کال مارجین چیست؟ — توضیح به زبان ساده
ترید و معامله در بازارهای مالی نیازمند آگاهی از انواع بازارها و مفاهیم مطرح شده در آنها است. یکی از اصطلاحات اساسی که در هر سه بازار بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال به وفور استفاده میشود، اصطلاح کال مارجین است. کال مارجین پیام اخطاری است که نشان میدهد میزان ضرر معاملات یک تریدر به آستانه مارجین تعیین شده رسیده است و معاملهگر برای جلوگیری از لیکوئید شدن یا خروج از معامله، باید فعالیتی را انجام دهد. کال مارجین در بازارهای اهرمدار استفاده میشود و در بازارهای مالی داخلی نیز مختص بازار آتی در بورس کالا است. در این مقاله میخواهیم به طور مفصل به سوال کال مارجین چیست پاسخ دهیم و نحوه مقابله با آن را بررسی کنیم.
کال مارجین چیست ؟
«کال مارجین» (Call Margin) که اصطلاح درستتر آن «مارجین کال» (Margin Call) است به پیامی گفته میشود که از تریدرها میخواهد پول بیشتری به حساب معاملاتی خود اضافه کنند یا برخی از موقعیتهای معاملاتی خود را ببندند تا مارجین بیشتری برای معامله داشته باشند. برای درک بهتر این مفهوم نیاز به بررسی مفهوم مارجین است.
مارجین در واقع سرمایه واقعی کاربر است که برای تضمین معاملات استفاده میشود. زمانی که از اهرم در معاملات استفاده میشود، تریدرها با مبلغ بیشتری از سرمایه اصلی خود وارد معاملات میشوند اما این به این معنی نیست که میزان ضرر آنها میتواند بیشتر از پول اصلی آنها باشد. مارجین در واقع به مقدار پولی گفته میشود که تریدر باید در حساب معاملاتی خود داشته باشد تا بتواند ضررهای محتمل را جبران کند.
ارتباط بین مارجین و اهرم ارتباط معکوس است به این معنی که هر چه اهرم استفاده شده توسط یک معاملهگر بیشتر باشد، میزان مارجین درگیر در معامله برای آن کمتر است اما در مقابل ریسک معامله بیشتر و احتمال کال مارجین شدن معامله بالا است. زمانی که بازار در جهت خلاف روند معامله یک تریدر حرکت میکند، مارجین کاربر کاهش مییابد. زمانی که مقدار مارجین به درصد تعیین شده برای مارجین کال برسد، پیام مارجین کال از طرف بروکر یا کارگزاری به تریدر ارسال خواهد شد. بنابراین، کال مارجین یک هشدار برای معاملهگر است تا متوجه در ضرر بودن موقعیتهای معاملاتی خود باشد.
کال مارجین در بازار آتی بورس کالا چیست ؟
کال مارجین زمانی معنی پیدا میکند که کاربر از اهرم برای معاملات خود استفاده کرده باشد. بنابراین، در معاملات سهام بازار بورس و معاملات اسپات بازار رمزارزها این مفهوم مورد استفاده قرار نمیگیرد. در این بازارها میزان تغییرات ارزش دارایی کاربران، به همان اندازه تغییرات واقعی قیمت است و تا زمانی که معاملهگر دارایی خود را نفروشد، همچنان مالک آن است.
در معاملات اهرمدار مثل بازار آتی (فیوچرز) و بازار مارجین در کریپتو، بخشی از سرمایه درگیر در معاملات، از طرف صرافیها و تامینکنندگان نقدینگی تامین میشود. به همین دلیل با استفاده از مفهوم مارجین کال و «سطح خروج از بازار» (Stop Out Level) سعی میشود دارایی قرض گرفته شده آسیب نبیند و تنها پول اصلی تریدر در معرض خطر باشد.
بازار سهام بورس ایران تنها دارای معاملات اسپات است و معاملات اهرمدار آتی در آن وجود ندارد. برخلاف بازار سهام، بورس کالا امکان انجام معاملات آتی بر روی کالاهای مشخص را به کاربران میدهد. در این بازار کاربران کالاها را برای یک تاریخ مشخص در آینده با قیمت امروز معامله میکنند. برای این که معامله از دو طرف تضمین شود هر دو کاربر باید مبلغی را به عنوان «وجه تضمین اولیه» در اختیار کارگزاری قرار دهند.
در این بازار امکان انجام هر دو نوع معادله خرید و فروش وجود دارد و میزان سود و رابطه نقدینگی و مارجین کال چیست؟ ضرر معامله هر نیم ساعت یکبار به روز میشود. مفهوم کال مارجین در این بازار با مفهومی به نام «حداقل وجه تضمین» تعریف میشود. میزان حداقل وجه تضمین برای هر کالا توسط سازمان بورس تعیین میشود و میتواند با تغییر شرایط تغییر کند. حداقل وجه تضمین در واقع میزان پولی است که در صورت ضررده بودن معامله و رسیدن ارزش دارایی کاربر به آن، کال مارجین اتفاق میافتد.
معمولا این مقدار در بازار بورس آتی کالای ایران برابر با 70 درصد وجه تضمین اولیه است. بنابراین، اگر وجه تضمین اولیه برای شرکت در معامله آتی یک کالا 1 میلیون تومان باشد، کاربر برای فعالیت در این بازار حداقل باید 1 میلیون در حساب معاملاتی آتی خود داشته باشد و در صورت ضررده بودن معامله و رسیدن ارزش آن به 700 هزار تومان کاربر کال مارجین خواهد شد.
Margin Call در بازار آتی بورس کالا چگونه محاسبه میشود ؟
برای محاسبه کال مارجین در بازار آتی بورس کالا، ابتدا باید مقادیر مربوط به وجه تضمین اولیه برای هر معامله و حداقل وجه تضمین مشخص شوند. فرض کنید برای ورود به هر معامله زعفران در بازار آتی وجه تضمین اولیه مورد نیاز 500 هزار تومان است و حداقل وجه تضمین برای معامله برابر با 70 درصد است. اگر کاربری بخواهد ده معامله بر روی خرید زعفران باز کند، باید 5 میلیون تومان را به عنوان وجه تضمین در اختیار کارگزار قرار دهد. حال قیمت زعفران به صورت روزانه تغییر میکند و وضعیت معاملات کاربران هر نیم ساعت یکبار بهروز میشود.
با توجه به حداقل وجه تضمین 70 درصدی معاملات، اگر مجموع قیمت معاملات کاربر به زیر 3/5 مییون تومان برسد در این صورت معاملات کاربر کال مارجین میشود و پیام هشدار از طرف کارگزاری به کاربر ارسال خواهد شد. کاربر میتواند با اضافه کردن پول جدید یا بستن چند تا از معاملات خود، مارجین معاملات را به سطج بالاتری برساند در غیر اینصورت، کارگزاری به صورت اتوماتیک این کار را انجام میدهد. بستن یکی از معاملات در آستانه کال مارجین باعث آزاد شدن 350 هزار تومان میشود که این مبلغ میتواند به 9 معامله دیگر اضافه شود و مارجین آنها را به حدود 390 هزار تومان برساند که بالاتر از سطح کال مارجین است.
مارجین کال چیست، زنگ خطری برای سرمایهگذاران
هر کاربری که وارد بازار ارزهای دیجیتال یا بورس میشود، بدونشک از نوسانات این بازار باخبر است و توانایی ریسکپذیری دارد. اما در بعضی مواقع افراد به طور قطعی توانایی ریسکپذیری ندارند و با این تصور وارد بازار میشوند که ضرر مال دیگران است. این روند تا زمانی ادامه دارد، که وضعیت مارجین کال را مشاهده میکنند. آیا میدانید مارجین کال چیست؟
با وجو اینکه بازار سرمایهگذاریهای دیجیتالی و الکترونیکی پر از نوسان است، ولی ضرر هم حدی دارد. برخی اوقات سرمایهگذاری به حدی وارد ضرر میشود که بیش از 30 درصد از سرمایه اولیه سرمایهگذار به خطر میافتد. در این حالت مارجین کال رخ میدهد. کیوسک آکادمی در اینجا شما را با مفهوم دقیق و کارایی این وضعیت آشنا میکند.
