اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه

الگوی سقف دوقلو نیز در انتهای روند صعودی تشکیل می شود و مانند حرف M است. در این آرایش خطی موازی روبه روی سطح مقاومت کشیده می شود که دو قله را به هم وصل می کند. این خط جهت شاسایی خط گردن در نظر گرفته می شود. پیش از اینکه قیمت ها از نقطه A عبور کنند، سطح حمایت در برابر قیمت ها بوجود آمده و زمانی که این خط شکسته می شود به یک خط مقاومت مهم و قوی تبدیل خواهد شد. قیمت ها در برخورد با نقطه B به سطح حمایت برگشت می کنند. این سطح اکنون به عنوان خط گردن مطرح است. حرکت قیمت ها طوری است که سطح حمایت شکسته می شود البته ممکن است که با تلاش خریداران قیمت ها به حمایت شکسته شده بر گردد. اگر این خط مقاومت در برابر فشار خریداران دوام بیاورد انتظار می رود قیمت ها سقوط کند.

الگو های کلاسیک(برگشتی)

مقدمه : انسان همواره به دنبال پیدا کردن الگوست و به همین علت در بازار های مالی هم برای شرایط مختلف الگوهایی را تعریف کرده اند ، به همین منظور ما در این مقاله سعی بر این داریم که الگوهای کلاسیک را به طور کامل توضیح دهیم و با استفاده اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه از تصاویر این الگوها به روش کارکرد این الگوها و نکاتی را که به ما هشدار میدهند آموزش دهیم.

الگوهای کلاسیک دو نوع هستند:

نوع اول: الگوهای برگشتی

نوع دوم: الگوهای ادامه دهنده

درکندل ها نیز، ژاپنی ها بر روی آنها اسم های مختلفی گذاشته اند، مانند پوشای نزولی و صعودی ، مرد دار آوز ، چکش و. . همه ی اینها بیانگر این است اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه که انسان به دنبال الگو های مختلف است و برای هر کدام هم اسم های متناسبی را انتخاب کرده اند ، مثلا برخی از الگوها شبیه دره و برخی شبیه به قله است و به همین ترتیب برای شکل های مختلف و الگو های مختلف نام های متناسبی را انتخاب کردند.

خب ما بیان کردیم که این الگو های کلاسیک به دو نوع تقسیم میشوند : 1. الگوهای برگشتی 2. الگو های ادامه دهنده

نوع اول : الگوی برگشتی

الگوی برگشتی به طور کلی به این معناست که با ایجاد شدن این الگو روند حرکت سهم تغییر میکند ، به طور مثال اگر مسیر حرکت یک سهم صعودی باشد با ایجاد الگوی برگشتی مسیر حرکت سهم به سمت نزول تغییر پیدا میکند، این مطلب این نکته را به همراه دارد که الگوی برگشتی هم در سقف و هم در کف تشکیل میشود.

اولین الگوی برگشتی: الگوی سر و شانه است، در این تصویر نمای یک الگوی سر و شانه را ببینید.

این الگو نکته هایی دارد که در بازار بورس به آن زیاد توجه نشده و باعث اشتباه کردن میشود و این اشتباهات باعث ایجاد ضرر های پی در پی میشود.

این الگو در روند یک سهم اینچنین دیده میشود که سه قله در سهم وجود دارد و یکی از آنها سر بوده و آن دو قله دیگر شانه سمت راست و چپ است. و یک خطی هم از کف قله های هر دوشانه به هم وصل میشوند که به آن اصطلاحا خط گردن هم میگویند، که در برخی از الگوهای کندلی هم این چنین مواردی داشتیم.

نکات الگوی هد اند شولدرز (سر و گردن)

1. زمانی ما میتوانیم در انواع الگو ها روی آنها تایید بگذاریم که خط روند آن بشکند. در این الگو خط روند همان خط گردن است که وقتی به سمت بالا یا پایین شکسته شده یعنی این الگو تایید شده و انتظار فعالیت در زمینه خود را از او خواهیم داشت.

نکته : مسئله مهم در الگوی سر و شانه این است که خط گردن رو به بالا یا پایین شکسته شود و این اتفاق وقتی تثبیت شد به ما هشدار خرید یا فروش میدهد؛ اما خیلی از تحلیل گران به این شکسته شدن خط گردن دقت نمیکنند و در روند سهم به مشکل میخورند.

1. نکته دیگری هم که مهم است این که باید به حجم معاملات در قله های سر و شانه ها دقت کرد. چرا که در الگوی سر و شانه ای که منجر به ریزش میشود حجم معاملات در قله شانه سمت راست از حجم معامله در قله سر کمتر است .

نکته : موضوع دیگری هم که مهم است این است که اگر حجم معاملات در قله سمت راست نسبت به کفش در حال افزایش بود یعنی اینکه فروشنده ها میل و قدرت بیشتری نسبت به خریدار ها دارند و این سیگنال را به ما میدهد که احتمال ریزش و شکست خط گردن وجود دارد.

1. نکته دیگری هم که مهم است این است که وقتی که هر خط حمایتی که شکسته میشود یقینا یک پول بک هم وجود خواهد داشت این پول بک میتواند به ما کمک کند تا با ضرر کمتری بفروشیم و در این پول بک همیشه احتمال ایجاد صف خرید وجود دارد و افراد مبتدی ندانسته و با تجربه و علم کمی که دارند فکر میکنند که سهم در جریان خوبی است ولی نمیدانند که این پول بک قبل از نزول است، ولی فردی که علم یا تجربه متکی به علم داشته باشد منتظر می ماند تا این خط گردن دوباره رو به بالا شکسته شود و اگر این خط گردن رو به بالا شکسته شد، بعد از این به سهم ورود میکند و باعث سود سازی میشود.

1. در تمام الگو های کلاسیک این نکته مهم است که باید یک خط روندی شکسته شود تا اینکه این الگو دارای اعتبار باشد وگرنه این الگو، الگوی کار آمدی نیست؛ مثلا در همین الگوی سروشانه باید خط گردن رو به پایین یا بالا شکسته شود تا اینکه این الگو بیان گر نزول یا صعود باشد و اگر این خط روند شکسته نشد ورود یا خروج از این سهم یک کار غیر اصولی است. در اصل میتوان گفت که این الگو تشکیل شده است ولی تایید نشده است و تایید این الگو به این است که نیک لاینش(خط روند) شکسته شود.

