صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟

در ادامه شما می توانید به مطالعه ۳۰ پرسش متداول در مورد صندوق ETF دولت بپردازید.

تجربه ETF در بازارهای جهانی

State Street Global Advisors برای اولین بار در سال ۱۹۹۳، صندوق‌های قابل معامله در بورس یا ETF‌ها را به بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری معرفی کرد. پس از آن محبوبیت ETF‌ها به طور مداوم افزایش یافت.

محمد احمدی/ تحلیلگر مالی و سرمایه‌گذاری

State Street Global Advisors برای اولین بار در سال 1993، صندوق‌های قابل معامله در بورس یا ETF‌ها را به بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری معرفی کرد. پس از آن محبوبیت ETF‌ها به طور مداوم افزایش یافت. راحت‌ترین راه برای درک ETF‌ها، توصیف آنها به عنوان صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترکی (Mutual funds) است که از قابلیت معامله در بورس (همچون سهام) برخوردارند؛ اما این قابلیت، تنها دلیل محبوبیت ETF‌ها در میان سرمایه‌گذاران نیست.

مزایای ETF‌ها
همان‌گونه که در معرفی مفهوم ETF‌ها، از تعریف صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بهره بردیم، برای بیان مزایای ETF‌ها نیز می‌توانیم چنین کنیم. صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ تنها یک بار در روز (پس از پایان معاملات) قیمت‌گذاری می‌شوند؛ به همین دلیل مستقل از اینکه شما در چه ساعتی از روز، اقدام به خرید واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها کنید، قیمت خرید برای شما یکسان خواهد بود. در مقابل، ETF‌ها به صورت لحظه‌ای می‌توانند نوسان قیمت داشته باشند و به همین دلیل فرصتی در اختیار نوسان‌گیران قرار می‌دهند که در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری به کسب سود بپردازند. به عنوان مثال، صندوق سرمایه‌گذاری مشترکی را در نظر بگیرید که شاخص S&P 500 را تعقیب می‌کند؛ اگر این شاخص رشد سریعی را تجربه کند، فرصتی برای نوسان‌گیران به وجود می‌آید که صرفاً برای چند ساعت دارایی خود را درگیر کرده، سود مناسبی کسب کنند و قبل از پایان معاملات، دارایی خود را آزاد سازند. چنین فرصتی برای سرمایه‌گذاران در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک وجود ندارد. شباهت ETF‌ها به سهام، مزایای دیگری نیز به همراه دارد؛ به عنوان مثال ETF‌ها، فرصت فروش استقراضی و همچنین خرید اعتباری را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند؛ مزیتی که صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، فاقد آن هستند. به بیان ساده، می‌توان گفت ETF‌ها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد سبدی از دارایی‌ها (مثلاً کل سهم‌های بورس) را همچون یک سهم خرید و فروش کنند. فرض کنید که شما قصد مدیریت سرمایه‌گذاری سهام خود را ندارید و قصد دارید این امر را به خبرگان بازار واگذارید. در این حالت شما گزینه‌های مختلفی پیش رو دارید:
سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک فعال
(Actively managed mutual funds): این نوع از صندوق‌ها هزینه بالایی بابت مدیریت دارایی‌ها، به سرمایه‌گذاران تحمیل می‌کنند. علاوه بر این، حدوداً 80 درصد از این صندوق‌ها، بازدهی کمتر از حد انتظار به دست می‌آورند.
صندوق‌های شاخصی: این صندوق‌ها معمولاً هزینه بسیار کمی بابت مدیریت دارایی‌ها به دنبال دارند. به عنوان مثال
Vanguard 500 Index Fund به عنوان یکی از کم‌هزینه‌ترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صرفاً 21/0درصد هزینه مدیریت دریافت می‌کند. این عدد برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با مدیریت فعال، بیش از یک درصد است.
‌ETF‌ها: هزینه سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها عدد بسیار پایینی است. به عنوان مثال، SPDR 500 ETF صرفاً 095/0درصد بابت مدیریت صندوق هزینه دریافت می‌کند. البته در نظر داشته باشید که معامله ETF‌ها از طریق کارگزاری‌ها صورت می‌گیرد و به همین دلیل هزینه دیگری نیز به آنها تعلق می‌گیرد ولی واقعیت ارزان بودن ETF‌ها همچنان پابرجاست. برای افرادی که قصد تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری‌های خود را دارند، ETF‌ها گزینه بسیار مناسبی به شمار می‌روند. انواع گوناگونی از ETF‌ها در بازار وجود دارند که تمامی شاخص‌های مهم (همچون Dow Jones, S&P, Nasdaq و. ) را پوشش می‌دهند. ETF‌ها نه‌تنها از منظر شاخص‌های تحت پوشش بسیار گسترده‌اند، بلکه از منظر انواع سهام (سهم‌های کوچک و بزرگ، سهم‌های ارزشی و رشدی و . )، گستره جغرافیایی (اروپا، بازارهای نوظهور و . )، صنایع مختلف (انرژی، وسایل ارتباطی، بیوتک و . ) و سایر معیارهای تقسیم‌بندی نیز به خوبی پاسخگوی نیاز سرمایه‌گذاران هستند.
‌ETF‌ها نه‌تنها از تنوع قابل توجهی در بازار سهام برخوردارند بلکه بازارهای دیگر همچون اوراق قرضه، زمین و ساختمان و سایر کلاس‌های دارایی رایج را نیز پوشش می‌دهند. تحقیقات نشان می‌دهد تخصیص دارایی‌ها (Asset Allocation) یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده عملکرد صندوق است. به عنوان مثال اگر شما سرمایه خود را به جای اینکه صرفاً در بازار سهام سرمایه‌گذاری کنید، در بازارهای مختلف همچون سهام، املاک و مستغلات و اوراق قرضه سرمایه‌گذاری کنید، تنوع بهتری به سبد خود بخشیده‌اید و می‌توانید انتظار ریسک و بازده مناسب‌تری داشته باشید. ETF‌ها این فرصت را به خوبی و با سهولت بالا در اختیار شما قرار می‌دهند؛ به عنوان مثال شما می‌توانید 20 درصد از سرمایه خود را در یک ETF املاک و مستغلات، 50 درصد را در یک ETF سهام و 30 درصد باقی‌مانده را در یک ETF اوراق قرضه سرمایه‌گذاری کنید.
گردش پایین (Low turnover): یکی از مشکلاتی که فعالان بازار سهام با آن درگیر هستند، حجم بالای معاملات سهام است؛ بدین معنا که اکثر افراد به صورت مداوم به خرید و فروش سهم می‌پردازند و در هر خرید و فروش، درصد کمی از دارایی خود را بابت هزینه‌های کارگزاری و. می‌پردازند. این هزینه‌ها هر چند برای یک معامله عدد کم و قابل صرف نظری است، اما در صورتی که حجم خرید و فروش بالا رود، این عدد افزایش قابل توجهی خواهد داشت. یکی از مزایای ETF‌ها، حجم پایین این‌گونه مبادلات است که در بلندمدت صرفه‌جویی بالایی در صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ هزینه معاملات برای سرمایه‌گذاران به همراه دارد.
مزایای مالیاتی (Tax efficiency): با صرف‌نظر از جزییات، صرفاً به این مورد اشاره می‌کنیم که سرمایه‌گذاری در ETF‌ها از مزایای مالیاتی قابل توجهی برای سرمایه‌گذاران برخوردار است.