مارجین کال چیست؟
تا چه حدی با زبان انگلیسی آشنایی دارید؟ مارجین (Margin) به معنای حاشیه است. زمانی که سرمایهگذاری، پول و سرمایه خود را در بازاری وارد میکند اما سرمایه و دارایی او به حاشیه کشیده میشود، میتوان گفت مارجین کال رخ داده است. در این بخش به توضیح واضحتر مارجین کال چیست، اشاره میکنیم.
برای مثال زمانی که شما تصمیم گرفتهاید کارت بازرگانی بگیرید تا کالایی را به نام خود صادر یا وارد کنید، اما در حین انجام این امور رشته و هدف اصلی از دست شما خارج میشود و امتیاز کارت بازرگانی خود را میفروشید تا افراد دیگر واردات و صادرات را انجام دهند و شما بدون هیچ زحمت کسب درآمد کنید، در این زمان هدف اصلی شما دچار حاشیه شده است.
این حواشی با گذر زمان برای شما دردسرساز میشود و هر آنچه کسب کردهاید را از دست میدهید. مارجین کال بازار سرمایهگذاری نیز، نشاندهنده ضرر دارایی یک سرمایهگذار است که از هدف اصلی ورود خود به بازار فاصله میگیرد. البته دلایل مختلفی باعث ایجاد این ضرر و زیانهامیشوند که در ادامه توضیح میدهیم.
به زبان ساده مارجین کال اخطاری است که برای سرمایهگذار ارسال میشود. زمانی که میزان ارزش و دارایی فعلی یک سرمایهگذار دچار 30 درصد ضرر شود یا وامهایی که کاربر دریافت کرده است از ارزش فعلی او بیشتر باشند، مارجین کال برای کاربر ارسال میشود. با این اخطار کاربر از وضعیت بد پرتفولیو مالی خود اطلاع پیدا میکند.
نحوه عملکرد مارجین کال
نحوه کارایی و کاربرد مارجین کال چیست؟ این اصطلاح در بازار ارزهای دیجیتال شاید با مفاهیم مختلفی به کار آید. ولی اصلیترین عملکرد این رویداد مربوط به هشدار دادن و کاهش ضرر سرمایهگذاراناست. بسیاری از سرمایهگذاران با کمک همین رویداد خرید بیت کوین را کاهش دادند.
البته مارجین همیشه به یک شکل عمل نمیکند. در بعضی موارد نیز سبب افزایش معاملات میشود. بدینترتیب نحوه عملکرد مارجین کال برای بسیاری از کاربران این بازار همچنان گنگ است. مارجین روند مشخصی ندارد.
معاملهگران حرفهای در هر 2 بازار خرسی و گاوی میتوانند سود خوبی کسب کنند. اما سرمایهگذاران نوپا چطور؟ دلیل اصلی رخ دادن مارجین کال چیست؟ زمانی که ارزش دارایی فرد سرمایهگذار در مقایسه با ارزش دارایی قرضشده آن کمتر باشد، مارجین کال اتفاق میافتد.
مارجین کال سعی دارد شرایط مالی سرمایهگذار را برای کارگزار مشخص کند و تا جای ممکن باعث تغییر مثبت درآن شود.
مارجین کال برای سرمایهگذاری لانگ پوزیشن مناسب است یا شورت پوزیشن؟
با توجه به توضیحات بالا، به نظر شما وضعیت مارجین کال چیست؟ به عبارت دیگر این اتفاق در سرمایهگذاری شورت پوزیشن مشاهده میشود یا در لانگ پوزیشن؟ برای پاسخ به این پرسش باید گفت، شورت پوزیشن همانند مناقصهای عمل میکند که به دنبال کاهش قیمت است.
این در حالی است که لانگ پوزیشن مناقصهای خواهد بود که برای افزایش قیمت تلاش میکند. بنابراین باید با توجه به تحلیلها و سیگنالهای موجود در بازار برای شورت پوزیشن یا لانگ پوزیشن بودن این معاملات تصمیم بگیرید. در نظر داشته باشید، اگر برعکس آنچه که شما پیشنهاد میدهید اتفاق بیافتد، سرمایه خود را از دست خواهید داد.
تصور کنید در مناقصهای قیمتی را پیشنهاد میدهید که از نظر خودتان پایینترین قیمت است، اما شخصی با قیمتی پایینتر آن دارایی را از چنگ شما در میآورد و شما دست خالی از مناقصه برمیگردید. در مارجین کال نیز شرایط به همین صورت است. اگر به موقع با پیشنهاد مناسب دست به کار نشوید، زنگ هشدار به ضرر شما به صدا در میآید.
رابطه نقدینگی و مارجین کال چیست؟
زمانی که در سایت قمار و شرطبندی شرکت میکنید، بهتر است پول کافی نیز داشته باشید. تصور کنید طی یک شرطبندی شکست میخورید، فرد برنده تنها در صورتی از برد خود لذت میبرد که شما پولی در حساب داشته باشید. در واقع نمیتوان بر روی پولی که وجود ندارد شرطبندی کرد.
مارجین کال نیز زنگ خطری است که نشان میدهد نقدینگی شما کمتر از حداقل مبلغ تعیینشده توسط صرافی است. پس شما نمیتوانید همچنان با این حداقل سرمایه خود به سرمایهگذاریهای بزرگ ادامه دهید. زمانی که وضعیت پرتفولیو شما به مارجین نزدیک شود، شما را مطلع میکنند تا این مشکل را رفع کنید.
در بعضی مواقع میتوانید بیت کوین خود را بفروشید یا دلاری به پرتفولیو خود اضافه کنید تا از شر این اتفاق رها شوید. به خاطر داشته باشید، گاهی صفحه معاملات نیز بسته میشوند و کاری از شما برنمیآید. از اینرو بهتر است همیشه نقدینگی به حساب پرتفولیو خود اضافه کنید. مارجین کال رابطه مستقیمی با نقدیگی حساب کاربران و سرمایهگذاران دارد.
دلایل به وجود آمدن مارجین کال چیست؟
پیش از این نیز گفتیم مارجین کال به دلیل کمک به سرمایهگذار و بهبود وضعیت مالی او یا جلوگیری از ضررهای آتی به وجود میآید. زمانی که آستانه سرمایهگذاری به حداقل برسد مارجین کال طی یک ایمیل اطلاعیه یا اخطار،وضعیت نابهسامان مالی پرتفولیو سرمایهگذاری را به کاربر اطلاع میدهد.
به طور معمول زمانی که به وضعیت مارجین کال نزدیک باشید، پیام و هشداری برای شما ارسال میشود. اگر چنین پیامی یا ایمیلی دریافت کردید، آن را جدی بگیرید و تمام تلاش خود را به کار برید تا ارزش پرتفولیو شما از ارزش مارجین کال فاصله بگیرد.
بعد از مارجین کال چه میشود؟
عواقب بعدی مارجین کال چیست؟ گذشته از آشنایی با مفهوم، کارایی، و راههای جلوگیری از مارجین کال بهتر است با عواقب بعد از این اتفاق نیز آشنا شوید. در ادامه 2 مورد از اتفاقات بعد از مارجین کال را شرح میدهیم.
- در صورتی که مارجین کال رخ دهد، شما میتوانید بودجه اضافهای به ارزش پرتفولیو خود اضافه کنید. بودجهای که فرای نیازها و درخواستهای ارزش مارجین کال باشد. البته ارزش رمز ارزهای حاضر در پرتفولیو شما، از مبلغ اولیه این بودجه کسر میشود.
- به منظور پوشش موقعیت ایجاد شده، شما میتوانید دست به فروش بزنید. با فروش سهام خود به طور حتم به درآمد خوبی دست پیدا میکنید. این درآمد حاصل از فروش سهام در پوشش وضعیت مارجین کال به شما کمک میکند. ناگفته نماند با این کار از واریز وجوه اضافی نیز جلوگیری میشود.
سخن آخر
با وجود نوسانات زیاد بازار سرمایهگذاری دیجیتال، نباید بازیچه دست سهام بیثبات باشید. هیچکس از پیشبینی دقیق هیچ یک از موارد حاضر در بازار دیجیتال مطلع نیست. بنابراین باید محتاط باشید و به اشتباه سرمایهگذاری نکنید. در ضمن بهتر است به توصیههای صرافی منتخب خود نیز گوش دهید.
زمانی که مبلغی را بهعنوان وام میگیرید، نه تنها باید قسط پرداخت کنید، بلکه سود این وام نیز بر عهده شما خواهد بود. پس بهتر است قبل از هر عمل و دریافت وام، از جیب خود باخبر باشید. سرمایهگذاری در بازار ارزهای دیجیتال نیز خطرناک است، مارجین کال زمانی به شما هشدار میدهد که بیش از 30 درصد از سرمایه شما به ضرر رسیده است.