1. در اصل روند سروشانه وقتی از سر در حال اصلاح به سمت شانه سمت راست هست معمولا باید یه موج 62 درصدی اصلاح کند و بعد از اصلاح به سمت پایین برای تشکیل راس سمت راست باید 62 درصد برگشت هم به سمت بالا باشد و اگر این درصد برگشت هرچقدر کمتر باشد باعث میشود که این الگو درصد تاییدش کمتر باشد.

1. الگوی سروشانه ای مورد تایید است که در انتهای یک روند صعودی یا نزولی باشد ، حال اگر این الگو در کف بود باید در انتهای یک روند نزولی باشد و اگر الگوی سروشانه در سقف بود باید در انتهای یک روند صعودی قرار بگیرد.

1. هدف الگوی سروشانه : برای تعیین هدف این الگو باید از سر به گردن و سرشانه ، بر روی این سه نقطه( ABC ) پروجکشن یا فیبوناچی را پیاده کنیم تا هدف صعود یا نزول این الگو را مشخص کنیم.

1. نیک لاین در این الگو نمیتواند صعودی باشد به این معنا که در یک روند صعودی یا یک روند صعودی بسیار تند یک الگوی سروشانه با یک خط گردن بسیار تند با شیب بسیار بالا رسم کنیم ، این الگو به این شکل دارای اعتبار نیست و اگر خط گردن دارای یک روند و شیب ملایم بود مورد تایید است و مشکلی هم ندارد.

الگوی double bottom دو قله کنار هم

نکات این الگو

1. این الگو باید در انتهای یک روند صعودی یا نزولی شکل بگیرد و نمیشود که در وسط یک روند باشد ، و اگر در انتهای یک روند نزولی و در کف شکل گرفت و اگر خط روند خود را (قله ها) شکست به این معناست که این روند در حال تغییر است و از نزولی بودن به صعودی شدن در حال تغییر است و اگر هم در انتهای یک روند صعودی شکل گرفت و خط روند قله ها را شکست به ما میگوید که این روند به سمت نزولی شدن در حال تغییر است.

1. این الگو در روند های صعودی و نزولی شکل میگیرد و در روند های خنثی و ساید بی اعتبار است و قابل تایید نیست و همان طور هم که گفتیم باید در انتهای یک روند صعودی یا نزولی باشد نه در وسط یا میانه راه یک روند.

1. همانند این الگو که گفتیم که دارای دو قله یا دو دره است و این الگو را شکل میدهد، الگوی دیگری هم داریم که به همین شکل است و همین کارایی را دارد و همین نکته را به ما متذکر میشود آن هم الگوی سه قله یا سه دره است که همین کارایی را دارد و همینطور هشدار میدهد و قواعدش مانند دو قله یا دو دره است.

1. روش پیدا کردن هدف این الگو هم مانند روش پیدا کردن هدف در الگوی سروشانه است یعنی شما میتوانید با ابزار فیبوناچی یا پروجکشن با مشخص کردن کف ها یا قله ها به تناسب صعودی یا نزولی بودن روند سهم، هدف آن سهم را مشخص کنید.

1. حجم معاملات هم در این الگو به این صورت است که در قله اول حجم معاملات بالاست و اگر هم حجم معاملات در قله دوم هر چقدر کمتر باشد، احتمال شکسته شدن خط روند کمتر است. و هرچقدر قدرت بیشتری داشته باشد هشدار آمادگی فروش یا خرید را به تناسب به روند میدهد.

برای آموزش سایر انواع کندل ها به طور کامل، کندل شناسی الگوهای برگشتی را بخوانید.

گروه بی نظیر

مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه تحلیلگر بازار مالی فارکس تحلیلگر ارشد سایت یار سرمایه برگزاری بیش از صد دوره آموزشی تحلیل بورس و فارکس عضو تیم icf_market تنها ارائه دهنده سبک ولوم تریدینگ به زبان فارسی در دنیا

الگوی سر و شانه چیست ؟ الگوی سر و شانه در روند نزولی

الگوی سر و شانه چیست ؟ الگوی سر و شانه در روند نزولی : الگوی Head and Shoulders از یک قله (شانه سمت چپ) و سپس یک قله بالاتر (سر) و سپس یک قله پایین دیگر (شانه راست) تشکیل شده است.

یک قسمت حیاتی از الگو “خط گردن” است که با اتصال پایین ترین نقاط در پایین ترسیم می شود.

شیب این خط می تواند بالا یا پایین باشد و خط مستقیم بودن آن لازم نیست. معمولاً ، وقتی قیمت ها در حال کاهش هستند، سیگنال قابل اطمینان تری برای برگشت روند صعودی به روند نزولی ایجاد می کند.

الگوی سر و شانه چیست ؟

الگوی واقعی سر و شانه ها خیلی اوقات اتفاق نمی افتد ، اما وقتی این اتفاق می افتد ، بسیاری از معامله گران فنی فکر می کنند که این نشانه ای از تغییر روند عمده روند اصلی است. الگوی استاندارد سر و شانه ها یک تنظیم نزولی و الگوی سر و شانه “معکوس” یک الگوی صعودی است.

الگوی نمودار سر و شانه که اغلب به عنوان قابل اطمینان ترین الگوی اصلی معکوس در نظر گرفته می شود ، توسط معامله گران مبتدی و باتجربه در حدس و گمان در بازارهای بورس و ارز استفاده می شود. مزیت اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه این نمودار این است که مناطقی از سطح خطر و اهداف سود را نیز نشان می دهد.

اجزای الگو سر و شانه

آشنایی با الگوی Head and Shoulders در نمودارهای سهام و نمودارهای سهام دقیقاً همان اقدامات را به همراه دارد. این امر آن را به ابزاری همه کاره برای قرار دادن در هر استراتژی تجاری تبدیل می کند .

نمودار EURUSD روزانه . دامنه داده ها: از 27 نوامبر 2018 تا 2 آوریل 2020.

شانه چپ : گاوها قیمت ها را افزایش می دهند و به رکوردهای جدید می رسند. اما این اوج های جدید کوتاه مدت هستند و پس از آن قیمت ها کاهش می یابد.