تقاضا برای ETF‌ها
همان‌طور که اشاره شد، ETF‌ها مزایای مختلفی برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند؛ با این اوصاف انتظار می‌رود صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ که تقاضا برای آنها در طول زمان روندی فزاینده را شاهد بوده است. در شش سال گذشته، حجم تقاضا برای ETF‌ها افزایش شدیدی را شاهد بوده است؛ این رشد قابل توجه تا حد زیادی مرهون این مساله بوده است که سرمایه‌گذاران نهادی
( ETF (Institutional investors ، را ابزاری مناسب برای مدیریت نوسانات در بازار سهام شناخته‌اند. یافته‌ها حاکی از این است که در پایان سال 2012، 9 درصد از خالص دارایی‌های شرکت‌های سرمایه‌گذاری، در اختیار ETF‌ها بوده است. این روندها را می‌توان در حجم ETF جدید منتشر‌شده در سال 2012 نیز مشاهده کرد؛ در این سال بالغ بر 185 میلیارد دلار ETF جدید منتشر شد که حتی رکورد سال 2008 (بالغ بر 177 میلیارد دلار) را نیز پشت سر گذاشت. در سال 2012، تقاضا برای ETF‌ها در تمامی کلاس‌های دارایی افزایش یافت، به طوری که تقاضا برای ETF‌های مبتنی بر سهام بین‌المللی، نسبت به سال قبل (2011) دو برابر شد. ETF‌های مبتنی بر دیگر کلاس‌های دارایی نیز در سال 2012 نسبت به سال قبل با رشد مواجه شدند. شکل1، حجم ETF‌های جدید منتشر‌شده در کلاس‌های مختلف دارایی را در سال‌های 2010 تا 2012 نشان می‌دهد. با گذشت زمان و افزایش تقاضا برای ETF‌ها، نه‌تنها تعداد ETF‌ها در بازار با رشد مواجه شد، بلکه تنوع دارایی‌های هدف نیز در این RTF‌ها با گسترش قابل توجهی مواجه شد. این ETF‌ها، سرمایه‌گذاری در بخش‌های مشخصی از بازار را نیز ممکن ساختند. در پایان سال 2012، ETF‌ها توانستند 301 بخش از بازار اقتصادی را با خالص دارایی‌های 225 میلیارد دلار پوشش دهند.