آیا تا به امروز تجربه مارجین کال داشتهاید؟ خوشحال میشویم تجربه خود را برای ما بنویسید.
هرآنچه که باید درباره کال مارجین بدانید
سرمایهگذاری در بازار آتی و فارکس مستلزم دانستن این نکته است که همهچیز به پیشبینیها وابسته است. این پیشبینیها باید با توجه به روند بازار صورت بگیرد که گاهی مثبت و در برخی موارد نیز منفی است. یکی از مسائل مهم در معاملات بازار فارکس بحث کال مارجین و ارتباط آن با حسابهای کاربری افراد است؛ البته سرمایهگذاران بازار آتی بیشتر با این عبارت سر و کار دارند. این مفهوم در بازار فارکس هم وجود دارد، اما با توجه به ممنوعیت فعالیت در این بازار، بیشتر افراد در ایران با وضعیت کال مارجین در بازار آتی روبهرو میشوند. در این مقاله، با ما همراه باشید تا از نکات لازم درباره این مفهوم مطلع شوید.
آشنایی با قرارداد آتی
افراد برای هر معاملهای باید قواعد آن را در نظر داشته باشند. بازار آتی بهگونهای است که معاملهگر کالایی را سفارش میدهد و مدتی بعد آن را تحویل میگیرد؛ بنابراین امروز قیمت کالا را مشخص میکند و هنگام تحویل کالا وجه آن را به فروشنده میپردازد. به این فرایند، عقد قرارداد آتی گفته میشود. با توجه به اینکه این معامله دوطرفه و تعهدی صورت میگیرد، طرفین باید برای تضمین تعهدات خود، مبلغی را بهعنوان وجه تضمین پرداخت کنند. در این فرایند، هر دو طرف معامله مبلغی را با عنوان وجه تضمین اولیه نزد کارگزاری سپرده میکنند؛ از اینرو در ابتدا معاملهگران باید حساب معاملاتی خود را شارژ کنند و به موقعیت خرید یا فروش دست یابند. پس از دریافت این موقعیت، مبلغ شارژشده توسط کارگزاری در راستای ضمانت اجرای تعهدات معاملات، بلوکه میشود.
معرفی مارجین
با توجه به آنچه بیان شد، میتوان گفت مارجین مقدار سرمایهای است که باید به اندازه آن، حجم مورد معامله در حساب معاملهگر وجود داشته باشد. این مبلغ را کارگزاری بلوکه میکند و بهعنوان ضمانت انجام معاملات در نظر میگیرد؛ بنابراین سرمایه ابتدایی که هر معاملهگر به کارگزاری میدهد تا به اندازه آن لات مورد نیاز خود را تهیه کند، برابر با مارجین است که میتواند با توجه به نوع کارگزاری متفاوت باشد. ارتباط مارجین و لوریج به این صورت است که برای مثال اگر معاملهگری برای خرید یک لات 100 هزار دلار مارجین بهعنوان وجه تضمین در اختیار کارگزاری قرار دهد، با استفاده از یک لوریج یک به صد میتواند یکصدم این مبلغ را بهعنوان وجه تضمین پرداخت کند؛ بنابراین هرچه لوریج افزایش پیدا کند، معاملهگر مارجین کمتری را در اختیار کارگزاری قرار میدهد، اما در این حالت با درصد ریسک بیشتری روبهروست.
با در نظر گرفتن این نکته که کارگزاریها همواره منافع خود را مدنظر دارند، یک کارگزاری تا زمانی به معاملهگر اجازه بازبودن معاملات را میدهد که میزان ضرر در آن معاملات، کمتر از میزان دارایی آزاد معاملهگر یا همان فری مارجین باشد؛ بنابراین میتوان گفت هنگام ورود به هر معاملهای پول باقیمانده در حساب به دو قسمت تقسیم میشود؛ مارجین یا حاشیه اطمینان که نمیتوان با آن معامله انجام داد و فری مارجین یا مارجین آزاد که میتوان از آن در معاملات دیگر استفاده کرد.
آشنایی با مفاهیم کلی
1. کارمزد
کارمزد معاملات مبلغی است که با توجه به ارزش کالای مورد معامله تغییر میکند. براساس دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بهادار، کارمزد هر معامله آتی برابر است با 00068/0 ارزش هر قرارداد؛ بنابراین در ابتدای هر معامله ارزش قرارداد آن تعیین میشود. سپس با کارمزد معامله محاسبهشده، این مبلغ از حساب معاملهگران کسر میشود. باید بدانید سازمان بورس و اوراق بهادار، کارگزاری و شرکت بورس در این مبلغ کارمزد با معاملهگر شریک میشوند.
2. بالانس
کل پول نقدی که در حساب معاملاتی معاملهگر وجود دارد، بالانس نام دارد. در این میان، اگر معاملهای باز داشته و حتی در وضعیت سود یا زیان قرار گرفته باشید، همچنان بالانس یا موجودی حساب شما همان میزان بالانس قبل از بازکردن موقعیت معامله است. بهمحض بستهشدن معامله، سود یا ضرر معاملهگر به موجودی بالانس اضافه یا از آن کسر میشود؛ بنابراین بعد از بستهشدن معاملات، میزان بالانس تغییر میکند.
3. اکوییتی
اکوییتی درواقع موجودی واقعی حساب یک معاملهگر بوده و برابر است با میزان بالانس حساب، به اضافه سود یا ضرر شناور موقعیتهای باز معاملهگر؛ درنتیجه ارزش لحظهای حساب را نشان میدهد. اگر معامله باز وجود نداشته باشد، بالانس و اکوییتی حساب با یکدیگر برابرند.
4. لات
یکی از مهمترین مفاهیم در انجام معاملات که باید با آن آشنا بود، لات است؛ شاخصی کمی یا پیمانه که تعیینکننده مقدار دقیق خرید و فروشهاست. درواقع میتوان گفت در دنیای بورس، لات یک پیمانه به شمار میآید و معادل 100 هزار واحد است. برای توضیح بیشتر میتوان گفت، چنانچه بخواهید یک سهم را یک لات در نظر بگیرید، باید 100 هزار واحد از آن سهم را در اختیار داشته باشید؛ بنابراین با در نظر گرفتن کلانبودن این میزان سرمایه، بهمنظور تسهیلبخشیدن به معاملات برای سرمایهگذاران خرد، واحدهای کوچکتر مینی لات، میکرو لات و نانو لات تعریف شدهاند. هدف از تعریف این واحدها، آن است که بتوان سرمایههای خرد را نیز جذب کرد و به بازار رونق بخشید. لازم است بدانید، مینی لات، میکرو لات و نانو لات به ترتیب برابرند با 10 هزار، 1000 و 100 واحد.
5. پیپ
کوچکترین واحد قیمتی پیپ است؛ برای مثال در تبدیل دلار به یورو، هر واحد یورو 1254/1 دلار است که این عدد را با ۴ پیپ نشان میدهند؛ بنابراین چنانچه در معاملات خود یک پیپ افزایش قیمت داشته باشید، به ازای هر یک لات خریداریشده، 10 دلار سود دریافت میکنید؛ درنتیجه یک لات نقش مهمی در کسب سود یا زیان هر معاملهگر دارد.
6. لوریج
احتمالاً تاکنون دریافتهاید که لات واحد بزرگی است؛ بنابراین کارگزاریها برای آنکه سرمایهگذاران خرد در فارکس را نیز جذب کنند، از ترفندی به نام لوریج استفاده میکنند. در این روش، یک اعتبار رایگان به معاملهگران داده میشود تا بتوانند لاتهای بزرگ خریداری کنند؛ برای مثال معاملهگر میتواند با یک لوریج یک به صد، به ازای هر 1 دلار، اجازه معامله 100 دلار را داشته و درنتیجه با یک نانو لات دارایی، به اندازه مینی لات قدرت خرید داشته باشد.
7. سطح استاپ اوت
ممکن است فردی در موقعیت ضرر و زیان در معاملات بازار فارکس قرار بگیرد و بازار همچنان روندی خلاف پیشبینی معاملهگر داشته باشد؛ بنابراین میزان زیان وی مدام بیشتر میشود؛ در این صورت کارگزاری، موقعیتهای ضررده را میبندد. به این مسئله محدودیت سطح استاپ اوت گفته میشود؛ یعنی بدترین موقعیتی که یک معاملهگر میتواند در آن قرار بگیرد.