سر : قیمت ها مدت طولانی عقب نشینی نمی کنند زیرا گاوها دوباره قیمت ها را عقب می کشند و این بار موفق می شوند و از اوج قبلی فراتر می روند. یک علامت رو به بالا قیمت ها دوباره کاهش یافت ، تا دوباره حمایت شود.

شانه راست : گاوها دوباره قیمت ها را افزایش می دهند ، اما این بار نتوانند به بالاترین سطح برسند. این یک نشانه بسیار نزولی است ، زیرا خرس ها به گاوها اجازه نمی دهند تا به یک قد جدید یا حتی یک برابر برسند. خرس ها قیمت ها را به سمت حمایت سوق می دهند (خط تأیید). این یک لحظه محوری است – آیا گاوها فشار دیگری را بالاتر می برند یا خرس ها موفق می شوند که حرکت را بالاتر ببرند.

گردن : با اتصال قیمت های پایین ثبت شده بین شانه چپ و سر – و سر و شانه راست ایجاد می شود. معمولاً این خط دقیقاً افقی نیست.

لیست زیر جزئیات ساده ای از نکات اصلی را هنگام تعیین الگوی سر و شانه نشان می دهد:

• جهت کلی بازار را با استفاده از عملکرد قیمت و شاخص های فنی تعیین کنید.
• رئوس سر و شانه ها را جدا کنید
• فاصله “سر” و “شانه ها” باید تا حد ممکن به فاصله مساوی نزدیک باشد
• خط گردن را در نقطه پایین بین “شانه ها” تعریف کنید – افقی ترجیح داده می شود اما اجباری نیست

اهمیت خط گردن در مدل سر و شانه

خط گردن کشیده شده برای الگو نشان دهنده سطح پشتیبانی است. نمی توان تصور کرد که شکل الگوی سر و شانه به پایان رسیده باشد مگر اینکه شکسته شده باشد و چنین شکستگی در حجم بیشتری رخ داده باشد یا نداشته باشد. نباید با بی دقتی متوجه شکستگی شد. اگر چنین وقفه ای بیش از سه تا چهار درصد باشد ، وضعیت خطرناکی ممکن است رخ دهد.

هنگامی که سهام با حجم کمی از خط گردن حرکت می کند ، ممکن است موجی به سمت بالا وجود داشته باشد ، اگرچه قطعی نیست ، اما مشاهده شده است که صعود معمولاً از سطح عمومی گردن بیشتر نمی شود و قبل از افزایش فشار فروش ، کاهش شدید رخ می دهد و قیمت ها با حجم بیشتری کاهش می یابند.

انواع الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه وارونه چیست؟

سر و شانه معکوس شبیه همان ساختار الگوی استاندارد هستند ، اما این نشان دهنده ضعف یک روند صعودی است. سر و شانه معکوس را می توان در یک روند نزولی مشاهده کرد و نشان دهنده وارونه شدن است.

بیایید دو نمونه از الگوی سر و شانه، فراز و نشیب ها و نحوه تأیید تداوم را بگیریم.

الگوی سر و شانه برای یک وارونه نزولی

1- الگویی معکوس است که پس از روند صعودی برای تبدیل آن به روند نزولی به وجود می آید.

2- بازار در آغاز صعودی است.

3- الگو از سه قله تشکیل شده است ، تاج بالایی میانی (سر) بالاترین ، بالا (شانه سمت چپ) و سوم (شانه راست) تقریبا در سطح برابر است ، جایی که آنها پایین تر از تاج بالایی هستند ( سر).

4- هنگامی که خط گردن شکسته می شود و دره های بین سه قله را می کشد ، روند از وارونه به نزولی تبدیل می شود.

5- می توانید بعد از شکستن خط گردن و قرار گرفتن در موقعیت های کوتاه سود ببرید.

6- هدف این است که فاصله راس دوم (سر) و خط گردن را اندازه گیری کرده و از نقطه شکستن آن را فرافکنی کنید.

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و شانه چه زمانی شکست می خورد؟

معمولاً خراب می شود در صورتی که شانه دوم به خط گردن دست نمی زند ، بلکه جهت قیمت به سمت شانه دوم برعکس می شود.

نحوه تجارت الگوی سر و شانه

شما به احتمال زیاد با این الگو روبرو شده اید زیرا بسیار رایج است و به راحتی قابل تشخیص است. علاوه بر این ، این الگو در تمام بازه های زمانی نمایش داده می شود و می توان متناسب با آن اعمال کرد. علاوه بر این ، سطح ورود ، سطح توقف و اهداف سوددهی اجرای مدل را آسان می کند ، زیرا الگوی نمودار فارکس سطوح مهمی را فراهم می کند و به راحتی قابل مشاهده است.

با سر و شانه های معکوس ، شکل گیری الگوی فارکس همان است که در بالا ذکر شد ، اما در جهت مخالف است. برای معامله گران مهم است که پس از تعیین خط گردن منتظر تکمیل الگو باشند. همه الگوهای تکمیل شده باید کنترل شوند. با این حال ، تا زمانی که الگوی خط گردن را نشکند ، معامله گران نباید در نظر داشته باشند که معاملات را انجام دهند.

متداول ترین نقطه ورود ، شکسته شدن گردن است ، با یک توقف در بالا یا پایین شانه راست. در مورد هدف سود ، همان فاصله بین سر و خط گردن است. گرچه این سیستم کامل نیست ، اما رویکردی را برای معامله بازارها بر اساس حرکت منطقی قیمت فراهم می کند.

الگوی سر و شانه ادامه دهنده

نحوه محاسبه هدف شما:

هدف این الگو با اندازه گیری فاصله از سر تا خط گردن و سپس انداختن همان فاصله از گردن به سمت پایین برای موقعیت های کوتاه یا بالاتر برای موقعیت های طولانی محاسبه می شود.

اگر یک سفارش سود را در نظر می گیرید ، می توانید آن را در 100٪ مقدار pip از هدر به خط گردن یا 80٪ از آن تنظیم کنید ، اگر بازار قبل از سطح سود بچرخد.

نحوه تنظیم سطح توقف ضرر:

باید بدانیم که اگرچه الگوی رایج است ، اما شکستن الگو حتی در سرعت کم نیز امکان پذیر است ، بنابراین ضروری است که در هر جایی که قرار دادن یک نقطه توقف ضرر باشد ، یک نقطه توقف ضرر قرار دهیم.