ویژگی‌های دارندگان ETF‌ها
اما نگاهی داشته باشیم به سرمایه‌گذاران در صندوق‌های قابل معامله در بورس. همان‌طور که قبلاً اشاره شد، سرمایه‌گذاران نهادی علاقه زیادی به سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها دارند، در ادامه به بررسی ویژگی‌های سرمایه‌گذاران خرد (Retail Investors) در این صندوق‌ها می‌پردازیم. طبق محاسبات حدود 4/3 میلیون خانوار، حدود سه درصد از آمریکایی‌ها در سال 2012 در ETF‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند. از بین افرادی که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک سرمایه‌گذاری صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ کرده‌اند، حدود شش درصد از آنها در ETF‌ها نیز سرمایه‌گذاری کرده‌اند. مشاهدات حاکی از این است که اکثر افراد سرمایه‌گذار در ETF‌ها، افرادی هستند که بالنسبه ثروتمند محسوب شده، از تجربه قابل قبولی در سرمایه‌گذاری برخوردار بوده و در سایر دارایی‌ها همچون سهام و اوراق قرضه نیز سرمایه‌گذاری کرده‌اند. در سال 2012، 97 درصد از سرمایه‌گذاران در ETF، به نوعی (مستقیم یا غیر‌مستقیم) در بازار سهام نیز سرمایه‌گذاری کرده‌اند. 68 درصد از سرمایه‌گذاران در ETF، در اوراق قرضه نیز سرمایه‌گذاری کرده‌اند؛ و در انتها اشاره کنیم به اینکه 45 درصد از سرمایه‌گذاران در ETF‌ها، در املاک و مستغلات نیز سرمایه‌گذاری داشته‌اند. بحث را با توضیح مختصر جدول مقایسه‌ای صفحه قبل به پایان می‌بریم، در این جدول به مقایسه‌ای بین ویژگی‌های دارندگان ETF و کل جامعه آمریکا می‌پردازیم. به عنوان مثال جدول نشان می‌دهد خانوارهای دارای ETF، به طور متوسط از درآمد بالاتری در قیاس با میانگین جامعه آمریکا برخوردارند (125 هزار دلار در مقابل 50 هزار دلار) یا درصد افراد دارای ETF که دارای تحصیلات آکادمیک هستند (66 درصد) بیشتر از درصد افراد دارای تحصیلات آکادمیک در کل کشور آمریکا (31 درصد) است.

صندوق ETF چیست؟/ مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری ETF

۱۱ روز از گشایش پرونده ETF توسط دولت گذشته است و مردم همچنان تا یک هفته دیگر فرصت پذیره نویسی دارند. از آنجایی که یکی از اهداف دولت از فروش سهم خود، خصوصی سازی بوده است، بررسی این نکته که ETF ها چقدر به خصوصی سازی واقی کمک می کنند، از اهمیت زیادی برخوردار است. در این راستا یک کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که اینکه چنین حجمی از دارایی‌های دولت قرار است سیال شود، به شرطی که دولت از مدیریت آن نیز دست بکشد، نشان دهنده آن است که می‌توان به کاهش حجم دولت و رهسپاری کشور به سمت خصوصی‌سازی واقعی امیدوار بود.

گروه بورس، بانک و بیمه بازارنیوز: بازخوانی پرونده خصوصی سازی در کشور حاکی از آن است که در سالهای گذشته فرایند خصوصی‌سازی‌هایی به صورت مزایده یا از طریق سازمان بورس انجام می‌شد که در نهایت به خصوصی‌سازی واقعی منجر نشد و به گفته کارشناسان و فعالان اقتصادی سهم شرکت‌های واگذار شده در اختیار سازمان‌های دولتی و شبه‌دولتی قرار گرفت.

به عبارت دیگر شرکت‌ها به سمت خصولتی شدن پیش رفتند. اما به نظر می رسد دولت همچنان خواهان اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و خصوصی سازی است و در این راستا دست به طراحی شیوه‌ای جدید برای واگذاری اموال زد که در نهایت به واگذاری در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) ختم شده است.

در این راستا، علیرضا قنبرعباسی، یک کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با ایسنا، با تاکید بر اینکه واگذاری‌های جدید را همچنان نمی‌توان خصوصی‌سازی به شکل کامل نامید، اظهار کرد: اما این اقدام قدمی مثبت و امیدوارکننده از سوی دولت محسوب می‌شود و در صورت انتقال مدیریت شرکت‌ها به بخش خصوصی واقعی، روزنه امیدی برای کاهش حجم دولت و اجرای دقیق اصل ۴۴ قانون اساسی خواهد بود.

وی درمورد مزایای واگذاری اموال دولتی در قالب ETF توضیح داد: از مزایای چنین شکل واگذاری می‌توان به افزایش تعداد کدهای معاملاتی در بورس اشاره کرد که باعث می‌شود عموم مردم به بازار بورس ورود کرده و سرمایه‌گذار شوند؛ در نتیجه حجم بازار بورس بزرگ‌تر خواهد شد و در اقتصاد کلان کشور تأثیر مثبت خواهد داشت.

این کارشناس بازار سرمایه درمورد شکاف میان خصوصی‌سازی به معنای واقعی کلمه با واگذاری‌هایی که این روزها در قالب ETF در حال انجام است، اظهار کرد: در این واگذاری‌ها مدیریت از دولت به اشخاص و سرمایه‌گذاران جدید انتقال پیدا نمی‌کند و فقط درصدی از سهام شرکت‌ها در میان تعداد زیادی از افراد توزیع می‌شود. ملاحظات دیگری را هم باید در نظر داشت و توجه کرد که آیا حجم بازار بورس کشور با حجم ETF هایی که در حال واگذاری هستند همخوانی دارد یا خیر؟ باید پیش‌بینی کرد که اگر افراد در آینده به صورت خودجوش تصمیم به فروش سهام خود بگیرند، چه اتفاقی برای بازار سرمایه کشور رقم خواهد خورد؟ آیا راهکارهایی برای مدیریت چنین حجمی از سرمایه وجود دارد یا خیر؟ بنابراین شکل واگذاری‌ها یک موضوع و اتفاقات پس از واگذاری‌ها موضوعی دیگر است.