8. فری مارجین
فری مارجین یا مارجین آزاد پولی است که درگیر معاملات فارکس باز نمیشود و تنها برای بازکردن معاملههای جدید کاربرد دارد. چنانچه مقدار فری مارجین صفر یا کمتر از حالت متعادل باشد، هشدار مارجین فعال شده و از ورود معاملهگر به معاملات جدید جلوگیری میشود؛ بنابراین میتوان گفت فری مارجین که با نامهای مارجین آزاد، مارجین موجود، مارجین قابل استفاده و مارجین قابل استفاده برای نگهداری شناسایی میشود، میتواند برای بازکردن معاملات جدید استفاده شود.
9. سطح مارجین یا مارجین لول
مارجین لول یا سطح مارجین نسبت موجودی واقعی حساب به مارجین مورد استفاده قرار گرفته است که بهصورت درصد بیان میشود. درواقع میتوان گفت مارجین لول برابر است با نسبت اکوییتی تقسیم بر مارجین، ضرب در 100. مفهوم مارجین لول بسیار مهم است و به کارگزاری کمک میکند تا به معاملهگر اجازه معامله بدهد یا نه.
روش معامله در بازار معاملات آتی
شرط لازم برای داشتن فعالیت در بازارهای آتی این است که معاملهگران حساب خود را تا مبلغ مشخصی شارژ کنند. پس از شارژ میتوانند خرید و فروش کنند و پس از اینکه توانستند موقعیت خرید و فروش را کسب کنند، این مبلغ از شارژ بلوکه خواهد شد. در این میان، وضعیت حساب هر نیم ساعت یکبار بهروزرسانی میشود و بنا به موجودی حساب، معاملهگر میتواند در سه وضعیت نرمال، ات ریسک یا مارجین کال قرار بگیرد.
ارتباط وضعیت حساب و کال مارجین
وضعیت نرمال
اگر بعد از تسویهحساب، معاملهگر سودی کسب کرده باشد، موجودی حساب عملیاتی او برابر یا بیشتر از میزان وجه تضمین خواهد بود. به این حالت یک وضعیت عادی یا نرمال گفته میشود. توجه داشته باشید این سود در حساب معاملاتی کاربر قابل برداشت است و بلوکه نمیشود.
وضعیت ات ریسک
چنانچه وضعیت حساب نرمال نباشد، یا ات ریسک است یا کال مارجین. وضعیت ات ریسک بازار فارکس حالتی است که معاملهگر نهتنها سودی کسب نکرده، بلکه زیان نیز کرده است. در این حالت، او باید مبلغی بهعنوان حق پرداختی بپردازد؛ زیرا در هیچ صورتی نباید موجودی حساب از وجه تضمین اولیه کمتر باشد. در غیر این صورت، معاملهگر نمیتواند معاملات خود را ادامه دهد؛ بنابراین همواره باید موجودی حساب از 70 درصد وجه تضمین اولیه بیشتر باشد. وضعیت آخر حالتی است که موجودی حساب معاملهگر از 70 درصد وجه تضمین اولیه نیز کمتر شود که به این حالت وضعیت کال مارجین گفته میشود.
وضعیت کال مارجین
همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، اگر موجودی حساب بهدلیل یک ضرر یا زیان مالی به کمتر از 70 درصد وجه تضمین اولیه کاهش پیدا کند، معاملهگر در این وضعیت قرار میگیرد؛ به این معنا که معاملهگر بیشازحد مجاز 30 درصدی ضرر کرده است و باید بهسرعت حساب خود را شارژ کند و بار دیگر آن را به میزان وجه تضمین ابتدایی برساند تا بتواند در معاملات آتی شرکت کند. در نظر داشته باشید، وضعیتهای کال مارجین و ات ریسک مشابه یکدیگر هستند و تنها تفاوت آنها این است که در وضعیت ات ریسک موجودی حساب فرد تا 70 درصد وجه تضمین او خواهد بود، اما در وضعیت کال مارجین، موجودی حساب کمتر از 70 درصد وجه تضمین است.
محاسبه وضعیتها
برای شناسایی وضعیتها باید کال مارجین را محاسبه کرد؛ برای مثال ممکن است یک نفر با داشتن چهار موقعیت خرید، وجه تضمینی برابر با 200 هزار تومان پرداخت کند. حداقل وجه تضمین اولیه که درواقع 70 درصد است، مشخص شده و برابر با 140 هزار تومان تعیین میشود. سپس با در نظر گرفتن چهار موقعیت بازخرید، وجه تضمین مورد نیاز برای این چهار موقعیت محاسبهشده برابر با 800 هزار تومان در نظر گرفته میشود؛ پس حساب عملیاتی کاربر باید 800 هزار تومان شارژ داشته باشد؛ بنابراین 70 درصد وجه تضمین برای چهار موقعیت باز را محاسبه میکنیم که مبلغی برابر با 560 هزار تومان تعیین میشود. چنانچه موجودی حساب کاربر به این مبلغ برسد، وی در وضعیت کال مارجین قرار میگیرد.
نکات مهم درباره وضعیت کال مارجین
همانطور که پیش از این نیز بیان شد، اگر یک معاملهگر مبلغی پول در حساب اصلی خود داشته باشد، تا زمانی که وارد معاملات نشود، این حساب کاملاً آزاد است و به آن مبلغ فری مارجین گفته میشود. در حال حاضر، اگر معاملهگر با استفاده از لوریج یک به صد میزان لات موردنظر خود را خریداری کند، با مبلغی مارجین بهعنوان حاشیه سود وارد معامله میشود؛ بنابراین میتوان گفت کال مارجین مقدار کل سرمایه یک معاملهگر تقسیم بر سطح مارجین است. توجه داشته باشید که سطح مارجین وابسته به کارگزاری و توانایی آن و معمولاً 100 درصد است، اما تعدادی از کارگزاریها سطوح مارجین را به ۵۰ درصد نیز رساندهاند.
معمولاً کارگزاریها 100 درصد سطح مارجین را بهعنوان سطح محدودیت در نظر میگیرند و آن را کال مارجین مینامند. سطح کال مارجین 100 درصد بدینمعناست که اگر مارجین در یک حساب به 100 درصد برسد، معاملهگر میتواند تعدادی از موقعیتهای باز خود را ببندد و خود را از این وضعیت خارج کند. در این حالت او نمیتواند موقعیت معامله جدیدی را باز کند؛ بنابراین میتوان گفت زمانی که سطح کال مارجین به 100 درصد برسد، اکوییتی حساب معاملهگر با مارجین وی برابر میشود و معاملهگر در حال ضرر است. روند بازار نیز برخلاف پیشبینیهای معاملهگر حرکت کرده است.
همچنین باید توجه کرد که در وضعیت کنونی بازار، حسابها هر نیم ساعت یکبار بهروزرسانی میشوند؛ بنابراین زیان این حسابها در زمانهای نیمساعته اعمال میشوند؛ البته توجه داشته باشید اعمال سود معاملات در پایان جلسات معاملاتی صورت میگیرد. بهطورکلی میتوان گفت پیشبینی وضعیتها که برخی از کارگزاریها ارائه میکنند، میتواند برای خروج از وضعیت کال مارجین به معاملهگران کمک کند. در ادامه این مطلب راههای خروج از این وضعیت بیان شده است.
روشهای خروج از وضعیت کال مارجین
هر معاملهگر برای خروج از این وضعیت سه راهحل دارد:
- به مقدار مورد نیاز برای خروج از وضعیت کال مارجین وجه واریز کرده و حساب خود را شارژ کند.
- موقعیتهای باز معاملات را ببند.
- از ترکیب دو مورد قبل استفاده کند.