اگر موقعیت های طولانی را باز کرده اید: در نواحی اولیه قبل از تکمیل الگو ، نقطه توقف ضرر زیر سطح سر است ، اما اگر منتظر باشید تا شکاف موقعیت های کوتاه باز شود ، نقطه توقف ضرر در زیر سطح شانه سمت راست قرار دارد الگو. شما همیشه می توانید میزان توقف ضرر خود را تا سطح سر یا 3-5 پیپ بالاتر از آن افزایش دهید.

اگر می توانید ریسک بیشتری کنید ، گاهی اوقات قیمت به ضرر متوقف می شود و سپس معکوس می شود تا کامل شود. اگر خودتان تاجر هستید ، می توانید به این سناریو پیوند دهید.

الگوی سر و شانه الگوی بازگشتی

به‌ طور معمول سال‌های متمادی الگوهای عمومی اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه قیمت ، در بین سهام داران و معامله گران در تحلیل تکنیکال جایگاه خوبی داشته است و در بین ابزارهای تحلیل تکنیکال از محبوبیت خوبی برخوردار می باشد.الگوهای بازگشتی قیمت، به شناسایی روندهای جدید در چارت تحلیل تکنیکال کمک بسزایی ‌می‌کند. به‌منظور آشنایی با الگوی سر و شانه که یک الگوی بازگشتی در بورس است ، با ما همراه باشید.

الگوی سرو شانه چیست؟

الگوی سر و شانه یکی از معروف ترین الگوهای کلاسیک در بازار سرمایه می باشد. این الگو یکی از قابل اعتمادترین و مشهورترین اشکال نموداری است و بسیاری از معامله گران با آن مانوس هستند. الگوی سر و شانه مهم ترین و پرکاربردترین الگوی برگشتی است و سایر الگوهای برگشتی حالت خاصی از این الگو هستند. این الگو دو نوع است سر و شانه سقف و سر و شانه کف.
الگوی سرو شانه سقف در انتهای یک روند صعودی و سر و شانه کف در انتهای یک روند نزولی تشکیل می شود.
اجزای این الگو عبارتند از:

الگوی سر و شانه مشتمل بر سه موج پشت سر هم می باشد. موج اول و سوم که شانه ها را تشکیل می دهند تقریبا بلندی یکسانی دارند. سر در این الگو توسط موج دوم ایجاد می شود و بلند تر از شانه هاست. در این الگو هر سه موج از خط حمایتی پیروی می کنند که به عنوان خط گردن معروف است. در آرایش سر و شانه کف این سه موج از یک خط مقاومت پیروی می کنند.

الگوی سر و شانه سقف و کف در تحلیل تکنیکال

الگوی سر و شانه از الگوهای برگشتی است. همان‌طور که از نام‌گذاری آن مشخص است، الگوهای برگشتی، الگوهایی هستند که روند قیمت پس از تشکیل الگو در آن‌ها تغییر جهت می‌دهد. الگوی سر و شانه، الگویی با سه قله است که دوتای بیرونی آن در ارتفاعی برابر و قله‌ی وسط از بقیه بلندتر است. در تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه، نمودار خاصی را تشکیل می‌دهد که نشان‌گر تغییر بازار و شروع روند برگشتی است. طبق اطلاعات و تجربه‌های کسب‌شده، الگوی سر و شانه یکی از قابل‌اعتمادترین الگوهای برگشتی است. این الگو یکی از چند الگوی برتری است که با سطوح مختلفی از دقت، نشان می‌دهد روند صعودی یا نزولی سهم رو به پایان است.

معمولاً الگوی سر و شانه زمانی شکل می‌گیرد که قیمت سهم به سقف خود رسیده و بعد به کف آخرین حرکت صعودی خود برمی‌گردد. سپس قیمت از سقف قبلی بالاتر می‌رود تا دماغه را ساخته و بعد دوباره به کف اولیه‌ی خود باز می‌گردد. درنهایت، قیمت یک‌بار دیگر افزایش می‌یابد، اما این بار به قله‌ی اول رسیده و روند نزولی به خود می‌گیرد.

الگوی سر و شانه سقف

این الگو در پایان یک حرکت صعودی رخ‌داده و باعث تغییر جهت بازار و حرکت به سمت نزول قیمت می‌شود. در الگوی سر و شانه سقف، ما شاهد سه قله خواهیم بود. در بین این قله‌ها، قله وسط ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله قبلی خود دارد که درواقع همان قسمت “سر” الگو هست و دو قله مجاور آن‌که ارتفاع کمتری دارند، شانه‌های چپ و راست را تشکیل می‌دهند. به تصاویر زیر دقت نمایید:

به‌منظور انجام معاملات با استفاده از این الگو، زمانی که حالت کلی الگو را در چارت پیدا کردید، باید منتظر شکسته شدن خط گردن بمانید. بهتر است شکست خط گردن پرقدرت انجام شود و سایر شرایط یک شکست مناسب را داشته باشد. درصورتی‌که قیمت با حرکت بسیار سریع و قوی خط گردن را شکست و شما از ورود به پوزیشن جا ماندید، بهتر است منتظر حرکت برگشتی (پولبک) به خط گردن الگو بمانید و سپس وارد پوزیشن شوید. نکته قابل‌توجه این است که در الگوهای سر و شانه، بین شانه چپ و سر باید واگرایی باشد، ایجاد واگرایی تأییدی بر تشکیل الگوی سر و شانه است.

اهمیت شیب‌خط گردن در الگوی سر و شانه سقف

خط گردن در الگوی سر و شانه سقف معمولاً شیب ملایم و رو به بالایی دارد. برخی اوقات این خط افقی می‌شود. ولی این دو حالت تفاوت چندانی باهم ندارند. هرگاه خط گردن در الگوی سر و شانه سقف دارای شیب نزولی شود، نشانه ضعیف بودن بازار است و اغلب به دنبال آن شانه راست ضعیفی نیز شکل می‌گیرد. تحلیل‌گر تا شکسته شدن خط گردن صبر می‌کند و اگر قصد فروش داشته باشد باید کمی بیشتر صبر کند؛ زیرا در حالتی که شیب‌خط کاهشی باشد اخطار فروش دیرتر صادر می‌شود. خط گردن صعودی نشانه قدرت بالای بازار است؛ ولی بازهم این مشکل وجود دارد که اخطار دیرهنگام صادر می‌شود.