عباسی با تاکید بر اینکه مدیریت پس از واگذاری مهم‌تر از واگذاری است، گفت: دولت باید برای ۱۰ سال آینده این واگذاری‌ها برنامه داشته باشد. پس از واگذاری به صورت ETF باید راهکاری برای جلوگیری از هجوم مردم برای فروش سهام سازماندهی شود. به عنوان مثال مقرراتی وضع شود مبنی بر اینکه افراد فعلا بیش از ۲۰ درصد از سهام خود را نمی‌توانند بفروشند یا اینکه فعلا فقط می‌توانند سود سرمایه خود را دریافت کنند.

وی با بیان اینکه به صورت کلی واگذاری اموال دولتی در قالب صندوق‌های ETF اقدام مفیدی برای بازار سرمایه کشور محسوب می شود، اظهار کرد: اینکه چنین حجمی از دارایی‌های دولت قرار است سیال شود، به شرطی که دولت از مدیریت آن نیز دست بکشد و واگذاری واقعی صورت صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ پذیرد، نشان دهنده آن است که می‌توان به کاهش حجم دولت و رهسپاری کشور به سمت خصوصی‌سازی واقعی امیدوار بود.

ETF چیست؟

بر اساس این گزارش، وزارت امور اقتصادی و دارایی چندی پیش طی اطلاعیه‌ای فراخوان واگذاری (شماره ۱) پذیره ‌نویسی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه‌ گذاری قابل معامله (ETF) "واسطه‌گری مالی یکم" را منتشر کرد. در این اطلاعیه آمده بود که وزارت امور اقتصادی و دارایی از طریق این واگذاری، به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران، باقیمانده سهام خود در بانک های ملت، تجارت و صادرات ایران و بیمه ‌های البرز و اتکایی امین را واگذار خواهد کرد.

به طور کلی قرار است ۲۳ هزار ۸۰۰ میلیارد صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ تومان باقیمانده سهام دولت در سه بانک و دو شرکت بیمه ای مذکور در قالب یک صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس (ETF) با عنوان«واسطه گری مالی یکم» عرضه شود.

برای پذیره‌نویسی چه باید کرد؟

در این راستا، بانک های ملی، سپه، مسکن، کشاورزی، رفاه کارگران، ملت، تجارت، صادرات و قرض الحسنه مهر ایران، پارسیان و پاسارگاد به عنوان بانک های منتخب از تاریخ ۱۴ تا ۳۱ اردیبهشت ماه، آماده پذیره نویسی متقاضیان خریداری واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) هستند. در واقع متقاضیان می‌توانند به صورت غیر حضوری و با مراجعه به درگاه‌ بانک‌های مذکور نسبت به پذیره‌نویسی اقدام کنند.

همه از تخفیف برخوردارند؟

ویژگی بارز این واگذاری، بهره ‌مندی کلیه ایرانیان از تخفیف ۲۰ درصدی است. سقف سرمایه گذاری هر شخص حقیقی (هر کد ملی) ۲۰ میلیون ریال (دو میلیون تومان) تعیین شده است. پذیره‌ نویسی برای هر فرد دارای کد ملی امکان‌پذیر است و محدودیت سنی برای متقاضیان وجود ندارد.

پذیره ‌نویسی واحدهای این صندوق برای اشخاص دارای کد معاملاتی (کد بورسی) از طریق کارگزاری‌های بورس و سامانه‌های آنلاین معاملاتی و درگاه ‌های غیرحضوری و حضوری بانک‌ های منتخب و برای اشخاص فاقد کد بورسی، از طریق درگاه ‌های غیرحضوری و حضوری بانک ‌های منتخب انجام می شود. شروع پذیره‌ نویسی از ۱۴ اردیبهشت و پایان پذیره ‌نویسی ۳۱ اردیبهشت خواهد بود.

صندوق ETF دولتی چیست؟

صندوق ETF دولت یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس می باشد که از نظر ساختاری مانند صندوق های سرمایه گذاری مشترک هستند. (یعنی صندوق‌هایی که راه ورود غیرحرفه‌ای‌ها به بورس است؛ سرمایه از نابلدها و کار و معامله از کاربلدها!)، اما نقدشوندگی ETFها بالاتر از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک است؛ یعنی راحت‌تر معامله می‌شوند و سریع‌تر به پول تبدیل می‌شوند.

شما برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نیاز به دانش حرفه‌ای بورس نخواهید داشت. علاوه بر این زمان زیادی هم از شما نخواهد گرفت و درگیر کارهای اداری و مالی چندانی نیستید، چرا که بیشتر موارد توسط مدیر و متولی صندوق انجام می‌شود.

اغلب افرادی که قصد سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و با حداقل ریسک در بورس را دارند، در این صندوق‌ها مشارکت می کنند و درواقع صندوق‌های سرمایه‌گذاری که زیر نظر سازمان بورس و برخی بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری فعالیت می‌کنند، نقش واسطه مالی را برای این افراد ایفا می‌کنند تا سرمایه‌گذاری کم ریسک‌تر و حرفه‌ای‌تری داشته باشند.