زمانی که فرد در این وضعیت قرار میگیرد، اخطاری از سوی کارگزاری دریافت میکند. کارگزاری نیز طی آن مدتزمان معینی به معاملهگر میدهد تا برای خروج از این وضعیت تلاش کند. اگر کاربر بتواند اقدامات مورد نیاز برای خروج از وضعیت کال مارجین را در محل تعیینشده انجام دهد، میتواند بار دیگر با حساب خود در بازار فعالیت کند؛ در غیر این صورت کارگزاری به اندازه مبلغی که بتواند حساب را از این وضعیت خارج کند، موقعیتهای باز کاربر را میبندد. باید توجه داشت که گاهی اوقات ممکن است کارگزار بهدلیل وجود صف در بازار نتواند موقعیتهای باز معاملهگر را برای خروج از این وضعیت ببندد؛ بنابراین مجبور میشود سفارش فروش را ثبت کند. درصورت انجامشدن فروش، حساب از وضعیت کال مارجین خارج میشود؛ بنابراین توصیه میشود هر معاملهگر برای جلوگیری از قرارگرفتن در این وضعیت پیش از ثبت سفارش سطح کال مارجین را در نظر بگیرد، مبلغ مارجین را که از مارجین آزاد یا فری مارجین کسر میشود، محاسبه کند و مقداری مارجین اضافی داشته باشد تا از هرگونه ریسک دور بماند.
علاوه بر این پیشنهاد میشود کاربران معاملات خود را تقسیم کنند و یکباره وارد بازار معاملات نشوند. به این منظور بهجای اینکه همه سرمایه خود را معامله کنند، ابتدا میتوانند با بخشی از آن شروع به معامله کنند و هنگامی که به مقداری سود رسیدند، معامله را اضافه کنند.
وظیفه تریدر در بازار مالی
همه تریدرها باید به این نکته واقف باشند که مدیریت ریسک مهمتر از مدیریت سود است. اگر چنین قانونی رعایت نشود با کال مارجین روبهرو میشوند. این نتیجه تمام اشتباهات تریدرهایی است که همه فکر و ذکرشان کسب درآمد است. این واقعاً یک هشدار است، باید بسیار مراقب بود.
سخن پایانی
شاید در ابتدا فعالیت در بازارهای بورس و اوراق بهادار و بازار آتی کمی پیچیده به نظر برسد، اما چنانچه افراد دانش کافی داشته باشند، میتوانند سود قابلتوجهی از این بازارها کسب کنند. علاوه بر این نوسانگیران میتوانند در بازار آتی سود قابلتوجهی به دست بیاورند. تنها مسئلهای که میتواند کمی موجب اضطراب و ترس معاملهگران شود، قرارگرفتن در وضعیت کال مارجین است. توجه داشته باشید که تمام بازارهای سرمایهگذاری همواره با سود و زیان همراه هستند و در صورتی که معاملهگران دانش کافی داشته باشند، میتوانند با تحلیل بازار و پیشبینی روند آن به سود برسند؛ بنابراین سرمایهگذاران میتوانند مهارتهای لازم برای پیشرفت در بازارهای آتی را بیاموزند و با پیشبینی آینده بازار مانع قرارگرفتن حساب کاربری خود در این وضعیت شوند یا بتوانند بهراحتی حساب خود را از آن خارج کنند. در این مطلب، نکات مهم درباره وضعیت کال مارجین و روشهای خروج از آن معرفی شد تا کاربران بتوانند با خیال راحت به معاملات خود بپردازند و به بیشترین میزان سوددهی برسند.
اگر شما هم اطلاعات یا دیدگاهی درباره کال مارجین دارید، با ما به اشتراک بگذارید.
معاملات مارجین (Margin Trading) در ارزهای دیجیتال چیست؟
معامله مارجین، روشی برای خریدوفروش و معامله دارایی است که از سرمایهای که توسط شخص ثالث تامین و فراهم میشود، بهره میگیرد. در مقایسه با انواع روشهای معمولی معامله، حسابهای مارجین به معاملهگران با استفاده از اهرمها، امکان دسترسی به مقادیر بیشتری از سود (و همچنین ضرر) را میدهند. در ادامه با ارز دیجیتال همراه باشید تا نگاه دقیقتری به مفهوم مارجین تریدینگ بیاندازیم.
سرمایهگذاران نترسی که احساس میکنند نوسانات شدید بازار ارزهای دیجیتال بهاندازه کافی هیجانانگیز نیست، میتوانند از امکانات معاملات مارجین که امروزه بسیاری از صرافیها آن را ارائه میدهند، استفاده کنند.
معاملات مارجین با استفاده از اهرم، میتواند از لحاظ تئوری سود بسیاری را به ارمغان آورده و همچنین ممکن است نقطه مقابل آن نیز رخ دهد که سرمایهای بیش از حد انتظارتان را از دست بدهید. به همین ترتیب، برخی از صرافیها، انتظار بیشتری از تریدرهای مارجین داشته و در تأیید هویت آنها سختگیری بیشتری را اتخاذ کرده یا حتی شروطی را برای واجد شرایط بودن آنها تعیین میکنند.
اکنون قصد داریم نگاه مختصری به تعریف مارجین تریدینگ و نحوه انجام آن انداخته و خطرات و مزایای احتمالی آن را مورد بررسی قرار دهیم.
معاملات مارجین به زبان ساده
معاملات مارجین در ارزهای دیجیتال، تفاوت عمدهای با معاملات مارجین مربوط به اوراق بهادار سنتیتر مانند سهام و اوراق قرضه ندارد. ایده اصلی این است که شما سرمایه اولیه خود را توسط قرض گرفتن پول و استفاده از اهرم، افزایش میدهید. این مسئله معمولاً توسط یک نسبت، بیان میشود.
برای مثال، سپرده گذاری ۵ دلاری بهوسیله اهرمی با نسبت ۵:۱ (یک به پنج) به این معناست که شما در بازار آزاد به میزان ۲۵ دلار شرط میبندید. اما نکتهای که وجود دارد این است که شما باید در هر حال، پول قرض گرفته شده را بازگردانید. پس در تمام معاملات مارجین، سود بهدست آمده باید بهگونهای تخمین زده شود که علاوه بر وام دریافت شده، کارمزد مربوط به پول اضافی قرض گرفتهشده را نیز تحت پوشش قرار دهد.
معامله مارجین میتواند برای هر دو موقعیت فروش استقراضی (short) و خرید استقراضی (long) مورد استفاده قرار گیرد. موقعیت خرید استقراضی نشاندهنده این فرض است که با افزایش قیمت دارایی معاملهگر سود میکند و موقعیت فروش استقراضی درست برعکس آن با کاهش ارزش دارایی معاملهگر به سود میرسد.
فرض کنید که فردی یک بیت کوین دارد. او پیشبینی میکند که قیمت بیت کوین از ۳,۰۰۰ دلار به ۵,۰۰۰ دلار برسد و یک معامله مارجین با اهرم ۵ انتخاب میکند. در این صورت، گویی که فرد مورد نظر حالا ۵ بیت کوین دارد و اگر قیمت به ۵,۰۰۰ دلار برسد سودش ۵ برابر بیشتر از وقتی است که با یک بیت کوین سرمایهگذاری کند. اما از سوی دیگر، اگر این فرد اشتباه کرده باشد و قیمت کاهش یابد، صرافی از پول اولیه او نسبت به ضرر صورت گرفته کم میکند یا حتی ممکن است تمام پول او را بردارد.
دو قسمت اصلی برای بازار مارجین تریدینگ وجود دارد. اولین قسمت، معاملات مارجین در بازار نقدی است.
در اینگونه از معاملات، مبالغ قرض گرفتهشده باید بهمحض اتمام معامله عودت داده شود. این ساز و کار معمولاً توسط صرافیها و از طریق سیستم وامدهی همتا به همتا انجام میپذیرد. به عبارت دیگر، یک نهاد دادوستد مجزا مبالغ قرض گرفتهشده را تأمین کرده و انتظارات از این نهاد برای تأمین پرداختها (با بهره یا کارمزد معامله) بالاست.
تصویری از صرافی بیتمکس که معاملات مارجین ارزهای دیجیتال را ارائه میدهد
این مسئله بهنوبه خود باعث ایجاد آستانه تسویه خواهد شد. اگر میزان بدهی معاملهکننده بیشتر از ارزش کل تضمین باشد، وامدهنده میتواند فراخوان مارجین (margin call) انجام دهد تا مطمئن شود که خواهد توانست پول قرض داده شده خود را پس بگیرد. این مسئله به خودی خود به دو سطح تقسیم میشود.
اولین بخش یک حد مجاز اولیه که معاملهگران را از ایجاد موقعیتهای نامعقول بازمیدارد و حد مارجین پایینتر که در صورت نزول معاملهگر به قلمرو خسارت است، یک مارجین کال فوری را فراخوانی میکند.