تشخیص حد زیان و حد سود الگو (سر و شانه سقف)

حد زیان الگو، بالای شانه راست قرار می‌گیرد. البته در بعضی مواقع الگوهای سر و شانه‌ای به وجود می‌آیند که ارتفاع شانه راست و سر نزدیک است. در این حالت می‌توانید حد زیان را بالای قسمت سر قرار دهید تا حد ضرر مطمئن‌تری داشته باشید.

برای به دست آوردن حد سود کافی است فاصله قسمت سر تا خط گردن را اندازه‌گیری کرده و از مکانی که خط گردن شکسته می‌شود به سمت پایین اعمال کنید. به‌عنوان نمونه به تصویر زیر دقت نمایید:

الگوی سر و شانه کف

این الگو بانام سر و شانه معکوس هم شناخته می‌شود و نکات ذکرشده در مورد حد سود و ضرر در الگوی سر و شانه سقف نیز شامل این الگو می‌شود. این الگو بعد از یک حرکت نزولی شکل‌گرفته و باعث تغییر جهت حرکت بازار به سمت بالا خواهد شد. ساختار این الگو نیز از سه کف تشکیل‌شده است که کف میانی، عمق بیشتری نسبت به دو کف مجاور خود داشته و اصطلاحاً تشکیل‌دهنده بخش “سر” الگو هست. به‌منظور درک بهتر توضیحات ارائه‌شده، به تصویر زیر دقت نمایید:

همین‌طور به‌منظور آشنایی با این الگو در چارت واقعی، به تصویر زیر دقت نمایید:

به‌منظور انجام معاملات با استفاده از این الگو، باید منتظر شکست خط گردن بود. به این شکل که هرچقدر شکست قوی‌تر انجام شود بهتر است. همچنین درصورتی‌که بعد از شکست خط گردن از ورود به پوزیشن جا ماندیم، باید منتظر پولبک به خط گردن ماند تا در آنجا بتوان با شرایط بهتری وارد پوزیشن خرید شد.

تشخیص حد زیان و حد سود الگو (سر و شانه کف)

در این الگو حد زیان، زیر شانه سمت راست قرار می‌گیرد؛ اما برای افرادی که قصد انتخاب حد زیان مطمئن‌تری دارند، زیر قسمت سر نیز جای مناسبی برای قرار دادن حد زیان است. البته این موضوع را در نظر داشته باشید که فاصله شانه راست تا سر بیش‌ازاندازه بزرگ نباشد. حد سود این الگو نیز برابر بافاصله سر تا خط گردن است که باید از نقطه‌ای که خط گردن شکسته می‌شود، به سمت بالا اعمال کنیم. به همین منظور برای درک بهتر به تصویر زیر دقت نمایید:

تفاوت‌های الگوهای سر و شانه سقف و کف

در الگوی بازگشتی سر و شانه معکوس نیز شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن آن ضروری است و تکنیک‌های محاسبه قیمت‌های هدف مانند الگوی سر و شانه‌های سقف است. تنها تفاوت جزئی که در کف می‌تواند وجود داشته باشد این است که تمایل بیشتری برای حرکات بازگشتی به سمت گردن وجود دارد که بعد از موج نزولی اتفاق می‌افتد.

روش مناسب‌تر برای بررسی این تفاوت، این است که هر بازار پس از فقط یک رکود یا سکون می‌تواند نزول کند. کاهش تقاضا یا تمایل برای خرید در میان معامله گران اغلب برای هدایت بازار به سمت نزول کافی است؛ اما بازار پس از سکون و ناکارایی نمی‌تواند ناگهان صعود کند. قیمت‌ها تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و هجوم بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان می‌توانند صعود کند.

دوره زمانی الگوی سر و شانه

چارچوب زمانی الگوی سر و شانه می تواند از چند هفته تا چند ماه را پوشش دهد. هر چه زمان این الگو طولانی تر باشد این الگو دقیق تر است. ضمنا حالت واقعی قیمت ها معمولا به اندازه کافی نرمال و متقارن نیستند و آرایش سر و شانه گاهی اوقات وضوح نخواهد داشت. همچنین خط گردن به ندرت افقی خواهد بود.

نقطه نظرات داد و ستد

الگوی سر و شانه همواره بصورت یک الگوی منظم و متقارن شکل نمی گیرد. به نکات زیر توجه کنید:

1. حجم معاملات در این الگو رفته رفته کم می شود. یعنی حجم معاملات در شانه چپ بیشتر از سر است و در قسمت سر بیشتر از شانه راست.
2. هنگام شکست خط گردن حجم معاملات به طرز محسوسی با افزایش همراه است.
3. بیشتر اوقات شیب خط گردن صفر یا نزدیک صفر است. اگر این شیب مثبت باشد نشان از قدرت روند صعودی است و در مواقعی نادر این شیب می تواند منفی باشد.
4. الگوی سر و شانه اکثرا با واگرایی بین قیمت و حجم تایید می شود.

هدف قیمت الگوی سر و شانه کف: قیمت نقطه شکست – ((قیمت خط گردن – پایین ترین قیمت سر) * 74%)

آرایش سقف دوقلو

الگوی سقف دوقلو نیز در انتهای روند صعودی تشکیل می شود و مانند حرف M است. در این آرایش خطی موازی روبه روی سطح مقاومت کشیده می شود که دو قله را به هم وصل می کند. این خط جهت شاسایی خط گردن در نظر گرفته می شود. پیش از اینکه قیمت ها از نقطه A عبور کنند، سطح حمایت در برابر قیمت ها بوجود آمده و زمانی که این خط شکسته می شود به یک خط مقاومت مهم و قوی تبدیل خواهد شد. قیمت ها در برخورد با نقطه B به سطح حمایت برگشت می کنند. این سطح اکنون به عنوان خط گردن مطرح است. حرکت قیمت ها طوری است که سطح حمایت شکسته می شود البته ممکن است که با تلاش خریداران قیمت ها به حمایت شکسته شده بر گردد. اگر این خط مقاومت در برابر فشار خریداران دوام بیاورد انتظار می رود قیمت ها سقوط کند.