نکته : ارزش خالص دارایی‌ها و قیمت صندوق‌های‌ سرمایه‌گذاری مشترک در پایان روز محاسبه می‌شود و بعد از این محاسبات، قابل خرید و فروش هستند، اما EFTها این محدودیت را ندارند و مانند سایر سهم‌ها در طول روز قابل معامله هستند.

نکات مهم صندوق های ETF

بنابر اعلام مسئولان سازمان خصوصی‌سازی و برای توزیع عادلانه سهام، هر ایرانی می‌تواند تا سقف ۲ میلیون تومان از واحدهای این صندوق ETF خریداری کند. بد نیست بدانید هر واحد این صندوق، ۱۰ هزار تومان است و دولت در این مرحله از پذیره نویسی تخفیف ۲۰ درصدی هم برای خرید آن در نظر گرفته است. یعنی هر واحد ۸۵۰۰ تومان قیمت دارد.

مدیر این صندوق شرکت تامین سرمایه بانک مسکن و موسس آن وزارت امور اقتصادی و دارایی است. متولی صندوق سازمان حسابرسی و حسابرس آن موسسه حسابرسی شاخص اندیشان معرفی شده‌­اند.

آنطور که دولت اعلام کرده است این صندوق ها در سه گروه به شرح زیر قابل ارائه می باشند:

۱- صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله واسطه‌گری‌های مالی : این صندوق شامل سهام یاقی‌مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در شرکت‌های بیمه البرز، بیمه اتکایی امین، بانک‌ صادرات، بانک ملت و بانک تجارت است که با تخفیف ۲۰ درصد عرضه می گردد.

۲- صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله خودروسازی و صنایع فلزی : این صندوق شامل سهام یاقی‌مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در ایران خودرو، سایپا، شرکت ملی صنایع مس ایران و فولاد مبارکه است که با تخفیف ۲۵ درصدی عرضه خواهد شد.

۳ – صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله صنایع پالایش و پتروشیمی: این صندوق شامل سهام باقی‌مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در شرکت پالایش نفت تبریز، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران است که با ۲۰ درصد تخفیف عرضه خواهد شد.

• قیمت سهام تشکیل دهنده واحدهای سرمایه­ گذاری صندوق، متوسط قیمت سهام در سی روز گذشته (منتهی به تاریخ فراخوان واگذاری) با احتساب ۲۰ درصد تخفیف است مشروط براینکه پس از اعمال تخفیف از ۷۰ درصد قیمت پایانی روز معاملاتی قبل از شروع پذیره ­نویسی کمتر نباشد.

نحوه خرید واحدهای صندوق ETF دولت

• در گام اول از ۱۴ اردیبهشت تا ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ زمان ثبت‌نام و عرضه سهام در صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله واسطه‌گری‌های مالی تعیین شده است.
• برای خرید واحد های این صندوق ETF دولت نیاز به داشتن کد بورسی نیست.
• شما می توانید با ارائه کد ملی به مراکز معرفی شده اقدام به خرید واحدهای سرمایه گذاری در این صندوق ها نمایید.
• سقف مجاز برای خرید در این مرحله برای هر کد ملی ، ۲میلیون تومان می باشد که برای مثال برای یک خانواد ۴ نفره تا ۸میلیون تومان امکان خرید وجود دراد.
• برای خرید واحد های سرمایه گذاری صندوق ETF دولت محدودیت سنی وجود ندارد.
• برای خرید واحد های سرمایه گذاری صندوق ETF دولت نیازی به ثبت نام در سامانه سجام نیست.
• پذيره نويسي واحدهاي سرمايه ‏گذاري صندوق واسطه گري مالي صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ صرفا شامل اشخاص حقيقي ايراني بوده و اشخاص حقوقي نمي توانند در پذيره‏ نويسي شرکت نمايند.
• افرادی که کد بورسی دارند علاوه بر سایر روش ها می توانند از سامانه های برخط کارگزاران بورس نیز اقدام به پذیره نویسی واحد های صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی با نماد (دارا یکم) نمایند. یادآوری می گردد پذیره نویسی در سامانه های برخط از ساعت ۱۴ الی ۱۶ صورت می پذیرد و به سفارش هایی که تا ساعت ۱۶ در سیستم باقی مانده اند ترتیب اثر داده خواهد شد.
• تمامي اشخاص دارنده واحد صندوق، براي انجام معاملات ثانويه بايد داراي كد بورسي باشند.
• واحدهای پذیره نویسی شده حداقل ۲ ماه پس از پایان پذیره ­نویسی، قابلیت معامله در بازار ثانویه بورس اوراق بهادار تهران را خواهند داشت.

در ادامه شما می توانید به مطالعه ۳۰ پرسش متداول در مورد صندوق ETF دولت بپردازید.