دومین بخش عمده معاملات مارجین، مبادله مشتقات است. مشتقات، همانطور که از نامشان پیداست ابزارهایی مالی هستند که در لایهای بالاتر از دارایی اصلی ایجاد شدهاند که آشناترین نوع آن، معاملات آتی هستند. هنگامیکه تریدر یک معامله مارجین را در بازار مشتقات انجام میدهد، خود دارایی اصلی دستنخورده باقیمانده و طرفین متقابل قرارداد آتی انتخاب میشوند.
همچنین، وامی وجود ندارد که خود به خود بازگردانده شود. با این حال، صرافی باید خود را در مقابل برخی از معاملاتی که ضررده هستند مصون نگه دارد. صرافیهای مختلف، مکانیزمهای متفاوتی برای دوری از این مخاطرات دارند. برخی از آنها به هنگام فراخوان مارجین از تریدرها جانبداری میکنند در حالی که سایر صرافیها، بدهیهای حاصله را از منابع بیمه خود تأمین میکنند.
موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی
بهکارگیری موضع معاملاتی خریدوفروش استقراضی، در بطن معاملات مارجین قرار دارد. در موضع معاملاتی خرید فرض بر این است که ارزش دارایی تحت معامله درنهایت افزایش خواهد یافت در حالی که در فروش استقراضی پیشفرض معامله این است که ارزش داراییها با گذر زمان کاهش خواهد یافت. هر دوی این مفاهیم میتوانند در اهرم بهکار گرفته شوند.
مواضع معاملاتی خرید مفاهیم آشنایی هستند. به این معنا که وقتی یک تریدر، ارزهای دیجیتالی یا سهام دیگری را خریداری کرده و منتظر میماند تا قیمت آن از قیمت خرید خود بالاتر رود، در واقع از این مفهوم استفاده کرده است. در واقع، این مسئله همان جمله مشهور «خرید در قیمت پایین، فروش در قیمت بالا» را بیان میکند.
معاملات مربوط به فروش استقراضی در ابتدا نامعقول به نظر میرسند. در واقع یک تریدر با استفاده از ابزار مالی، ارزهای دیجیتال یا اوراق بهاداری را میفروشد که فعلاً مالک آنها نیست. در اینگونه معاملات هدف این است که داراییهای فروختهشده را هنگامیکه قیمتشان بهطور قابلتوجهی پایین آمد، بازخرید کنید.
شاید این مفاهیم کمی گنگ به نظر برسند اما مقایسه ساختار این معاملات، در درک آن به شما کمک خواهد کرد. مواضع معاملاتی خرید، نوعی از معامله است که در آن مطمئن هستید که با خرید کنونی یک دارایی و فروش آن در آینده، به سودآوری خواهید رسید. اما در معاملات فروش استقراضی، معاملهکننده بر این باور است که دارایی موردنظر در طی زمان افت قیمتی خواهد داشت.
مخاطرات و مزایای احتمالی
معامله کردن به صورت مارجین، ذاتا خطرناکتر و پرریسکتر از معامله معمولی است؛ اما وقتی صحبت از ارزهای دیجیتال است، ریسک این نوع معامله بیشتر هم میشود. با توجه به نوسان بسیار زیاد در بازار ارز دیجیتال، تریدرهای مارجین ارز دیجیتال باید بیشتر مراقب باشند.
حقیقت این است که اهرم بکار گرفتهشده در معاملات، حکم پول را داشته و یا حداقل در مورد معاملات مشتقات که باید دارایی استفادهشده در معامله، قرض گرفته شود نهایتاً باعث ایجاد موقعیت مطلوبی خواهد شد. چیزهای کمی در دنیا رایگان هستند. خصوصاً زمانی که صحبت از پول باشد. پس یک تریدر باید انتظار خروجیهای بزرگی را از معاملات خود داشته باشد تا بتواند اصل مبلغ وام گرفتهشده، به همراه کارمزدهایش را بهراحتی تسویه کند.
خطر واقعی زمانی رخ میدهد که فراخوان مارجین صادر شده باشد. تریدر، در معرض خطر از دست دادن تمام سرمایهگذاری اولیه خود قرارگرفته و حتی در شرایطی که فراخوان مارجین بهموقع صادر نشود تا از ورود تریدر به منطقه ضرر جلوگیری کند، میتواند باعث شود که وی بیش از آنچه که سرمایهگذاری کرده است را از دست بدهد. پس معاملات مارجین یکی از معدود روشهای مبادله است که ممکن است در آن مبلغی را بدهکار شوید که ارزش آن بیشتر از سرمایه اولیهتان بوده است. در دنیای قماربازان، این روند بهعنوان دامنهای از پولهای قرض دادهشده با ربا شناخته میشود. وامی با درصد سود بالا که برای اهداف مشکوکی مثل شرطبندی با خطر بالا، گرفته میشود. قماربازان امیدوارند مبلغی که برنده خواهند شد، آن وام و درصد ربای وام را پوشش دهد. اگر درنهایت اینگونه نباشد، زمینه برای ایجاد فیلمهای کلاسیک مافیایی مناسب خواهد بود.
معاملات ارزهای دیجیتال، به خودی خود کاملاً خطرناک نیستند ولی در حوزه مارجین تریدینگ، هنوز هم خطر از دست دادن سرمایه بسیار بالاست. صرافیهای بسیاری درنتیجه ارائه خدمات معاملات مارجین، به دستکاری بازار متهم شدهاند.
در پایه این مفهوم، جهش قیمتی وجود دارد. جهش قیمتی زمانی رخ میدهد که تقاضا برای خرید یک ارز دیجیتال بالا بوده و عرضه آن محدود باشد. هنگامیکه سری متوالی از تقاضا انباشته شود، جهش سریع قیمتها را به دنبال خواهد داشت. این اتفاق باعث خواهد شد که معاملات استقراضی دیگر به موقعیت فراخوان مارجین رسیده، قیمتها بالاتر و بالاتر رفته و جهشهای قیمتی بیشتری به وجود آید. سر انجام در پایان روز معاملاتی، یک جهش قیمتی باعث نوسانی بزرگ در افزایش قیمت خواهد شد.
بنا به گزارشات، برخی از صرافیها در ایجاد این طعمههای استاپ-لاس (stop-loss) برای جمعآوری کارمزدهای فراخوان مارجین، مشارکت میکنند. با این حال، نهنگها یا همان تریدرهایی که موقعیتهای ویژهای در بازار ایجاد میکنند، اغلب اوقات باعث شرایط بحرانی بازار هستند. برای ایجاد یک جهش قیمتی، نهنگ نیازمند ایجاد موقعیت استقراضی است که بهاندازه کافی بزرگ باشد تا با بهکارگیری بخشی از این موقعیت، یک جهش قیمتی را پدید آورد. سپس بقیه موقعیتهای استقراضی خود را بهتدریج و با برنامهای مشخص در بازار وارد میکند تا روند صعودی قیمت را حفظ کند. درنتیجه ارز دیجیتال موردنظر شاهد افزایشی مصنوعی در قیمت خود بوده و نهنگ موردنظر، روز معاملاتی خود را با سود بسیار بالای بهدست آمده از بازی دادن موقعیت استقراضی خود تمام میکند.
یک بازی حرفه ای
با توجه به دشواریهایی که در ایجاد یک معامله حسابشده مارجین وجود داشته و پتانسیل شدید ضرر و زیان موجود در معاملهها که توسط صرافیها یا معامله گران ایجاد میشود، تعداد محدودی از صرافیها مانند بیتمکس و بایننس معاملات مارجین را ارائه میدهند. این صرافیها اغلب از معاملهگران مارجین درخواست میکنند که مدرکی معتبر از وضعیت مالیشان ارائه دهند. برای صرافیها مناسب به نظر میرسد که این حوزه از دنیای وسیع بیقانون ارزهای دیجیتال را، خودشان قانونگذاری کنند. خطرات معاملات مارجینی که قانونگذاری نشدهاند، این است که فقدان سرمایه در این معاملات میتواند به چند برابر موقعیت اولیه تبدیل شده و نقدینگی بازار ارزهای دیجیتال را در معرض خطر قرار دهد.
مارجین تریدینگ یک بازی حرفهای است که مخاطرات و ریسکهای آن نیز حرفهای میباشد. با این وجود باید آگاه باشید که صرفنظر از تواناییهای تریدینگ شما، بازار ممکن است بر خلاف پیش بینیهای شما حرکت کند. جهشهای مصنوعی قیمت ارزهای دیجیتال حتی ممکن است با تلقین روند صعودی، معامله گران عادی را به دام بیاندازد. البته این جهش مصنوعی بهمحض اتمام معاملات کاذب، بهسرعت فروکش خواهند کرد.