هدف قیمت: قیمت خط گردن – ((قیمت بالاترین سقف دو قله – قیمت خط گردن)*72%)

آرایش کف دوقلو

آرایش کف دوقلو مانند حرف W است و یک تصویر درون آینه از الگوی سقف دوقلو است. بنابراین ویژگی ها، مسائل بالقوه، علامت ها، نقطه نظرات معامله گران به طور مشابه در این الگو قابل استفاده است.

هدف قیمتی کف دوقلو: قیمت سقف میانه + ((قیمت سقف میانه – قیمت از کمترین کف دوقلو)*66%)

سخن آخر

الگوی سر و شانه، یکی از الگوهای بازگشتی است که پس از تشکیل ساختار الگو در انتهای روند، انتظار چرخش روند وجود دارد. در الگوی سر و شانه سقف، انتظار ریزش و در الگوی سر و شانه کف، انتظار رشد قیمت را خواهیم داشت. از این الگو می‌توان برای تشخیص‌ اصلاح‌های مقطعی نمودار و یا چرخش روند اصلی نمودار استفاده کرد.

سر و شانه (معکوس)

الگوی قیمتی سر و شانۀ معکوس علامتی است از تغییر جهت روند و انتظار می رود که پس آن تغییر در جهت قیمت دارائی رخ دهد. سرو شانه معمولاً در یک روند نزولی توسعه یافته شکل می گیرد.

به محض اینکه یک حساب مجازی افتتاح کنید مطالب آموزشی و پشتیبانی آنلاین به زبان خودتان در اختیارتان قرار خواهند گرفت

ساختار

این الگو از سه کف قیمتی متوالی بازار تشکیل شده است که در سطوح مختلف قرار دارند. دو کف قیمتی که بالاتر هستند و شانه ها را تشکیل می دهند در دو طرف واقع شده اند و بین این دو آن کف، قیمتی که از بقیه پایین تر است و سر الگو محسوب می شود قرار دارد. همچنین یک خط گردن (مقاومت) نیز وجود دارد که سقف های قیمتی در الگو را به یکدیگر وصل می کند.

تفسیر

هنگامیکه این الگو شکل گرفت و قیمت از خط گردن یا همان سطح مقاومت بالاتر رفت (احتمال انحراف معین وجود دارد)، سرمایه گذاران یک سیگنال خرید دریافت می کنند. انتظار این است که صعود قیمت ها ادامه پیدا کنند، اگرچه ممکن است قیمت ها تا خط گردن که همینک یک حمایت است ریزش پیدا کنند، اما معمولاً در اطراف آن متوقف می شوند.

قیمت هدف

قیمت اغلب پس از شکل گیری الگوی معکوس سر و شانه صعود پیدا می کند و این صعود حداقل تا سطح هدف اش صورت می گیرد که از طریق فرمول زیر قابل محاسبه است:

چگونه با الگوی سر و شانه در بازار ارز دیجیتال ترید کنیم؟

طوطیا: سر و شانه؛ الگویی محبوب در تحلیل تکنیکال که وقتی روی نمودار دیده می‌شود باید آماده سقوط بورس یا ارزهای دیجیتال باشیم. با الگوی سر و شانه، یک روند نزولی وحشتناک آغاز می‌شود. در این مقاله، ابتدا به‌طور کامل با الگوی سر و شانه و الگوی سر و شانه معکوس (صعودی) آشنا می‌شوید و سپس نحوه انجام معامله با کمک این الگوها را یاد می‌گیرید.

یکی از محبوب‌ترین‌ الگو‌های‌ بازگشتی، الگوی سر و شانه می‌باشد که معمولا‌ بعد از‌مشاهده این الگو می‌توان انتظار‌ یک‌ حرکت پرقدرت از سهم، در‌ خلاف‌ جهت روند قبلی داشت. به طور کلی این الگو در دو مدل الگوی‌ سر و شانه سقف و الگوی سر و شانه کف تقسیم می‌شوند.

شناخت الگو‌های قیمتی در جهت کسب سود از بازار سرمایه، بسیار کارآمد و ثمر‌بخش می‌باشد. لذا هر شخص که قصد فعالیت تخصصی در این بازار را دارد، لازم است با این الگوهای قیمتی آشنا باشد.

الگو‌های کلاسیک تحلیل تکنیکال را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد.

الگو‌های‌ ادامه دهنده: این نوع‌ الگو‌ها در میانه یک روند‌ صعودی یا نزولی نمایان‌ می‌شوند و ادامه‌دار بودن روند را تایید می‌کنند.

الگو‌های‌ بازگشتی: این نوع الگو‌ها در پایان یک روند صعودی و یا نزولی پدید می‌آیند و نشان از تغییر جهت روند دارند.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه (Head And Shoulders) یکی از اصلی‌ترین الگوها برای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی است. این الگو که از نظر شکل، از آسان‌ترین الگوها به شمار می‌رود و برای اغلب تحلیل‌گران به‌راحتی قابل‌تشخیص است، از یک خط مبنا (خط گردن) با سه قله (سقف قیمتی) تشکیل شده است و قله وسط، بالاترین سطح است.

علاوه بر این، همین الگو را به‌شکل معکوس نیز می‌توان برای تغییر روند از نزولی به صعودی استفاده کرد. در این صورت، سر و شانه معکوس (Inverse Head And Shoulders) یا همان سر و شانه کف (Head And Shoulders Bottom) که صعودی است، از یک خط مبنا و سه دره (کف قیمت) تشکیل می‌شود، به‌صورتی‌که دره وسط در پایین‌ترین سطح قرار می‌گیرد.

بنابراین الگوی سر و شانه به‌صورت معمولی، نزولی است و سقف قیمت را نشان می‌دهد. اگر همین الگو به‌صورت برعکس دیده شود، صعودی خواهد بود و کف قیمت را نشان می‌دهد.

الگوی سر و شانه را در تمام بازه‌های زمانی (تایم فریم‌ها) می‌توان یافت و بنابراین تمام معامله‌گران و سرمایه‌گذاران می‌توانند از آن استفاده کنند. این الگوی نموداری، به معامله‌گر کمک می‌کند سطوح حائز اهمیتی همچون نقاط ورود به معامله، حد ضرر (فروش اضطراری) و اهداف قیمت را تشخیص دهد.

فراموش نکنید همانند تمام الگوها، در شناسایی این الگو هم امکان اشتباه از سمت تحلیل‌گر وجود دارد و هرگز نمی‌توان از تکمیل یک الگوی سر و شانه اطمینان 100 درصدی حاصل کرد.