محتوای این مطلب چقدر برای شما مفید بود؟

خوشحال خواهیم شد اگر به این مطلب رای دهید و نظر خود را برای ما ارسال کنید

سرمایه گذاری etf چیست؟

فعالیت در هر زمینه‌ای به ویژه در سرمایه گذاری ما را با اصطلاحاتی رو به رو می‌کند که در نگاه اول به نظر سخت و غیر قابل فهم می‌آیند، اما با کمی مطالعه می‌توان معنی و کاربرد هر کدام را به درستی درک کرد. این موضوع در مورد صندوق‌های سرمایه گذاری که افراد کمتر با آنها آشنایی دارند بیشتر به چشم می‌خورد. یکی از این اصطلاحات که در مواجهه اول برای بسیاری از ما ناملموس به نظر می‌رسد، سرمایه گذاری etf است. اصطلاح etf مخفف عبارت انگلیسی (Exchange Traded Fund) است که در فارسی به آن قابل معامله می‌گوییم. صندوق های سرمایه گذاری etf یا همان صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله، صندوق‌هایی هستند که می‌توانیم در طول ساعت کاری بازار سهام به خرید و فروش واحدهای سرمایه گذاری‌شان مشغول باشیم. در ادامه بیشتر با این نوع سرمایه گذاری آشنا می‌شویم.

برای سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری کیان دیجیتال روی اینجا کلیک کنید.

صندوق های etf یا صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله

یکی از گام‌های موثر و موفق در عرصه سرمایه گذاری که باعث شد استقبال از صندوق‌های سرمایه گذاری بیشتر شود و سرمایه گذاران نقشی پویاتر در آنها ایفا کنند، قابل معامله شدن آن‌ها بود. تعدادی از صندوق‌های سرمایه گذاری مانند صندوق درآمد ثابت و صندوق طلا از دسته صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله هستند. اگر افراد علاقمند به سرمایه گذاری etf می‌خواهند فعالیت خود را در این زمینه شروع کنند باید از صندوق‌هایی استفاده کنند که قابلیت این نوع سرمایه گذاری ( https://kiandigital.com/investment ) را داشته باشند. اما تفاوت صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله و غیر قابل معامله در چیست؟

تفاوت سرمایه گذاری etf و غیر قابل معامله

صندوق های سرمایه گذاری etf یا همان قابل معامله با صندوق های غیر قابل معامله تفاوتی دارند که بد نیست آن را بدانیم. به عنوان یک سرمایه گذار اگر در صندوق‌های سرمایه گذاری etf اقدام به سرمایه گذاری کنیم می‎‌توانیم در ساعت کاری بازار سهام به صدور و ابطال و یا به زبان ساده‌تر، خرید و فروش واحدهای سرمایه گذاری بپردازیم. از طرف دیگر، در صندوق های سرمایه گذاری غیر قابل معامله هم امکان خرید واحد را داریم و هم فروش اما با کمی تفاوت از صندوق های سرمایه گذاری etf یا قابل معامله. برای سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذای غیر قابل معامله باید به این نکته توجه داشته باشیم که اگر اقدام به خرید یا فروش واحد سرمایه گذاری کنیم، رقمی که برای فروش واحد سرمایه گذاری در نظر گرفته می‌شود، مربوط به قیمت NAV یا همان ارزش خالص دارایی دو روز آینده می‌شود. این دو روز جلو بودن به این دلیل است که واحد سرمایه گذاری که شما در صندوق‌های سرمایه گذاری غیر قابل معامله برای فروش می‌گذارید در دو روز آینده کاری به فروش می‌رسند. البته یک نکته دیگر را باید به خاطر داشته باشیم؛ این دور روز اختلاف زمانی تنها موقعی در مورد فروش واحدهای سرمایه گذاری انجام می‌‎شود که ما درخواست فروشمان را در ساعت کاری بازار سهام انجام داده باشیم. در غیر این‌صورت اگر در زمانی غیر از ساعت کاری بازار سهام اقدام به درخواست فروش کرده باشیم باید سه روز کاری برای خرید یا فروش واحد سرمایه گذاری خود صبر کنیم. همین موضوع باعث می‌شود صندوق‌های قابل معامله لحظه‌ای باشند و معاملات آنها آنی صورت گیرد. اما در صندوق‌های غیرقابل معامله کمی باید دوراندیش‌تر بود و روند دو تا سه روز آینده را در نظر داشت. علاوه بر این، صندوق‌های غیرقابل معامله برای افرادی که بلندمدت نگر هستند نیز گزینه مناسبی هستند.

مزایای صندوق های قابل معامله

حال که به خوبی با صندوق های سرمایه گذاری etf آشنا شدیم باید از مزایای بیش‌تر آن‌ها آگاه شویم. اول از همه باید به این نکته اشاره کرد که صندوق های etf در بستر اینترنت و سرمایه گذاری آنلاین قابل استفاده هستند و کسانی که می‌خواهند روزانه و بدون از دست دادن وقت اقدام به خرید و فروش واحدهای سرمایه گذاری کنند می‌توانند به راحتی از این نوع صندوق‌ها استفاده کنند. از طرف دیگر، صندوق های قابل معامله به صورت آنلاین و هر 2 دقیقه یکبار به صورت شفاف اقدام به اعلام NAV خود می‌کنند و سرمایه گذاران می‌توانند به راحتی از چند و چون قیمت‌ها باخبر شوند. یکی دیگر از مزایای این صندوق‌ها این است که معاف از مالیات هستند؛ البته معاف از مالیات به این معنا نیست که این صندوق‌ها فاقد کارمزد هستند. این صندوق‌ها معمولا کارمزد کمی دارند.

