغ خالص فروش که پس از کسر متغیرها محاسبه می‌شود، از فروش ناخالص کمتر است.

از آنجا که برای محاسبه خالص فروش اقلام غیر فروش حذف می‌شوند، خالص فروش بازتاب بهتری از گردش مالی و سلامت شرکت دارد و برای اهداف تصمیم گیری استفاده می‌شود. جدول زیر تفاوت‌های اصلی بین فروش خالص و ناخالص را نشان می‌دهد:

فروش خالص	فروش ناخالص
تعریف	فروش ناخالص منهای کسورات	فروش کل بدون کسورات
وابستگی متقابل	وابستگی به فروش ناخالص دارد	وابستگی به فروش خالص ندارد
میزان	کمتر از فروش ناخالص	بیشتر از فروش خالص
فرمول	فروش ناخالص – کسورات	قیمت فروش x مقدار فروش

فروش خالص و صورت سود و زیان

فروش خالص در صورت سود و زیان نشان داده می‌شود. اکثر شرکتها به طور مستقیم مبلغ خالص فروش را گزارش می‌کنند و جزئیات آن را در یادداشتهای صورتهای مالی گزارش می‌کنند. با این حال، برخی از شرکت‌ها هم فروش ناخالص و هم فروش خالص را در صورت سود و زیان گزارش می‌کنند. جدول زیر گزیده ای از نمونه صورت سود و زیان را نشان می‌دهد.

اولین رقم، مبلغ فروش ناخالص است و اجزای مختلف برای محاسبه فروش خالص از فروش ناخالص کسر می‌شود. سود ناخالص با استفاده از فروش خالص محاسبه می‌شود و نه مبلغ فروش ناخالص. اگر اختلاف بین فروش ناخالص و خالص بسیار زیاد باشد، می‌تواند نشان دهنده این باشد که کیفیت درآمد خوب نیست، زیرا شرکت برای ایجاد درآمد، محصولات را با تخفیف زیاد می‌فروشند.