اجزای تشکیل دهنده الگو‌های سر و شانه

سر: الگوی‌ سر و شانه از سه قله و یا سه‌ دره تشکیل‌‌ می‌شود و بلند‌ترین آن‌ها که همیشه در وسط قرار‌دارد، اصطلاحاً «سر» نامیده می‌شود.

شانه‌ها: به دو قله‌ یا دره مجاور در این الگو «شانه» گفته‌ می‌شود که همواره ارتفاع کمتری نسبت به سر دارند.

خط گردن: در‌این الگو، خطی که نقاط حاصل از برخورد سر و شانه‌ها را به هم متصل می کند اصطلاحاً خط گردن نامیده می‌شود. هر چه شیب خط گردن ملایم‌تر باشد، آن خط از اعتبار بیشتری‌ برخوردار‌ می‌باشد.

سر و شانه سقف

این‌الگو در‌انتهای روند صعودی نمایان می‌شود و باعث نزولی‌ شدن‌ روند و افت چشم‌گیر قیمت‌ سهم خواهد‌ شد. کسب‌ سود از الگوی سر و شانه کف، فقط در بازار‌های دو طرفه امکان‌پذیر می‌باشد.

سر و شانه کف

این‌ الگو در انتهای روند‌ نزولی نمایان می‌شود و باعث صعودی شدن‌ روند و رشد سریع قیمت سهم خواهد شد. در‌ بازار سرمایه ایران از این الگو برای کسب سود‌ استفاده‌ می‌شود.

ترسیم خط گردن

خط گردن (neckline) سطح حمایت یا مقاومتی است که معامله‌گرها برای تعیین محدوده‌های مناسب و استراتژیک به‌منظور سفارش‌گذاری استفاده می‌کنند. در حقیقت در سر و شانه، وقتی شانه سمت راست به زیر خط گردن برسد، به‌معنای شکسته‌شدن حمایت و سقوط بیشتر قیمت است. در سر و شانه معکوس این روند برعکس است و وقتی شانه سمت راست به بالای خط گردن برسد، معنای آن شکست مقاومت و ادامه جهش است.

برای ترسیم خط گردن، اولین قدم مشخص‌کردن شانه چپ، سر و شانه راست روی نمودار است. در الگوی سر و شانه‌، کف قیمتیِ بعد از شانه چپ و همچنین کف قیمتیِ بعد از سرِ الگو را به یکدیگر متصل می‌کنیم تا «خط گردن» ترسیم شود؛ این خط در نمودارهای فوق با خط آبی نشان داده شده است.

همچنین، در الگوی سر و شانه معکوس، اوج قیمت پس از شانه چپ را به اوج قیمت پس از سر وصل و به این صورت خط گردن این الگو را رسم می‌کنیم.پس از تکمیل‌شدن سر و شانه، قیمت معمولاً به‌اندازه فاصله سر تا خط گردن سقوط می‌کند. همچنین پس از تکمیل‌شدن الگوی سر و شانه معکوس، قیمت معمولاً به‌اندازه فاصله سر تا خط گردن، افزایش پیدا می‌کند.

در بخش بعد در خصوص اهمیت و کاربرد خط گردن توضیح خواهیم داد.

نحوه معامله با سر و شانه

برای کسب بیش‌ترین سود از هر الگویی، نیاز است تا نقاط‌ امن ورود، بعد از تشکیل‌ الگو‌ را بشناسیم. در‌الگوی سر‌ و شانه 2 نقطه امن برای ورود شناسایی شده‌ است. نقطه امن ورود اول بلافاصله بعد از شکست خط گردن و نقطه امن ورود دوم بعد از بازگشت (Pull back) به خط گردن‌ شکسته شده می‌باشد‌.

ورود به سهم بعد از مشاهده الگوی سر و شانه کف به وسیله ارسال سفارش خرید صورت‌ می‌گیرد و با رشد قیمت بعد‌ از شکست خط گردن می‌توان با‌ کسب سود پیش‌بینی شده از معامله‌ خارج شد.

ورود به معامله بعد از‌مشاهده الگوی سر و شانه سقف به وسیله ارسال سفارش فروش صورت می‌گیرد. البته این امکان در بازار بورس و فرابورس‌ ایران، وجود ندارد و تنها در بازار‌های آتی می‌توان با ‌ارسال‌ سفارش‌ فروش‌، وارد معامله شد. در‌این ‌صورت با نزول قیمت بعد از‌شکست‌ خط گردن می‌توان با کسب سود‌ مورد انتظار، از‌ معامله‌ خارج شد.

حد ضرر

در الگوی سر و شانه کف، حد ضرر را می‌توان کمی‌ پایین‌تر از شانه‌ راست قرار‌ داد و در الگوی سر و شانه‌ سقف، حد‌ ضرر را می‌توان کمی‌ بالاتر از شانه‌ راست در‌نظر‌ گرفت. در برخی از حالات ممکن است شانه‌ راست تقریباً هم‌ارتفاع قسمت سر الگو قرار گیرند که در این صورت می‌توان حد‌ ضرر را حوالی قیمت سرِ‌الگو، به عنوان یک حد ضرر مطمئن‌تر قرار داد.

حد‌ سود

حد سود در این الگوها، به فاصله نقطه راسی سر‌ از خط گردن بستگی دارد. در الگوی سر و شانه کف بعد از شکست خط گردن انتظار می‌رود قیمت حداقل به اندازه فاصله راس سَر از خط گردن، به رشد خود ادامه دهد. در الگوی سر و شانه کف می‌توان حد سود دوم را مطابق شکل به اندازه‌ قیمت ابتدایی موج ورودی در نظر گرفت.

در الگوی سر و شانه سقف بعد از شکست خط گردن انتظار می‌رود اجزای تشکیل دهنده الگوهای سر و شانه که حداقل به اندازه فاصله راس سر از خط گردن، شاهد افت قیمت باشیم. در این الگو می‌توان حد سود دوم را مطابق شکل به اندازه‌ قیمت ابتدائی موج ورودی در نظر گرفت.