صندوق های سرمایه گذاری etf مناسب چه کسانی هستند؟

از آن جایی که صندوق‎‌های سرمایه گذاری etf برای خرید و فروش‌های آنی مناسب هستند پس می‌توان گفت که این نوع صندوق‌ها برای سرمایه گذاری کسانی مناسب است که سواد و آگاهی آنها برای سرمایه گذاری مناسب است. البته صندوق‌های درآمد ثابت که etf هستند به دلیل ماهیت این نوع صندوق‌ها برای همه مناسب هستند. یک نکته دیگر‌ که در مورد این نوع صندوق‌ها باید در نظر داشت این است که باید دست کم 3 تا 6 ماه برای مشاهده بازدهی آن‌ها زمان در نظر بگیریم.

صندوق ETF چیست؟

صندوق ETF چیست؟ | صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک به منظور مدیریت حرفه‌ای وجوه و کسب بازدهی مناسب با تجمیع سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار تشکیل شدند. بنابراین عملکرد صندوق‌ها بستگی مستقیم به عملکرد دارایی‌ها و نحوه مدیریت آنها دارد. هر صندوق از واحدهای سرمایه گذاری تشکیل شده که ارزش آنها با NAV یا خالص […]

صندوق ETF چیست؟ | صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک به منظور مدیریت حرفه‌ای وجوه و کسب بازدهی مناسب با تجمیع سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار تشکیل شدند. بنابراین عملکرد صندوق‌ها بستگی مستقیم به عملکرد دارایی‌ها و نحوه مدیریت آنها دارد. هر صندوق از واحدهای سرمایه گذاری تشکیل شده که ارزش آنها با NAV یا خالص ارزش دارایی های صندوق مشخص می‌شود.

صندوق ETF چیست؟

صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF که مخفف exchange traded fund است) را می‌توان یک دارایی ارزشمندی در سبد دارایی هر سرمایه‌گذار (از مدیران مالی بزرگترین سازمان‌ها گرفته تا یک سرمایه‌گذار مبتدی که تازه کار خود را شروع کرده‌ است) قلمداد کرد.

نحوه کار اکثر صندوق‌های قابل معامله در بورس ساده است. یک ETF در بازار بورس مانند سهام معامله می‌شود و کارکرد آن شبیه صندوق سرمایه‌ گذاری مشترک است. (البته تفاوت‌هایی وجود دارد که در ادامه شرح می‌دهیم).

برخی از سرمایه‌گذاران، صندوق‌های قابل معامله‌ در بورس را یکی از دارایی‌های اصلی پرتفوی خود قرار می‌دهند و بر آن تمرکز ویژه می‌کنند. برخی دیگر از سرمایه‌گذاران نیز روی ETF ها برای بهینه‌سازی سبد دارایی و اجرای راهبردهای پیچیده‌ی سرمایه‌گذاری تکیه می‌کنند.

اما همان‌طور که در مورد سایر سرمایه‌گذاری‌ها می‌کند، در خرید صندوق‌های ETF هم برای اینکه واقعا سود و منفعتی نصیب سرمایه‌گذار شود، قبل از هرکاری باید درک مناسب و خوبی از آن داشت.

صندوق های سرمایه‌گذاری ETF دولتی چه فوایدی دارند؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری واسطه‌های مالی هستند که منابع مالی اشخاص و شرکت‌ها را جمع‌آوری کرده و در سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند. افرادی که سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری را خریداری می‌کنند، همان مالکان یا سهامداران هستند. مبلغ حاصل از سرمایه‌گذاری این افراد امکان خرید اوراق بهاداری از قبیل سهام یا اوراق بدهی را برای صندوق‌ها فراهم می‌آورد. یک صندوق سرمایه‌گذاری از دو روش، سرمایه‌گذار را به سود می‌رساند:

از طرف دیگر واحدهای این صندوق‌ها در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و در طول ساعات و روزهایی که بازار باز است می‌توان اقدام به خرید و فروش یک یا چند واحد از سهام مربوط به صندوق کرد. همچنین مزیت معافیت مالیاتی بالقوه سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها و به نوعی کم هزینه‌تر بودن از دیگر ویژگی‌های این مدل سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه است. علاوه بر آن این صندوق‌ها می‌توانند ابزاری باشند که دولت را از بنگاهداری شرکت‌ها خارج کند.

تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟

مهمترین تفاوت صندوق‌های ETF با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را می‌توان این ۴ مورد دانست:

۱ – سادگی و سهولت برای سرمایه‌گذاری

صندوق‌های ETF از تمام دفاتر کارگزاری‌ها و سامانه برخط معاملات قابل معامله است. بنابراین سرمایه‌گذاری در ETF و خروج از آن بسیار آسان است.

۲ – محاسبه لحظه‌‌ای ارزش خالص دارایی‌های آن

ارزش خالص دارایی‌های آن به لحظه محاسبه و به اطلاع سرمایه‌گذاران می‌رسد. ( NAV آنها هر ۲ دقیقه یکبار بطور خودکار محاسبه می‌شود.)

۳ – ارزانتر بودن نسبت به سایر صندوق‌ها

از مزیت‌های “ETF” ارزان بودن آنها نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک است، زیرا خریداران “ETF” از طریق کارگزاران بورس، معاملات خود را انجام می‌دهند و بنابراین هزینه‌های بازاریابی برای صندوق وجود ندارد.
ارزش مبنای هر واحد سرمایه گذاری در صندوق‌های قابل معامله فقط ۱۰,۰۰۰ ریال است.