معاملات مارجین (Margin Trading) در بازار رمزارزها چیست؟
Margin Trading یا معاملات مارجین چیست؟ مارجین، یکی از رایجترین نوع معاملات در بازارهای مالی از جمله بازار ارزهای دیجیتال است. این معاملات برای بسیاری از معاملهگران جذابیت بسیار بالایی دارد. زیرا در این معاملات میتوان مقدار سرمایه خود را افزایش داد و با پول بیشتری در بازار فعالیت کرد. در این مقاله معاملات در بازار مارجین را معرفی خواهیم کرد.
دلیل علاقه معاملهگران به انجام معاملات مارجین چیست؟ ویژگی بارز معاملات مارجین که معاملهگران ریسکپذیر را به سمت خود میکشد، امکان استفاده از لوریج و چند برابر کردن سرمایه بوده که نتیجه آن چند برابر شدن سود معاملات است. البته روی دیگر این سکه چند برابر شدن زیان در معاملات و حتی صفر شدن کل سرمایه است. این ویژگی مهم باعث میشود که افراد تمایل زیادی به فعالیت در این نوع بازارها داشته باشند.
معاملات مارجین چیست؟
مارجین تریدینگ نوعی معامله است که بخشی از سرمایهای که تریدر برای معاملات استفاده میکند، توسط شخص یا نهاد دیگری به تریدر قرض داده میشود. در مقایسه با معاملات ترید عادی یا اسپات، حساب مارجین این امکان را برای تریدرها فراهم میکند که به مقدار سرمایه بیشتری دسترسی داشته باشند و به آنها اجازه میدهند با استفاده از لوریج یا اهرم، سرمایه خود را افزایش دهند. کلمه Leverage یا اهرم، به معنی چند برابر کردن سرمایه است. برای مثال اگر تریدری از لوریج ۱۰ استفاده کند، سرمایه او ۱۰ برابر خواهد شد. مثلا اگر یک تریدر در حساب خود ۱۰۰ دلار دارد، در صورت استفاده از لوریج ۱۰، سرمایه او ۱۰۰۰ دلار میشود؛ ۹۰۰ دلار توسط صرافی به تریدر قرض داده میشود. اما این قرض یا وام، با چه شرایطی به تریدر اعطا میشود؟ در واقع بستر تامین نقدینگی در معاملات مارجین چیست؟
مارجین تریدینگ چطور کار میکند؟
در بازارهای فارکس و سهام، سرمایه قرض گرفته شده معمولا توسط کارگزار یا نهاد واسطه انجام میشود. ولی در بازار ارزهای دیجیتال، سرمایهها معمولا توسط سایر تریدرها تامین میشود. برای مثال، تمام سرمایهای که صرافی بایننس به تریدرهای بازار مارجین خود قرض میدهد توسط دیگر تریدرها تامین میشود. برای اینکه بدانیم که دقیقا معاملات مارجین چیست باید مفهوم حساب مارجین، لوریج و لیکویید شدن را معرفی کنیم. ابتدا به این مفاهیم میپردازیم.
لوریج در معاملات مارجین چیست؟
Leverage یا لوریج، به معنی اهرم در معاملات مارجین است. تریدرها با استفاده از لوریج تعیین میکنند که قصد دارند چه مقدار قرض بگیرند. برای مثال اگر تریدری از لوریج ۲ استفاده کند، یعنی قصد دارد که سرمایه خود را دو برابر کند که نیمی از آن را خود تریدر تامین میکند و نیمی را صرافی به او قرض خواهد داد. اگر تریدری از لوریج ۱۰ استفاده کند، به این معنی است که دارایی او ۱۰ برابر شده که ۱۰ درصد آن را تریدر تامین میکند و ۹۰ درصد باقیمانده توسط صرافی تامین میشود. محدوده لوریج در معاملات مارجین، در هر صرافی متغیر است و به سیاستهای آن صرافی و مقدار نقدینگی آن صرافی بستگی دارد. برای مثال صرافی بایننس برای برخی از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، لوریج ۱۲۵ را ارائه میدهد. لوریج را به دو صورت نمایش میدهند؛ لوریج ۲x یا ۲:۱ (بخوانید دو به یک( یعنی سرمایه تریدر ۲ برابر میشود. لوریج ۵۰x یا ۵۰:۱ (بخوانید پنجاه به یک) یعنی سرمایه تریدر ۵۰ برابر میشود که یک پنجاهم آن توسط تریدر تامین میشود.
حساب مارجین چیست؟
در بازارهای مالی دو دسته حساب داریم؛ حساب اسپات و حساب مارجین. در حساب اسپات ۱۰۰ درصد سرمایه موجود در حساب توسط تریدر تامین شده است. اما اگر تریدر از صرافی قرض بگیرد (چه از لوریج ۱.۱ استفاده کند و چه از لوریج ۱۲۵ استفاده کند) حساب او به حساب مارجین تبدیل میشود. برای فعالیت در بازار مارجین باید از حساب مارجین استفاده کرد و نمیتوان با استفاده از حساب اسپات در بازار مارجین معامله کرد.
قیمت لیکویید یا مارجین کال چیست؟
لیکویید شدن یا مارجین کال شدن در معاملات مارجین و فیوچرز کابوس تریدرهاست. اما معنی لیکویید شدن در معاملات مارجین چیست؟ لیکویید شدن به معنی صفر شدن حساب معاملاتی و نابودی کامل کل سرمایه یک تریدر در حساب مارجین است. چه زمانی حساب یک تریدر صفر خواهد شد؟ فرض کنید یک تریدر در حساب اسپات خود ۱۸۰۰ دلار دارد. او ۱ کوین ETH را در قیمت ۱۸۰۰ دلار خریداری میکند. زمانی سرمایه او صفر خواهد شد که قیمت رمز ارز اتر در بازار صفر شود. زیرا او یک اتر دارد و قیمت اتریوم در بازار صفر است. پس سرمایه او نابود شده است. اکنون تریدر دیگری را فرض کنید که در حساب اسپات خود ۶۰۰ دلار دارد. او با ۶۰۰ دلار نمیتواند ۱ کوین اتر را خریداری کند (زیرا قیمت اتر در بازار ۱۸۰۰ دلار است). اما این تریدر به دنبال افزایش سود خود بوده و به همین دلیل وارد بازار مارجین میشود. او با استفاده از لوریج ۳، مقدار سرمایه خود را ۳ برابر میکند. اکنون او رابطه نقدینگی و مارجین کال چیست؟ در حساب خود ۱۸۰۰ دلار پول دارد که ۶۰۰ دلار سرمایه اصلی اوست و ۱۲۰۰ دلار توسط صرافی به او قرض داده شده است. اکنون او میتواند در بازار مارجین، ۱ کوین اتر را خریداری کند.
صرافی در سود و زیان تریدر شریک نمیشود. بلکه او ۱۲۰۰ دلار به تریدر قرض داده و فارغ از اینکه قیمت اتریوم افزایش یا کاهش یابد، همان ۱۲۰۰ دلار به اضافه کارمزد این وام را از تریدر دریافت میکند. اکنون این تریدر در حساب خود ۱۸۰۰ دلار دارد. اگر رابطه نقدینگی و مارجین کال چیست؟ قیمت اتریوم ریزش کند و این حساب به ۱۲۰۰ دلار برسد، صرافی ۱۲۰۰ دلار خود را بدون اجازه تریدر پس میگیرد. او در حساب خود ۱۲۰۰ دلار دارد(زیرا قیمت اتریوم کاهش یافته) که به صرافی تعلق دارد. زمانی که صرافی ۱۲۰۰ دلار را از حساب او کسر کند، حساب او صفر خواهد شد. به این اتفاق مارجین کال یا لیکویید شدن حساب میگویند. اما اگر برعکس این اتفاق رقم بخورد و قیمت اتریوم به ۱۰۰۰۰ دلار برسد، زمانی که تریدر ۱ اتریوم خود را به فروش برساند، صرافی نیز ۱۲۰۰ دلار قرض داده شده را از او پس میگیرد و باقی مانده حساب، سودی است که نصیب تریدر میشود. پس:
صرافی در معاملات مارجین در سود و زیان تریدر شریک نمیشود؛ مقداری به او قرض میدهد و در انتها همان مقدار + کارمزد وام را از او دریافت میکند.