جهت انجام معامله مطمئن‌تر و کسب سود‌ با‌ ریسک کمتر، توصیه می‌شود که علاقه‌مندان، مباحث تحلیل تکنیکال را به‌تنهایی مبنای تصمیم‌گیری‌ خود برای انجام‌ معامله قرار‌ ندهند و در کنار آن، به یاد‌گیری مباحث تحلیل بنیادی، تابلو‌خوانی و اصول سرمایه‌ گذاری بپردازند.

دلایل کارآمدبودن الگوی سر و شانه در معامله

هیچ الگویی بدون ایراد نیست و هیچ الگویی همیشه مؤثر و مفید واقع نمی‌شود. با این حال، دلایل مختلفی وجود دارد که نشان می‌دهد چرا الگوی سر و شانه حداقل روی کاغذ جواب می‌دهد. در این بخش، به ویژگی‌های جالب الگوی سر و شانه اشاره خواهیم کرد، اما این توضیحات برای هر دو نوع سر و شانه صادق است:

با رسیدن قیمت به سقف بازار (سر)، فروشندگان وارد بازار می‌شوند و فشار خرید کمتر می‌شود.

با نزدیک‌شدن به خط گردن، افراد بسیاری که در موج آخر، با قیمتی بیشتر یا در روند افزایش قیمت در شانه راست خرید کرده‌اند، دچار ضرر هنگفتی می‌شوند. درواقع، افراد بسیاری در این مرحله از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند و قیمت را به‌سمت هدف سود سوق می‌دهند.

تعیین حد ضرر بالای شانه راست از این رو منطقی است که روند به‌سمت پایین تغییر مسیر داده است و شانه راست، درواقع قله‌ای با ارتفاع کمتر نسبت به سر است. بنابراین، تا زمانی‌که روند دوباره به‌سمت بالا تغییر جهت ندهد، شانه راست شکسته نخواهد شد.

حد سود با این فرض تعیین می‌شود که بسیاری از معامله‌گرهایی که اشتباه کرده‌اند یا دارایی موردنظر را در زمان نامناسبی خریده‌اند، از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند. بنابراین، روندی اصلاحی با اندازه‌ای مساوی با میزان رشدِ پیش از آن، ایجاد می‌شود.

خط گردن سطحی است که در آن، بسیاری از معامله‌گرها متضرر و از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند؛ بنابراین، روند را به‌سمت هدف قیمت سوق می‌دهند.

حجم معاملات را نیز می‌توان در نظر داشت. در طول الگوهای سر و شانه معکوس، بهتر است حجم معاملاتی پس از خط گردن افزایش یابد. این مسئله نشان‌دهنده افزایش علاقه به خرید است که می‌تواند قیمت را به‌سمت هدف پیش ببرد. کاهش حجم خرید بیان‌گر بی‌علاقگی معامله‌گران به حرکت صعودی است و می‌تواند حاکی از بدبینی سرمایه‌گذاران باشد.

مشکلات معامله‌گری با الگو سر و شانه

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این الگو نیز با ایراداتی همراه است. برخی از مشکلات احتمالی در معامله‌گری با استفاده از سر و شانه عبارت‌اند از:

شما باید الگوها را تشخیص دهید و روند شکل‌گیری آنها را دنبال کنید. با این حال، تا زمانی که الگو تکمیل نشده است، نباید از این استراتژی استفاده کنید. این کار می‌تواند زمان‌بَر و طولانی باشد.

الگوی سر و شانه همیشه جواب نمی‌دهد. گاهی روند با حد ضرر تماس پیدا می‌کند و معامله از دست می‌رود.

هدف سود همیشه محقق نمی‌شود. بنابراین، معامله‌گرها بهتر است متغیرهایی را که بر خروج آنها از بازار تأثیرگذار است، به‌دقت تنظیم کنند.

این الگو همیشه راه معامله‌ را هموار نمی‌کند. به‌عنوان مثال، اگر در حین شکل‌گیری یکی از شانه‌ها، افت قابل‌توجهی به‌دلیل اتفاقی پیش‌بینی‌نشده رخ دهد، ممکن است هدف قیمت محاسبه‌شده به دست نیاید.

الگوها اغلب به‌صورت ذهنی روی نمودار پیاده می‌شوند. یک معامله‌گر ممکن است شانه‌ای از الگو را ببیند و معامله‌گر دیگر آن را تشخیص ندهد. پیش از ورود به معاملات براساس الگوها، با نگاهی به توضیحات کلی بالا، تعریف کنید که شرایط و الگوی مطلوب شما چه باید باشد.

اهمیت شیب‌خط گردن در الگوی سر و شانه سقف

خط گردن در الگوی سر و شانه سقف معمولاً شیب ملایم و رو به بالایی دارد. برخی اوقات این خط افقی می‌شود. ولی این دو حالت تفاوت چندانی باهم ندارند. هرگاه خط گردن در الگوی سر و شانه سقف دارای شیب نزولی شود، نشانه ضعیف بودن بازار است و اغلب به دنبال آن شانه راست ضعیفی نیز شکل می‌گیرد. تحلیل‌گر تا شکسته شدن خط گردن صبر می‌کند و اگر قصد فروش داشته باشد باید کمی بیشتر صبر کند؛ زیرا در حالتی که شیب‌خط کاهشی باشد اخطار فروش دیرتر صادر می‌شود. خط گردن صعودی نشانه قدرت بالای بازار است؛ ولی بازهم این مشکل وجود دارد که اخطار دیرهنگام صادر می‌شود.

تفاوت‌های الگوهای سر و شانه سقف و کف

در الگوی بازگشتی سر و شانه معکوس نیز شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن آن ضروری است و تکنیک‌های محاسبه قیمت‌های هدف مانند الگوی سر و شانه‌ سقف است. تنها تفاوت جزئی که در کف می‌تواند وجود داشته باشد این است که تمایل بیشتری برای حرکات بازگشتی به سمت گردن وجود دارد که بعد از موج نزولی اتفاق می‌افتد.

روش مناسب‌تر برای بررسی این تفاوت، این است که هر بازار پس از فقط یک رکود یا سکون می‌تواند نزول کند. کاهش تقاضا یا تمایل برای خرید در میان معامله گران اغلب برای هدایت بازار به سمت نزول کافی است؛ اما بازار پس از سکون و ناکارایی نمی‌تواند ناگهان صعود کند. قیمت‌ها تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و هجوم بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان می‌توانند صعود کند.