۴ – عدم پرداخت مالیات در خرید و فروش‌ها

همچنین به استناد مفاد تبصره ۱ ماده ۷ “قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی “بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه‌گذاری انواع صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آنها هیچگونه صندوق قابل معامله یا ETF چیست؟ مالیاتی اخذ نمی‌گردد.

دوره فعالیت این صندوق‌ها نامحدود بوده و حداقل و حداکثری برای سرمایه گذاری افراد حقیقی و حقوقی در این صندوق‌ها در نظر گرفته نشده است. در این صندوق ها بازخرید واحدها در کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه امکان پذیر است. همچنین دوره پرداخت وجه بازخرید واحدها حداکثر ۳ روز کاری است.

انواع صندوق ETF

در دنیا انواع متنوعی از ETF وجود دارد که به آن‌ها خواهیم پرداخت. اما برخی از این صندوق‌ها در بازار ایران وجود ندارند. ممکن است رفته‌رفته این ETFها به بازار ما هم راه پیدا کنند. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار شما بستگی دارد.

صندوق با درآمد ثابت

صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوق‌ها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه‌گذاری خود را برای مدت‌زمانی کوتاه نگه‌دارید، بازدهی کوچک‌تر از بازدهی سالانه خواهد شد.

صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است. حداقل ۷۰ درصد از دارایی این صندوق‌ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می‌شود. برای مطلع شدن از دارایی‌های یک صندوق، بهتر است به امیدنامه آن مراجعه کنید.

در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری در ETF با درآمد ثابت، به عنوان یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک درک می‌شود.

صندوق سهام

یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل می‌شود. در این حالت ممکن است شرکت اصل پول شما را تضمین می‌کند. اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است و نه سود آن. یعنی اگر صندوق سود کرد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمی‌شود. در برخی صندوق‌های سهام شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان. ۷۰ درصد دارایی این صندوق‌ها از سهام تشکیل می‌شود.

توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست. چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود. در حالی که اگر بر روی صندوق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده بودید، از درآمدی ثابت بهره می‌بردید.

صندوق مختلط

صندوق مختلط، همان‌طور که از اسمش بر می‌آید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل ۴۰ درصد از دارایی را سهام و حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می‌دهد. ۲۰ درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.

صندوق بازار خارجی

به غیر از صندوق ETF بازار داخلی، در بسیاری از کشورها صندوق بازار خارجی هم وجود دارد. مثلا ممکن است به هر دلیل بخواهید در بازار ژاپن سرمایه‌گذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار ژاپن ندانید و نتوانید صورت‌های مالی را که به زبان ژاپنی هستند بخوانید.

در این صورت بجای استخدام مترجم یا ثبت‌نام در کلاس زبان ژاپنی، می‌توانید از ETF بازار خارجی (Foreign Market) استفاده کنید.

صندوق ارز

ETF ارز از دیگر انواع این صندوق‌ها است. همان‌طور که حدس می‌زنید بیشتر دارایی این صندوق‌ها را ارز تشکیل می‌دهد. استفاده از ETF ارزی در بازار فارکس مرسوم است. سرمایه‌گذارانی که می‌خواهد ریسک نواسان‌های ارزی را پوشش بدهند به سراغ این صندوق‌ها می‌روند.

صندوق صنعتی

ETFهای گروه یا صنعتی، نوعی از صندوق هستند که تمامی سهم‌های آن از یک صنعت انتخاب می‌شوند. فرض کنید که می‌دانید صنعت فلزات رشد خواهد کرد. اما نمی‌دانید کدام شرکت‌ها از این رشد بهره‌مند می‌شوند. برای همین می‌توانید بر روی ETF صنعت فلزات سرمایه‌گذاری کنید. در این صندوق سهام شرکت‌هایی که در صنعت فلزات فعالیت می‌کنند یافت می‌شود.

صندوق کالایی

ETF کالایی، به جای سهام و اوراق از کالا تشکیل می‌شود. صندوق طلا، صندوق فلزات گران‌بها شامل طلا، نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیرگران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره و صندوق نفتی چند مثال از ETF کالایی هستند. مدیریت صندوق می‌تواند با اوراق تبعی دارایی شما را بیمه کند، یا به کمک ابزارهای مختلف بازدهی بیشتری نسبت به تغییرات قیمت طلا در بازار به دست آورد.

صندوق خرسی یا صندوق معکوس

یک نوع بسیار جالب ETF (که ارزش دارد برای آن یک مقاله جداگانه نوشته شود) ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) است. معروف است که می‌گویند تعداد سهم‌های بد از سهم‌های خوب بیشتر است.

حالا فرض کنید می‌توانستید سهمی که ندارید را امروز بفروشید و وقتی سهم ارزان شد آن را بخرید. به این عمل در اصلاح شورت‌سل (Short Sell) می‌گویند. ETF خرسی از این سازوکار بهره می‌برد. به کمک این سازوکار، وقتی می‌دانید بازار منفی است، لازم نیست بورس را ترک کنید. در این وضعیت می‌توانید از ETFهای خرسی استفاده کنید.