تفاوت معاملات مارجین و فیوچرز چیست؟
بازار اسپات، بازار مارجین و بازار فیوچرز سه بازار اصلی در بازارهای مالی هستند. اسپات، بازاری است که در آن یک دارایی بین دو تریدر واقعی جابه جا میشود. ارز دیجیتال از خریدار به فروشنده منتقل میشود. بازار فیوچر، قرارداد خرید یا فروش یک دارایی است و در این بازار در لحظه هیچ چیزی منتقل نمیشود. اما بازار مارجین، همان بازار اسپات است و معاملات آن در بازار اسپات انجام میشود و تنها تفاوت در اینجاست که تریدر بخشی از سرمایه معامله را از صرافی قرض گرفته است. پس، بازار اسپات و بازار مارجین، یک بازار هستند. هرچند بازار مارجین و بازار فیوچرز شباهتهای زیادی دارند، اما این دو بازار کاملا متفاوت بوده و دو بازار مجزا هستند. زمانی که در بازار مارجین بیت کوین خریداری میکنید، این مقدار واقعا از یک فروشنده به حساب شما منتقل میشود، اما در بازار فیوچرز، این قراردادی است که میان شما و صرافی منعقد شده و در آن لحظه هیچ بیت کوینی منتقل نمیشود.
ویژگیهای بازار فیوچرز و معاملات مارجین چیست؟
معاملات مارجین در بازار اسپات انجام میشود و تریدر میتواند با استفاده از لوریج، مقدار سرمایه خود را بیشتر کند. اما معاملات در بازار فیوچرز، قرارداد خرید و فروش یک دارایی است نه خرید و فروش آن دارایی.
در هر دو بازار میتوان از لوریج استفاده کرد. اما لوریج در معاملات مارجین، بسیار کمتر از مقدار لوریج در بازار فیوچرز است. در صرافی بایننس، بالاترین لوریجی که در بازار مارجین استفاده میشود ۱۰x بوده اما در بازار فیوچرز، از لوریج ۱۲۵x هم استفاده میشود.
قیمت یک دارایی (مثلا بیت کوین) در بازار اسپات و مارجین یکسان است و با قیمت آن در بازار فیوچرز تفاوت دارد. قیمت بیت کوین در بازار فیوچرز ممکن است بالاتر یا پایین تر از قیمت آن در دو بازار دیگر باشد.
احتمال صفر شدن دارایی یا مارجین کال یا لیکویید شدن در دو بازار مارجین و فیوچرز وجود دارد، اما در بازار اسپات این اتفاق زمانی رقم میخورد که قیمت دارایی صفر شود.
نحوه انجام معامله در بازار مارجین
طبیعتا مارکتها و پلتفرمهای مختلف تریدینگ دارای قوانین خاص و نرخ لورج مخصوص به خود هستند. مثلا در بازار سهام، نسبت ۲ به ۱ نرخی معمول است. در کارگزاریهای فارکس، مارجین تریدها معمولا با نسبت ۵۰ به ۱ لورج میشوند ولی نسبت ۱۰۰ به ۱ و ۲۰۰ به ۱ هم در بعضی موارد مورد استفاده قرار میگیرند. وقتی حرف مارکتهای ارزهای دیجیتال به میان میآید، نسبتها معمولا از ۲ به ۱ تا ۱۰۰ به یک در تغییر هستند.
مارجین تریدینگ میتواند هم برای نگهداری دارایی به طور طولانی مدت مورد استفاده قرار بگیرد و هم به طور کوتاه مدت. در نگهداری دارایی به طور طولانی مدت فرض بر این است که قیمت دارایی بالا خواهد رفت، در حالی که نگهداری کوتاه مدت دارایی معنایی برعکس دارد. وقتی حساب مارجین باز و در حال فعالیت است، داراییهای فرد تریدر به عنوان یک وثیقه برای سرمایه قرض شده عمل میکنند. دانستن این مسئله برای تریدرها بسیار حیاتی است، چون بیشتر کارگزاریها این حق را برای خود قائل میشوند که در صورت حرکت مارکت برخلاف جهت مورد نظر آنها، بتوانند این داراییها را بفروشند.
مزایا و معایب معاملات مارجین چیست؟
بدیهیترین مزیت مارجین تریدینگ این است که انجام این نوع معامله میتواند، به نسبت ارزش سرمایه، به دریافت سود بیشتر منجر شود. در واقع اگر فردی برای معاملات خود از لوریج ۱۰ استفاده کند، سود او ده برابر خواهد شد؛ البته بدیهی است که در صورت زیان، ضرر او نیز ۱۰ برابر خواهد شد. به جز این مسئله، مارجین تریدینگ میتواند موجب ایجاد تنوع شود؛ چون تریدرها میتوانند چندین حساب با مقادیر به نسبت کم برای سرمایهگذاری باز کنند. در نهایت، داشتن یک اکانت مارجین میتواند موجب این شود که تریدرها بدون اینکه مجبور باشند مقادیر زیادی پول به حسابشان منتقل کنند، پوزیشن جدیدی برای سرمایهگذاری باز کنند.
مارجین تریدینگ در بازارهای ارزهای دیجیتال
ریسک انجام معامله در بازار مارجین به طور ذاتی از معامله در بازار اسپات بیشتر است، ولی وقتی پای ارزهای دیجیتال به میان میآید، ریسک این کار باز هم بالاتر میرود. تریدرهایی که در بازار ارزهای دیجیتال به مارجین تریدینگ میپردازند، باید این نکته را در نظر بگیرند که نوسان بالا در این بازار بسیار رایج است. در بازارهای سنتی، نوسانات بالای ۱۰۰ درصد در ۲۴ ساعت به ندرت رخ میدهد. اما در بازار رمزارزها، رشد ۱۰۰۰ درصدی در ۲۴ ساعت و یا یک صدم شدن دارایی در ۲۴ ساعت، امری کاملا عادی و رایج است. حالا فرض کنید شما در چنین بازاری از لوریج هم استفاده کنید و نوسانات را چند برابر کنید. به همین دلیل، ریسک معاملات لوریج دار در بازار ارزهای دیجیتال، بسیار بالاست. اگر تجربه بالایی در معاملهگری ندارید، توصیه ما این است که تحت هیچ شرایطی فعلا به سراغ این بازارها نروید.
اصطلاحات در معاملات مارجین
برای فعالیت در بازار معاملات مارجین، با واژهها و اصطلاحات جدیدی مثل، Long، Short، Margin و … مواجه میشوید که در این قسمت آنها را معرفی خواهیم کرد.
Total Balance
Total Balance یا Margin مقدار سرمایه تریدر را نشان میدهد. این عدد، اصل سرمایه تریدر + مقداری که صرافی به تریدر قرض داده را نشان میدهد. مثلا اگر تریدر ۱۰۰۰ دلار سرمایه دارد و از لوریج ۵x استفاده کرده، مارجین او ۵۰۰۰ دلار خواهد بود که ۱۰۰۰ دلار، سرمایه خود تریدر و ۴۰۰۰ دلار قرض صرافی به اوست.
Total Debt
این عدد، مقدار قرض صرافی به تریدر را نشان میدهد. در مثال بالا، Total Debt تریدر برابر ۴۰۰۰ دلار خواهد بود.
Account Equity
اکانت اکویتی، ارزش حساب کاربر را نشان میدهد. اگر از Total Balance مقدار Total Debt را کسر کنیم، مقدار اکانت اکویتی بدست میآید.
سخن پایانی
مارجین تریدینگ بستر مناسبی برای افرادی است که به دنبال افزایش سود در معاملات موفق خود هستند. اگر معاملات در این بازار به درستی انجام شود، سود کاربر را چندبرابر خواهد کرد. اما معاملات مارجین در بازار ارزهای دیجیتال ریسک بالاتری داشته که باید مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله به پرسش معاملات مارجین چیست پرداخیتم و پارامترهای موجود در این بازار را معرفی کردیم. تفاوت Margin Trading با معاملات فیوچرز را تشریح کردیم و در مورد معاملات مارجین در صرافی بایننس صحبت کردیم. در این بازار احتمال صفر شدن پول یا مارجین کال و لیکویید شدن سرمایه وجود دارد، از این رو معامله در این بازار نیاز به تجربه بالایی دارد.
دیدگاه شما